دنبال نوشتن چیزی می‌گشتم که یکی پیدا نشود بگوید این‌ها «الهیات مدرن» است که به اسم علم اجتماعی به خورد بقیه می‌دهیم! گفتم درباره یک چیزی بنویسم که از جنس حساب و کتاب باشد. از جنس دو دو تا چهارتا، که نگویند دنیا را از دید خودت دیده‌ای و ایدئولوژی جامعه‌شناسی را برای فریب مردم به‌کار گرفته‌ای! در همین گیر و دار به عبارات زیر در گفته‌های یکی از مسئولان بانکی برخوردم و گمان می‌کنم می‌شود عقل‌مان را فارغ از ایدئولوژی به‌کار گیریم. من با چند جمع و ضرب و تقسیم ساده استدلال می‌کنم. اول گفته‌های این مقامات را بخوانید:

"مدير شرکت ساماندهي وصول مطالبات معوق با انتقاد از عملکرد بانک ها و معاونت حقوقي آنها در زمينه وصول معوقات بانکي گفت: بايد پذيرفت هر روز بر تعداد اين ارقام معوقات افزوده مي شود و همان گونه که مشاهده مي شود از سال هاي 83 به بعد اين معوقات روند صعودي خود را آغاز کرده است اما بانک ها نتوانسته اند در اين زمينه پاسخي ارائه دهند.

طبق گزارش بانک مرکزي مطالبات معوق و سررسيد گذشته بانک ها و موسسات اعتباري در ماه پاياني سال 1384 معادل 7 هزار ميليارد تومان اعلام شده بود در حالي که اين رقم در پايان سال 85 با 3 هزار ميليارد تومان افزايش 10 هزار ميليارد تومان گزارش شد. اين رقم در فروردين ماه سال 1386 معادل 11 هزار و 302 ميليارد و 840 ميليون تومان اعلام شد و در شهريور ماه همان سال به 12 هزار و 955 ميليارد و 530 ميليون تومان رسيد.[1] رقم مذكور در پايان سال 1386 با طي كردن مسير صعودي به 17هزار و 739ميليارد و 790ميليون تومان رسيد. البته اين مطالبات در سال 1387 نيز همچنان فزوني پيدا كرد و در شهريور ماه سال گذشته 25هزار و 207ميليارد و 180ميليون تومان شد و تا اسفند ماه سال گذشته به 30هزار و 78ميليارد و 710ميليون تومان افزايش پيدا كرد.[2] در حال حاضر نیز مجموع معوقات بانک‌ها 48 هزار میلیارد تومان شده است."

حالا با هم یک محاسبه ساده انجام می‌دهیم. اگر به ماشین حساب من اعتماد ندارید، خودتان امتحان کنید.

مبلغ 48 هزار میلیارد تومان (یک 48 با 12 صفر جلوی آن) را - که گروهی گرفته‌اند و پس نمی‌دهند – به عدد 70 میلیون (جمعیت کشور) تقسیم کنید. جواب می‌شود 685714 یعنی هر ایرانی رقم 686 هزار تومان نزد افرادی که وام گرفته‌اند و پس نمی‌دهند، پول دارد.

خب حالا فرض کنید همه معوقات سال‌های پیش را صرف‌نظر می‌کنیم و فقط به سود همین 48 هزار میلیارد تومان در سال 1388 می‌پردازیم. نرخ سود را هم 12 درصد فرض می‌کنیم. بگذریم که نرخ سود در بازار 30 تا 40 درصد است. سود این 48 هزار میلیارد تومان با نرخ 12 درصد سالیانه برابر 5760 میلیارد تومان می‌شود. این رقم را هم به 70 میلیون تقسیم می‌کنیم. جواب 82285 تومان می‌شود.

نتیجه ساده

پرداخت نشدن 48 هزار میلیارد تومان معوقات بانکی – پول بانک‌ها سرمایه‌های همین مردم است – به این معناست که گویی هر سال مبلغ 686 هزار تومان از هر ایرانی سرقت می‌شود. شما تصور کنید فردا صبح ملت ایران از خواب برخیزند و ببینند به ازای هر عضو خانواده‌شان مبلغ 686 هزار تومان از دارایی‌شان کاسته یا سرقت شده است. این رقم به معنای یک میلیون و سیصد و هفتد و دو هزار تومان برای یک خانواده دو نفری و دو میلیون و پنجاه و هشت هزار تومان برای یک خانواده سه نفری و ... است.

