یکی از مشکلات عمده بسياري از جوانان به ويژه فارغ التحصیلان دانشگاه كه موفق به يافتن كار نمي شوند اين است كه داراي تجربه و سابقه كاري نيستند تا بتوانند دانسته هاي خود را عرضه كنند و این امر بعضا آنها را با چالش مواجه مي كند.

همانطور که می دانید پيدا كردن شغلي مناسب كه مطابق با خواسته ها و راهي براي امرار معاش باشد از دغدغه هاي بسياري از افراد جامعه است که براي رسيدن به اين مطلوب افراد راه هاي مختلفي از جمله ورود به دانشگاه يا آموزشكده ها و رفتن به دنبال حرفه آموزي را بر مي گزينند و مي خواهند بعد از اتمام تحصيلات و يا كسب حرفه، وارد بازار كار شوند.

 اما در این ميان فارغ التحصيلان دانشگاهي ناموفق تر هستند. نخستين مشكلي كه معمولا اين افراد در اولين قدم پس از اتمام دانشگاه با آن مواجه مي شوند درخواست سابقه كار است. هنگامي كه روزنامه را باز مي كنند به صفحات آگهي استخدام كه مي رسند داشتن حداقل دو يا پنج سال سابقه كار مرتبط و حتي بالاتر، اين افراد را به اين فكر مي اندازد كه آيا چهار سال تحصيل در دانشگاه و يا كسب مهارت در هنرستان ها و آموزشكده هاي فني كافي نيست كه اكنون در آگهي هاي استخدام، سابقه كار مطالبه مي شود و اينكه افراد تازه فارغ التحصيل شده و يا تازه حرفه آموخته براي ورود به بازار كار از كجا سابقه كار بياورند؟!

*جويندگان کار چه مي گويند؟

 اعظم بابایی -فارغ التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی- در این باره می گوید: پس از فارغ التحصیل شدن برای یافتن شغل مناسب به صفحه آگهی های استخدام روزنامه ها مراجعه کردم.یکی از شرایط مهم این آگهی ها داشتن سابقه بالای 3 تا 5 سال بود. من که تازه فارغ التحصیل شدم از کجا سابقه کار پیدا کنم؟ تا کارخانه و اداره ای به من اعتماد نکند و مرا مشغول به کار نکند من سابقه کاری نخواهم داشت. به نظر من باید دانشگاه ها با ادارات و یا صنایع ارتباط برقرار کرده و دوره های آموزشی و کارآموزی متناسب با رشته تحصیلی ایجاد کنند تا دانشجویان بتوانند در حین تحصیل به صورت تئوری کارهای عملی و فنی هم انجام دهند.

محمد که فارغ التحصیل رشته معماری است،معتقد است: صاحبان صنایع باید ریسک کنند و فارغ التحصیلان دانشگاه ها را به کار گیرند، مطمئنا این افراد به خاطر اینکه تازه مشغول به کار می شوند احساس مسوولیت بیشتری دارند و سعی می کنند تا کارهای شان را با دقت و توجه بیشتری انجام دهند و جای خود را در محیط کاری محکم کنند.

 امیرحسین- لیسانس رشته کشاورزی- می گوید: سال هاست که فارغ التحصیل شدم .چون در مازندران لیسانس کشاورزی زیاد است هر چه سعی کردم نتوانستم کاری مناسب با رشته تحصیلی ام پیدا کنم. از طرفی پدرم زمین کشاورزی دارد و من هم مواقع بیکاری به او کمک می کردم و این شد سابقه کاری من. الان که متاهل هستم با توجه به معلوماتی که از دانشگاه و تحصیلم دارم در زمین های کشاورزی کار می کنم و از کار خود راضی هستم.

مریم لیسانس آموزش ابتدایی می گوید: اکنون رشته ها تعادل ندارند و شغل ها مرتبط با درس های خوانده شده در دانشگاه ها نیست و بیشتر آنهایی هم که کار می کنند غیر مرتبط سرکار می روند.

*دانشجو،بيگانه با صنعت

 بدون شك، نيروي انساني از غني‏ترين سرمايه‏هاي هر كشور در رسيدن به رشد و توسعه صنعتي به شمار مي‏رود.

 تجربه كشورهاي پيشرفته و صنعتي، گوياي اين نكته اصلي و اساسي است كه اين كشورها در نخستين گام هاي توسعه خود، نگاهي ويژه همراه با برنامه‏ريزي هاي دقيق در رابطه با فارغ ‏التحصيلان و دانش‏آموختگان خود داشته‏اند و ضمن توسعه همه جانبه صنعتي و علمي، توانسته‏اند با برنامه‏هاي خود، بخشي از معضلات و مشكلاتي نظير بيكاري و… را حل نمايند.

 کارشناسان یکی از دلایل نبود اشتغال مناسب فارغ التحصیلان را نبود تعامل بین صنعت و دانشگاه و ضعف نظام آموزشی می دانند که باعث شده بخش صنعت به بخش آموزشی اعتماد نکند و برای هر شغلی سابقه کار می طلبد. لذا از يك سو فارغ التحصيلان دانشگاهي، مهارت هاي عملي براي ورود به بازار كار را كسب نمي كنند و از سوي ديگر بخش خصوصي نيز حاضر به فرصت دادن به فارغ التحصيلان بدون سابقه، براي انجام كار و كسب مهارت نيستند.

 سيستم آموزشي در كشور به گونه اي است كه دانشجويان در طول تحصيل ارتباط موثر و سازنده اي با محيط واقعي كار ندارند و با بخش صنعت كاملا بيگانه هستند و براين اساس دانشجويان پس از فارغ التحصيلي نيز براي ورود به محيط كار آماده نيستند و در اين زمينه مشكلات جدي براي آنها ايجاد مي شود.

