بی تردید مقوله افراط و تفریط در هر جامعه ای و با هر گرایش فکری، امری مذموم و نکوهیده است و زیاده روی و کم کاری در هر زمینه ای آسیب های فراوانی را به دنبال دارد و متعاقبش افراد خسارت هایی را متحمل می شوند.

 در این زمینه بارها با مشکلاتی مواجه شده ایم و در كشاكش میان این دو نظر،رنج هایی را تجربه کرده و می کنیم، لیکن افراط و تفریط در دین و برخورد سلیقه ای و گزینشی در دین داری در مكتبی زندگی آفرین چون « اسلام » -كه همواره از جایگاه «اعتدال» و گریز از « افراط » و « تفریط » می گوید- شیوه ای است که طی سال های اخیر با شتاب پیشرونده ای در حال حرکت است و مرزی میان خانواده های مومن و مذهبی و مقید به اصول دینی و اخلاقی و یا خانواده های آزاد و رها نمی شناسد و در بین هر دو طیف شیوه های جدید دین داری در حال گسترش است.

شايد شما هم به چنين خانواده هايي برخورد کرده باشيد که: با تلویزیون و رادیو مخالفند و این دو وسیله را ابزاری شیطانی می نامند! گوشت را از بیرون تهیه نمی کنند چون به ذبح اسلامی مطمئن نیستند، با اقوام درجه دو از پشت پرده صحبت می کنند،در برقراری تماس با تلفن همراه آشنایان بسیار وسواس به خرج می دهند مبادا آهنگ زنگ موسیقی باشد و...

اما گاه از دل همین خانواده ها فردی بیرون می آید که نه تنها مومن و مذهبی و مقید به اصول اخلاقی نیست، از انجام بسیاری از کارهای که در تصور خانواده اش نمی گنجد، هم ابایی ندارد.

 البته عکس این قضیه هم صادق است و دوستی دارم که در خانواده ای بسیار به قول خودشان « لول بالا و های کلاس» تربیت شده که والدینش خیلی مقید به اعمال مذهبی و اعتقادی نیستند اما او نه تنها نمازش قضا نمی شود،نماز شب نیز می خواند و بسیاری از مستحبات را مانند واجبات با حساسیت انجام می دهد.

البته به زعم بنده در حال حاضر تعداد کسانی که دین و دین داری را بسیار سهل و آسان گرفته و از بسیاری خطوط قرمز عبور می کنند و در عین حال برخی از واجبات و حتی مستحبات را به شیوه ای کاملا جدید انجام می دهند بسیار بیشتر از جوانانی است که بر طبق اصول دین داری صحیح زندگی می کنند.

 اکنون بسیاری از خانواده ها در تربیت فرزند و گرایش به مسائل دینی درمانده اند،گرچه به زعم بسیاری از عالمان و روحانیان، جوانان دین گریز نشده اند بلکه شیوه تربیت دینی در خانواده ها ناقص و اشتباه است و جوانان قلبا"معتقد هستند اما از سخت گیری های دینی خسته و کلافه شده اند.

 در گذشته های نه چندان دور وضعیت دین داری به گونه دیگری بود، دین داران واقعی مخلص بودند و دین نداران هم مشخص! اما اکنون با طیف گسترده ای از مردم به خصوص جوانانی روبه رو هستیم که دین را تفسیر به رای کرده و سلیقه ای برخورد می کنند.اين در حاليست که که تظاهر به دين داري و ريا نيز فزوني يافته و دينداري از مقوله اي دروني و قلبي به زبان و ظاهر درآمده است.به قول حافظ:

واعظان کين جلوه در محراب ومنبر مي کنند/چون به خلوت مي روند،آن کار ديگر مي کنند

 اکنون در بسیاری از خانواده ها و میان جوانان قباحت بسیاری از زشتی ها از بین رفته است، جوان دوست پسر و یا دوست دختر دارد،ماهواره و فیلم های آن چناني تماشا می کند،از خوش و بش و دست دادن به جنس مخالف ابایی ندارد،از مزه مزه کردن شراب بدش نمی آید ،درخواندن نماز به خصوص نماز صبح کاهلی می کند ،روزه را در فصل تابستان واجب نمی داند، خیلی به حجاب (حجاب زن و مرد تواما")اعتقادی ندارد، اما مراسم تاسوعا و عاشورا همچون سینه چاکان حضرت،در صف اول سینه زنی و عزاداری حاضر می شود، حضرت علی (ع) را مولا و مقتدایی قهرمان و جوانمرد می شناسد و روزهای نوزدهم و بیست و یکم ماه رمضان به احترام ضربت خوردن و شهادت مولایش روزه خواری نمی کند، شب های قدر به شب زنده داری می نشیند،سفره نذری می گیرد و نذری می دهد، به زیارت امامزاده ها می رود و سعی دارد در زمان و مکان مقدس و خاص مرتکب خطایی نشود و ....

 اینها همه واقعیات جامعه ماست که نیازمند بازنگری خانواده ها در تربیت فرزندان و نیز برنامه ریزی مسولان فرهنگی و شناخت نقاط ضعف هاست تا متوجه شوند کجای کار را به اشتباه رفته اند و لغزش جوانان حاصل کدامین لغزیدن شان است! 

ايميل نويسنده: (heyran55@yahoo.com)