در ضمن هر ایرانی به ازای این معوقات سالیانه 82 هزار تومان سود این پول را از دست می‌دهد. این همه زیان منهای هزینه فرصت‌های از دست رفته‌ای است که به‌واسطه قرار گرفتن این سرمایه در مسیری غیرکارآمد یا اساسا به مصرف رانت رسیدن این سرمایه، بر مردم تحمیل شده است.

بالاخره این میزان سرمایه یا در جاهایی سرمایه‌گذاری شده که به دلیل سرمایه‌گذاری نامناسب قادر به بازگرداندن اصل سرمایه نیست، یا به دلیل شرایط بد اقتصادی قادر به تولید سودده نیست، یا اساسا به صورت غیرقانونی برای مصارفی غیر از سرمایه‌گذاری مولد مصرف شده است و نتیجه هر سه برای ملت تقریبا یکی است: سرمایه ملت برای مدت زیادی و شاید برای همیشه از دست‌شان رفته و عده‌ای بسیار قلیل – که گاه گفته می‌شود نزدیک به هزار نفر حقیقی و حقوقی هستند – از این سفره پرنعمت بهره برده‌اند.

قرار است در قالب خوشه‌بندی و دادن یارانه‌ها به هر ایرانی دریافت کننده یارانه نقدی به‌طور میانگین 20 هزار تومان پرداخت شود. مبلغ 686 هزار تومان را بر 20 هزار تومان تقسیم کنید. جواب می‌شود 34.

یعنی اگر 34 ماه (دو ماه کمتر از 3 سال) به هر ایرانی مبلغ 20 هزار تومان یارانه نقدی داده شود، تنها پولی که به‌واسطه معوقات بانکی از هر ایرانی ستانده شده، به وی بازگردانده می‌شود.

در قالب سهام عدالت مبلغ 84 هزار تومان به هر دریافت کننده پرداخت شده است. این میزان نیز دقیقا برابر میانگین سود سالیانه محاسبه شده با نرخ 12 درصد برای هر ایرانی است، برای معوقات 48 هزار میلیارد تومانی است. با دادن مبلغ 84 هزار تومان سود سهام عدالت، تنها سود سپرده‌های ملت را که در قالب معوقات نزد برخی جا خوش کرده‌اند را می‌پردازیم.

این محاسبات را ماکس وبر انجام نداده است، ذره‌ای «الهیات مدرن» جامعه‌شناسی هم در آن نیست، مخملی هم نیستند، محاسبه کننده‌اش هم دانه‌درشت نیست، بوی براندازی هم نمی‌دهند، ساختارشکن هم نیستند، به خداوندی خدا قسم سیاه‌نمایی هم نیستند، فقط می‌پرسم آیا در این کشور یک نفر چرتکه دارد؟ و عدالت به زبان ریاضی معنایش چیست؟ چند سال طول می‌کشد تا این معوقات – بخوانید سرمایه‌های مردم - به نظام بانکی برگردد؟ هزینه‌ای که در این چند سال بر مردم تحمیل می‌شود را چه کسی پاسخ‌گوست؟

و اکنون با تمام وجود می‌فهمم که آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها و اصلا کل این چند به علاوه چند، بسیار موجودات بیکار و نادانی هستند که این همه وقت و انرژی و پول‌ و آبروی‌شان را صرف مبارزه با ما می‌کنند. ما که خودمان بلدیم به این راحتی سرمایه‌های‌مان را به باد دهیم و رو به ضعف و زوال برویم، چه حاجتمان به دشمن است؟
--------------------------------------------------------------------------------

[1] . http://www.ebtekarnews.com/EBTEKAR/News.aspx?NID=58203

[2] . http://www.donya-e-eqtesad.com/Default_view.asp?@=182510