ميراث طبيعي ايران، ميراث ارزشمندي است كه متأسفانه ناشناخته باقي مانده است.
اين گمنامي سبب مي‌شود كه گاه بي‌توجه به ارزش‌هاي فراواني كه اين ميراث دارند با توجيهات مختلف تخريب شوند. به‌نظر مي‌رسد معرفي و بازشناسي، يكي از عوامل مؤثري است كه مي‌تواند مانع تعدي و تجاوز به اين عرصه‌ها شود.

منطقه خطيركوه در موقعيت عرض جغرافيايي 9/35  و طول جغرافيايي10/53 واقع شده است.

با بررسي و مطالعه موقعيت سياسي و جغرافيايي منطقه خطيركوه در دهه‌هاي گذشته درمي‌يابيم كه روستاهاي خطيركوه قبل از سال‌هاي 1300 جزو استان تهران، شهر فيروزكوه و از سال 1300 تا 1366 جزو حوزه سياسي استان مازندران، شهر پل سفيد و از سال 1367 به بعد جزو استان سمنان بوده است.

يكي از دلايل شكل‌گرفتن ساير روستاهاي خطيركوه در حاشيه رودخانه كبير، وجود آب رودخانه كبير جهت كشت‌و‌كار و امكان كسب و كار بهتر به‌دليل تردد تاجران و موقعيت آب‌و‌هوايي مناسب‌تر در ايام سرد سال در كنار رودخانه بود. در گذشته مردم منطقه روستاهاي حاشيه رودخانه كبير را كمرو روار مي‌گفتند كه در سال‌هاي بعد با پرجمعيت‌شدن، هركدام نامي به‌خود گرفته‌اند‌ كه امروزه روستاهاي منطقه خطيركوه به نام‌هاي كمرود، زرشك دره، بند بن، پاقلعه، رودبار و لرد شهرت دارند.

منطقه خطيركوه به سبب موقعيت سوق‌الجيشي در طول تاريخ از حساسيت و اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده است.

منطقه خطيركوه در بخشي از البرز مركزي واقع شده كه از شمال به شهرستان سوادكوه،  از جنوب به شهرستان سمنان، از مشرق به شهرستان ساري (شهر سنگده) و از مغرب به استان تهران (شهرستان فيروزكوه) محدود است. منطقه خطيركوه در گذشته جزو منطقه راستوپي از بخش مركزي سوادكوه بود. اعتمادالسلطنه در كتاب «التدوين في احوال جبال شروين» (ص 73) بلوك راستوپي را شامل اين روستاها دانسته است: طالع، شورمست، ميآركلا، ازآن رود و كمرود.

راستوپي  نام رودي است كه از شمال كوه‌هاي خطيركوه سرچشمه مي‌گيرد و  امروزه سرچشمه آن به روزيه خطيركوه معروف است كه پس از پيوستن چند شاخه فرعي چون رود سرخاب و دلاور به آن، رو به شمال جريان مي‌يابد. اين رود پس از عبور از شهر پل سفيد در دو راهي آزاد مهر شاخه ولوپي از سمت چپ به آن مي‌پيوندد و پس از اين به نام تالار جريان مي‌يابد. ساكنين پايين‌دست رودخانه كبير (امافتي‌ها، ملردي‌ها، برنتي‌ها و بايع‌كلايي‌ها) اين روخانه را با نام ولاراو مي‌شناسند. ولاراو به زبان محلي يعني آبي با حجم زياد كه منجر به عقب رانده شدن كناره رودخانه شده و زمين‌هاي مسير رودخانه را تخريب كرده و آن را از بين مي‌برد.

كوه‌هاي منطقه خطيركوه و رشته‌كوه‌هاي همجوار آن به ‌صورت مرز اقليمي براي مازندران با استان سمنان و تهران عمل‌كرده است. رويش جنگل‌هاي مازندران از كوهستان آغاز شده و به طرف شمال ادامه مي‌يابد كه چشم هر بيننده‌اي را در هر فصل به‌ خود جلب مي‌كند.
منطقه خطيركوه از لحاظ شرايط اقليمي جزو دسته‌بندي اقليم خزري است كه خاص كرانه‌هاي درياي خزر و مناطق كوهستاني مشرف به درياست.

