شعر را از هر نقطه كه آغاز كنيم لاجرم به نيما خواهيم رسيد،يعني نيما ضرورت و تداوم جرياني ادبي و فرهنگي است كه شعر ما آن را پذيرفت و در يك پروسه قابل تحليل سبك ها و گونه هاي مختلفي را زايش كرد كه نه تنها بر تفكر شاعران نو پرداز و خلاق امروز موثر افتاد، آثار شاعران نوقدمايي را نيز دستخوش تحولي مشهود در زبان و فرم و زيبايي شناختي کرد.

 اگرچه عبور از نيما غير ممكن نيست و اگر چه گذشتن از وضعيت نيما اقدام غير قابل باوري نيست اما همه آنچه در تحولات بعد از نيما رخ مي دهد در بستر نظريه هاي نو انديشانه و تحول خواهانه نيمايي است و نسل جديد علي رغم اينكه احتمالا مدعي عبور از نيما باشد باز هم نيمايي گري هايي به سبك و سياق خود را دارد . تاكيد مي كنم نيمايي گري هايي با سبك و سياق خود !

 بي گمان نيمايي گري تابع شرايط زباني و مناسبات زماني و مكاني است . به طور كلي نيما در شرايطي كه سويه هاي صنعتي شدن در منطقه تيز تر شده و تمدن تنها از زاويه كارخانجات و صنعت و سرمايه قابل سنجه بود ريخت شناسي تازه اي از شعر را ؛ از دل كوهستان هاي يوش طرح نمود و شعر را در وضعيتي جديد و جهشي به ديد همگان قرار داد و همين است كه خود او گفت : غربال به دستان از پشت سر مي آيند .

 اشعاري كه بعد از نيما ( مقصود بعد از طرح نظريات نيما است ) در قالب سبك هاي نو منتشر شدند، بي گمان تحت تاثير نو آوري هاي خلاقانه و جسارت هاي اين فرزند كوهستان هاي مازندران قرار داشته و حتي امروز نيز از آن گريزي نيست .

 به جرات مي گويم اعلاميه "من ديگر شاعر نيمايي نيستم" خود تحت تاثير آموزه هاي نيما يوشيج است ! و همچنين راه كارهاي موسوم به " پسا نيمايي " نيز در بستر انتظار نيما از نسل هاي بعد از خود قابل تعريف است و دقيقا به همين مناسبت ما اجازه نداريم نيما را تقليل داده و در حد و اندازه هاي خود درآورده و از او ياد كنيم و يا او را در زمان هاي گذشته جا بگذاريم !

بديهي است ادبيات معاصر اين اجازه را به مدعيان نداد كه از نيما يوشيج شاعري تخليه شده و كوچك در حد و اندازه هاي محدود به زبان و گويش و زمان و مكان معرفي کنند كه حتي در طي اين چند دهه قدرت قد كشيدن نداشت !

 در حالي كه نيما شاعري با پتانسيل هاي بين المللي است-اگر چه نوستالژي خاصي به سرزمين مادري داشته و تلاش كرده است تا اصطلاحات و واژگان تبري را به منظور كشف ظرفيت هاي تازه به شعر فارسي ملحق نمايد و يا اينكه نوعي اوزان جديد را به شعر ما الحاق نمود كه به وزن نيمايي شهرت يافته است و در واقع راه را به همه قوميت هاي منطقه اي و همه باورهاي خرد و كلان نشان داد تا اهميت نگاه بومي و زيست بوم ها را امروز از زبان انديشمندان معاصر نيز بشنويم و از قلم آنها نيز بخوانيم- اما نيما در هيچكدام از اين اتفاقات خلاصه و محدود نمي شود .

در شعر و انديشه نيمايي جزء نگري بر هر نگاه كلان بي زمان و مكان برتري يافت تا بر ظرفيت معناي واژگان بيفزايد و مهم تر اينكه سرعت تغييرات در فرايند شعرهاي بعد از نيما به اندازه ايست كه امروزه گونه هاي شعري موجود را بنا به فرصت هاي تكنيكي و ظرفيت هاي پيشنهاد شده نام گذاري كرده اند .

 در حالي كه دوران پيشا نيمايي بيش از يك قرن بين هر اتفاق و رويداد ادبي فاصله بود دنياي مجازي و شعر در بستر اينترنت نيز از اين قاعده مستثنا نيست و اين فرايند را شامل مي شود كه نيمايي گري هايي به سبك و سياق مجازي در آن ديده مي شود، حتي " ريز موضوعات " در " شعر ارتعاش " يا فرايند ارتباط در " شعر ديجيتال " و ... را در بستر نيمايي گري هاي نسل جديد مي توان قابل تعريف دانست !

تحول در طول و عرض شعر از مقطع نيمايي تا به امروز با نيمايي گري هايي آميخته است كه بي گمان خوانش نسل جديد ما از نيما و شعر نيمايي است اگر چه ممكن است نقدهايي نيز بر آن وارد باشد.

ايميل نويسنده: (hojum1@yahoo.com)