مازندنومه:روستاي ازني در 65 كيلومتري جنوب شهر ساري و 20 كيلومتري كياسر در دهستان چهاردانگه در بخش چهاردانگه شهرستان ساري و در دامنه ي كوهي به نام ازني كوه و با مختصات جغرافيايي ،53 درجه و 25 دقيقه و 2 ثانيه شرقي و36 درجه و 14 دقيقه و 14 ثانيه شمالي و 1200 متري از سطح دريا واقع شده است.

روستاي ازني از نظر موقعيت جغرافيايي چنان قرار گرفته است كه از سه طرف (شرق، غرب، و شمال)تا وارد محل نشويد اصلا ديدي ندارد و فقط از سمت جنوب از فاصله دور روستا كاملا مشخص است و قرار گرفتن در اين موقعيت نشان دهنده تدبير امنيتي روستا بوده است.

در جنوب روستا يكي از سرشاخه هاي رودخانه تجن جاريست و مردم محلي آن را دره لاكبار مي نامند. همسايگان روستاي ازني شمال روستاي مازارستاق، جنوب روستا هاي نوكنده واروت، غرب روستاهاي لسفرم و كنتا و شرق روستاهاي الندان و تلوكلا جمعيت روستاي ازني طبق آمار سال 1385 ، 70 خانوار و 246 نفر مي باشد.

به علت مهاجرت از روستا تعداد زيادي از مردم اين روستا در شهر ساري و ديگر نقاط ايران زندگي مي كنند و بخشي از اين جمعيت در بهار و تابستان براي كار كشاورزي به محل بر مي گردند و جمعيت محل در فصول بهار و تابستان به بيش از 500 نفر مي رسد.

شغل مردم كشاورزي و دامداري فاميلي هاي رايج در روستاي ازني بدین قرار است:خليلي ( از تيلك به روستاي ازني مهاجرت كردند)- محمدي – سلماني – محمد پور- فرامرزي ( ازكنيم به روستاي ازني مهاجرت كردند) – النداني ( از الندان به ازني مهاجرت كردند) – بابايي – اسدي- آهنگري ( از كياسر به ازني مهاجرت كردند) – موسوي – زارع – آكني- اميني – درزي – موسوي زاده – نوري

امكانات فعلي روستاي ازني

مسجد – حسينيه – مدرسه ابتدايي ( داراي مدرسه راهنمايي تحصيلي بود كه در سال 1361 داير و به علت كمبود دانش آموز در سال 1389 تعطيل شده است) – آب( آب روستا از چشمه ي لاكبار كه در جنوب روستا واقع شده است و توسط پمپ تامين مي شود) – برق – تلفن – بهزيستي- جاده آسفالته

راه هاي دسترسي به روستاي ازني

از جاده ساري به كياسر، از چهار مسير متفاوت مي توان به روستاي ازني آمد: 1- از مازا به مازارستاق - ازني (كمترين فاصله نسبت به جاده اصلي و جاده آسفالته مي باشد) 2- از دارپشت – كياده و الندان به ازني ( بخشي از اين جاده آسفالته و بخشي شوسه است . نزديك ترين فاصله با كياسر) 3- مسير پاجا – كنتا – لسفرم و ازني ( اين مسير به طور كامل خاكي است) 4- مسير ولاغوز – نوكنده جاده ي جنگلي به روستاي ازني ( بخشي از جاده آسفالت و بخشي خاكي اما چاده از دل جنگل هاي انبوه مي گذرد و بسيار زيبا مي باشد.)

مشاهير روستا ازني

ملا سبز علي ازنيچي خطاط قرن دوزهم كه يك نسخه از قرآن خطي ايشان موجود است.

شواهدي بر قدمت روستاي ازني

1- قلعه ازني: اين قلعه در سمت جنوب غربي روستاي ازني واقع شده است تاريخ بنا و سازنده آن مشخص نيست و ميراث فرهنگي نيز اقدامي براي كشف اسرار اين قلعه قدمي برنداشت .شكل قلعه نشان دهنده اهميت آن مي باشد.

اين قلعه عبارت بود از يك ساختمان مركزي و يك خندق عميقي كه به دور آن حفر شده بود از سمت جنوب شيب تندي برخوردار است.

آب خندق توسط لوله هاي سفالي از چشمه محل تامين مي شد. نقل است يك پل چوبي اروي خندق وجود داشت كه آمد شد از روي اين پل چوبي انجام مي گرفت و شب ها اين پل جمع مي شد.