آب و هواي منطقه خطيركوه، معتدل كوهستاني است. ويژگي‌هاي اين اقليم عبارت است از دماي معتدل با نوسانات كم شبانه‌روزي، رطوبت كم، وزش نسيم دريايي و بادهاي محلي و بالاخره بارندگي كم در مناطق كوهستاني كه در بيشتر فصل‌هاي زمستان و بهار فرومي‌ريزد و به پيدايش جنگل در ارتفاعات مشرف به دريا مي‌انجامد. ناگفته نماند كه ميزان بارش باران به همان ميزان كه به ارتفاعات نزديك‌تر مي‌شويم، كمتر مي‌شود. ‌

اماكن ديدني و جاذبه‌هاي گردشگري

از نظر طبيعي و حيات وحش مي‌توان از جنگل‌هاي زيباي نسوم، داركش، وارتا، سلوش و... با تنوع گياهي پهن‌برگ و سوزني‌برگ و گياهان دارويي همچون گل گاوزبان، باريجه، آويشن و حيوانات وحشي چون بز كوهي، خرس، پلنگ، گراز و... نام برد.

از اماكن زيارتي مي‌توان به مقبره سيدنظام‌الدين و همچنين ساختمان قديمي سقانفار با معماري سنتي و قدمت بيش از 300 سال در حسينيه كمرود نام برد. از نقاط تفريحي مي‌توان به آبشار كمرود، چشمه‌هاي چمن، چشمه باغك، چشمه استين‌سر و تپه زيباي كتليم  اشاره كرد . قله معروف قدمگاه با ارتفاع 3651 متر از سطح دريا كه در بين كوهنوردان به علم‌كوه سمنان معروف است همه‌ساله ميزبان تعداد زيادي كوهنورد از سراسر ايران و جهان است. همچنين در دامنه قله 2 يخچال طبيعي قرار دارد كه مردم كمرود در فصل تابستان جهت پذيرايي مهمانان در مجالس عروسي، يخ مورد نياز خود را از آن تهيه مي‌كنند.

قله قدمگاه

در سمت جنوب روستاي كمرود با ارتفاع 3651 متر از سطح دريا بر روستاي كمرود خطيركوه  قرار دارد  به‌طوري كه بر فراز آن در هواي صاف و آسمان آبي شهرهاي فيروزكوه، قائمشهر، ساري، جويبار، كيا كلا، بابل و روستاها و كوه‌هاي جنوبي... به وضوح ديده مي‌شود. روستاي كمرود ايستگاه صعود كوهنوردان و گردشگران در تمام ايام سال به قله قدمگاه است. سالانه حداقل بيش از 50 گروه كوهنوردي به قله قدمگاه صعود مي‌كنند.

وجه تسميه: معني تحت‌الفظي قدمگاه  محلي براي قدم‌زدن است. بعضي مي‌گويند حضرت علي(ع) از اين نقطه جغرافيايي عبور كرد به ميمنت قدم مبارك آن امام قدمگاه گفتند. ‌
چاه سنگي يا غار: در فاصله 8كيلومتري از روستاي كمرود (جاده خاكي) و در فاصله يك كيلومتري (پياده روي) در جنوب غربي مرتع بالا چالميش قرار گرفته است (در غرب قله قدمگاه). ارتفاع فعلي اين چاه حدودا 40 متر است كه در دل صخره قرار گرفته است  و در گذشته داراي درب سنگي بزرگ بوده كه در اثر فشار جانبي كوه، درب آن جابه‌جا شده است.

گفته مي‌شود  اين چاه به قله قدمگاه و يخچال طبيعي يا زيارتگاه راه دارد. در گذشته افرادي كه به ديدن چاه مي‌رفتند سنگ‌هايي را به ياد دوستان به ته چاه رها مي‌كردند به‌طوري كه يك سنت شده بود.

‌با توجه به موقعيت غار به‌نظر مي‌رسد اين غار پناهگاه كساني بوده كه در خط الرأس ضلع‌غربي كوه قدمگاه به‌عنوان نگهبان بوده‌اند تا از ورود لشكريان بيگانه به سرزمين طبرستان جلوگيري كنند.

يخچال طبيعي در جنوب غربي روستاي كمرود و در سمت شمال و دامنه قله قدمگاه واقع شده است. فاصله آن تا روستاي كمرود تقريبا 6كيلومتر راه پياده است. ‌ از ديرايام مردم اين ديار يخ مورد نياز مناسبت‌هاي مختلف را از اينجا تهيه مي‌كردند. كوهنوردان و گردشگران و... در وقت صعود به قله قدمگاه از مواهب اين يخچال طبيعي بهره مي‌گيرند و نفسي تازه مي‌كنند.(hamshahri)