تغيير شرايط فعلي نيازمند تحول در بخش صنعت و نيز بخش دانشگاه است و بايد شرايطي ايجاد شود كه صنعتگران در دانشگاه و دانشگاهيان در صنعت حضوري فعال و پايدار داشته باشند.

 متاسفانه مشكل بسياري از جوانان تحصیل کرده كه موفق به يافتن كار نمي شوند اين است كه داراي تجربه و سابقه كاري نيستند تا بتوانند خود را عرضه كنند.

 آنها تمام زندگي خود را به اميد ايده آل هاي بزرگي كه در انتظار هر تحصيلكرده اي است، صرف نموده اند اما اكنون كه بعد از سال ها تحصيل و دغدغه هاي مختلف، با مدركي در دست به دنبال كار مي روند و مطالبه سابقه كار آنها را با چالش مواجه مي كند.

بسياري از اين جويندگان كار از رقابت نابرابر ميان افرادي كه سابقه كاري مرتبط دارند و فارغ التحصيلاني كه به تازگي تحصيلات خود را به اتمام رسانده اند گلايه دارند و معتقدند در اين رقابت، مسلما آنها بدون داشتن سابقه بازنده هستند.

 از آن جایی که همه می دانیم توسعه صنعتي و اقتصادي نياز به پشتوانه قوي علمي دارد، بنابراين كشورهايي كه در در زمينه علوم و تحقيقات سرمايه‌گذاري كرده اند، فارغ التحصيلان آنها هم آشنا به صنعت و محقق خواهند بود كه تلاش خود را براي رشد اقتصاد كشور به سمت توليد صنايع جديد، مرغوب و مشتري پسند متمايل خواهند كرد. در نتیجه اين حركت باعث دستيابي به علوم و فن‌‌آوري‌هاي جديد مي‌شود.

 کارشناسان امر راه حل اساسي براي كاهش بيكاري فارغ التحصيلان و حضور آنان در بخش صنعت را ارتباط منطقي و تنگاتنگ بين صنعت و دانشگاه مي دانند و مي گویند: تا وقتي كه دانشگاه كار خود را مي كند و صنعت كار خود، اوضاع همين است و ما فقط شاهد حضور مهندسان تئوريك در جامعه خواهيم بود.

همه انتظار دارند نيروي با استعداد تحصيل كرده دانشگاه قابليت حل معضلات صنعت و در نتيجه رشد و تعالي اقتصاد را داشته باشد، در حالي كه در عمل چنين نيست، بسياري از كارشناسان نظام آموزشي كهنه و قديمي موجود در دانشگاه هاي كشور را مانع اصلي تربيت نيروي متخصص براي اشتغال در بخش صنعت مي‌دانند و معتقدند كه اگر روي صنايع و فن‌آوري كار شود، براي تمام نيروي فارغ التحصيل دانشگاه ها فرصت شغلي ايجاد مي شود.

*5 نکته کليدي

روان شناسان 5 نکته کاربردی را برای کسانی که به جستجوی شغل هستند پیشنهاد می کنند. این نکات می تواند فرد را برای رسیدن به اهداف خود کمک کند:

 1) تجربيات مرتبط: بيست و سه درصد مديران استخدامي اظهار مي‌دارند كه توانايي كارجو براي مرتبط ساختن تجربيات خود با شغل مورد نظر، نقش بسيار مهمي در تصميم‌گيري فرد استخدام كننده دارد.

 2) توانايي هماهنگي و سازگاري با محيط كار: فارغ‌التحصيل شدن با معدل بالا و يا داشتن سابقة كار، دليل بر برد حتمي شما در رقابت‌هاي استخدامي نيست.

كارفرمايان اغلب تمايل دارند توانايي كارجو را براي سازگاري با محيط كار و همكاران نيز محك بزنند. پس سعي كنيد كه فقط خودتان باشيد، نه آن شخصي كه آرزويش را داريد. هيچگاه هنگام مصاحبه با تندي صحبت نكنيد، صحبت‌هاي طرف مقابل را قطع نكنيد و باعث رنجش خاطر وي نشويد

 3) سوابق تحصيلي: برخي از مديران استخدامي به سوابق تحصيلي كارجو، مانند دوره‌هايي كه در مؤسسات مختلف گذرانده است و يا مدارك گوناگون ديگر، بسيار اهميت مي‌دهند. بنابراين چنانچه مداركي از اين قبيل داريد و با شغل مورد نظرتان به نوعي مرتبط است، آنها را ارائه دهيد.

 4) داشتن اشتياق و تمايل نسبت به شغل مورد نظر: علاقه و تمايل كارجو نسبت به كاري كه مدنظر است، براي بيشتر كارفرمايان حائز اهميت است. كارفرماياني كه خودشان به شغل خود بسيار علاقه دارند، بيشتر مايل هستند كه كارمنداني خلاق و علاقمند داشته باشند. پاسخ به اين سؤال كه: "چرا مايل هستيد در اينجا مشغول به كار شويد؟" بايد هميشه نقاط قوت شركت و ميل به رقابت براي دستيابي به موقعيت شغلي مورد نظر را شامل شود.

 5) آمادگي كامل: آمادگي كامل براي پاسخگويي به سؤالات و ارائه ايده‌هاي جديد نيز از فاكتورهاي بسيار مهمي است كه مورد نظر كارفرمايان است. بايد به اندازه‌اي آمادگي داشته باشيد كه بتوانيد به راحتي دربارة توانايي‌هاي خود، ايده‌هايي كه براي پيشبرد كارها داريد، نحوة عملكرد و راه‌هاي بالا بردن كيفيت آن، توضيح داده و صحبت كنيد.