همچنين يك راه زير زميني ديگر وجود داشت كه به درون ساختمان راه پيدا مي نمود. با توجه به ساختار اين قلعه نشان دهنده امير نشين بودن اين قلعه مي باشد.

همچنين دو قلعه ديگر در فاصله چند كيلومتري در سمت مسرق و مغرب آن وجود دارد كه هيچكدام ساختار شبيه اين قلعه را ندارد.

2- قران هاي خطي مسجد حضرت امير المومنين روستاي ازني بال قدمت بيش از 200 سال 3- وقف نامه روستاي ازني كه تاريخ كتابت آن 1265 هجري قمري مي باشد.

طبق اين وقف نامه سه دانگ از شش دانگ وقف حضرت امير المومنين مي باشد كه به همين دليل ده امير المومنين ناميده مي شود.

3- قرآن خطي به خط ملا سبز علي كه در سال به تاريخ 1282 هجري قمري

4- وجود مقبره چندين امامزاده در داخل و خارج محل

5- كشف انواع كوزه هاي سفالي در داخل و خارج محل در حفاري هاي تصادفي مانند ساخت حسينيه در سال هاي دور و حفاري غير مجاز.

وجه تسميه روستاي ازني

نام قبلي محل ازني، اوليكا بود. ريش سفيدان محل نقل مي كنند محل اوليه ازني مكاني به نام اوليكا بود و بعد از تخريب شدن به مكان ديگري به نام انجلي كاج نقل مكان نمودند.

علت تخريب روستا در اوليكا مشخص نيست. اما در انجلي كاج آثار مخروبه ساختمان ها وجود دارد . در انجلي كاج چندين تپه مخروبه نزديك هم وجود دارد كه نشان دهند ساختمان هاي نزديك به هم در اين محل بود ، علت ساختن ساختمان هاي نزديك به هم دفاع راحت تر در مقابل دزدان بود.

در مورد علت اصلي ترك اين محل و ساكن شدن در مكان فعلي مشخص نيست . اما بعضي ها نقل مي كنند علت تخريب روستا در محل انجلي كاج ، اختلاف بين برادران را مي داند كه يكي از برادران به محل فعلي ازني نقل مكان نموده و در كنار چشمه اي ساكن شد.

علت ديگر نبود آب در انجلي كاج و دليل ديگر موقعيت بهتر مكان فعلي مي دانند. بعد از مهاجرت از انجلي كاج و مستقر شدن در مكان فعلي ، روستاي ازني به وجود آمد. به همين دليل ريش سفيدان محل در مورد وجه تسميه روستا ازني را به علت تغيير پي در پي مكان روستا و تشكيل روستاي جديد آن را «ازنو» ناميدند و سپس به «ازني» تغيير يافت .

اما در تمام اسناد مكتوب موجود كه در فوق به آن اشاره شده است، اسم روستا را در 220 سال اخير ازني ذكر شده است.

آقاي مختار عظيمي در كتاب ارزشمند پژوهش در نام آبادي هاي شهرستان ساري در مورد وجه تسميه ازني چنين آورده است:در سر شماري 1345، ازني:« از توابع دهستان سورتيجي. سازمان جغرافيايي نيرو هاي مسلح : ازني azni ، نام ديگر ازني وليكا olika است. ازني azni : روستايي از دهستان چهاردانگه سورتچي ساري. اولي uli: 1- كرت هاي شاليزاري – كرت هاي كوچك و بزرگ بي شكل. 2- بركه عميق 3- آب تني 4- اولي uli : لانه آب. كا ka: مخفف كاف: كوه كا: خانه، كا : كوچك. اوليكا : آبادي كرت هاي شاليزاري واقع در كوه.

ازني: اً ، a: پيشوند نفي مانند انوش : بي مرگ(نوش: مرگ). انوش روان: روان بي مرگ. زني: مخفف كلمه zaena: سلاح و افزار جنگي. اً + زني: بي سلاح .

ازني : روستاي مردمان بدون جنگ افزار( غير نظامي) . صلح طلب.

در كتاب از آستار تا استر آباد منو چهر ستوده از موقفه ازني ياد شده است. در سفر نامه ملگونف كه در سال 1300 هجري قمري انجام شد از روستايي به نام اوليت نام مي برد .

ایمیل نویسنده: (hamed.khaliliazni@yahoo.com)