مازندنومه؛یادداشت مهمان،کبری امیرزاده،خبرنگار:سیل ابتدا قطره پاک باران بود. آب زلال و مقدس در کوه و نهر جاری می شود تا ما موجودات زنده از این نعمت الهی بهره مند شویم و ادامه حیات دهیم،حال چرا این نعمت خداوند تبدیل به سیل و مصیبت و گرفتاری برای انسان می شود،جای درنگ و تعمق و مطالعه دارد؟ خطاهای انسانی را علت بدانیم یا آن را آزمایشی از طرف پروردگار بخوانیم؟

تاکنون شاهد سه سیل در نوشهر بوده ایم؛اولین سیل نوشهر در سال 73 و دومی در سال 82 و سومی هم در بامداد 22 آبان 91 یعنی هر کدام با فاصله 9 سال از هم رخ دادند.

اگر باز بی خیال از کنار این قضیه بگذریم و برای جلوگیری از سیل اقدام اساسی نشود،شاید سال 1400 و یا زودتر از آن با سیل دیگری غافلگیر شویم؛همان طور که شهروندان سیل زده در گفتگو با ما اظهار داشتند:با اینکه شنیده بودند احتمال وقوع آبگرفتگی وجود دارد و قبلا نیز سیل ، زندگی شان را نابود کرده بود،باور نکردند و با بی خیالی در خواب شیرین به سر می بردند و فقط موفق شدند جان خود را نجات دهند.

تمامی لوازم زندگی عده ای ناپدید شد،یکی نیز برای پرداخت چک خود مجبور شده بود خودروی خود را بفروشد که آن شب،سیل پولش را همراه اسباب منزلش بلعید.

همچنین نو عروسان و دخترانی که جهزیه خود را از دست دادند و یا آن پیرمرد و پیرزنی که دیگر نمی توانند زندگی شان را مثل جوان ترها از نو بسازند.

باز جای شکر دارد که مردم شب زنده دل،مردم خفته را بیدار کردند و تلفات جانی نداشتیم.در سیل اخیر شنیدم که در بالادست ، سیل پل خیرسر را از بین برد.

به طور کل پل تخریب شده بود و اثری از آن نبود و کارکنان اداره راه و مسکن و شهرسازی مشغول نصب گذر راهی به بالا دست روستا بودند.

علی سرداری دهیار روستای خیرسر نوشهر می گوید:روستای خیرسر دارای 1700 نفر جمعیت است که 90 خانوار آن در بالا دست و 300 خانوار نیز در پایین دست ساکن هستند که به وسیله پل ارتباطی به هم متصل می شدند.

در سیل اخیر پل ارتباطی این روستا و همچنین یک پل عابر پیاده کوچک داخل محل تخریب شد . همچنین سیل بند بالا دست نیز در اثر سیل از بین رفت.

نبود دیوار حفاظتی در دو طرف رودخانه خیرسر،سنگ تجن،رانش زمین را در حریم رودخانه موجب شد و خسارت سیل را تشدید کرد. همچنین درختان در حریم رودخانه که در اثر سیل از ریشه درآمدند،سدی جلوی پل شدند و پل را تخریب کرد.

اهالی می گویند:به ما اجازه دهید درختان در حریم رودخانه را قطع کنیم یا خودمان این کار را انجام دهیم تا با بارش باران و جاری شدن سیلاب بر شدت سیل افزوده نشود.

به گفته سرداری اهالی این روستا درخواست دارند تا برای جلوگیری از سیل مجدد شهرستان نوشهر،هر چه زودتر پل استاندارد،همراه با چهار گوشواره های آن نصب شود،همچنین به موازات آن دیوار حفاظتی در دو طرف رودخانه خیرسر،سنگ تجن احداث شود.

دهیار روستا یادآور شد:طی سالهای گذشته ما پیگیری های مستمری برای تامین بودجه دیوار حفاظتی داشتیم و کارشناس ستاد حوادث غیر مترقبه پس از بازدید از محل ، مبلغ 70 میلیون تومان برای ساخت آن پیش بینی نمود که تخصیص نیافت.

اهالی خیرسر از آبگرفتگی و نامناسب بودن فضای آموزشی دانش آموزان،تنها مدرسه مشترک خیرسر ، سنگ تجن اظهار نگرانی می کنند.

سپس از سد بالا دست بازدید نمودیم،سد رسوب گیر نیرنگ ساخته سال 85 محکم و استوار بود و مهندس مهدی میرغیاثی ناظر طرح به همراه عده دیگری مشغول بازگشایی مسیر سد بودند.

بنا به گفته وی " سیل در ارتفاع 5 الی 6 متر بالاتر از سد جاری شد " که نشان دهنده شدت سیل در بالا دست است.

در ادامه بازدید به سمت سد بالایی ؛ با تخریب کامل سد آب نما جاده حلیلو در بالادست سد نیرنگ مواجه شدیم.

آثار به جا مانده از سیل در آن جا سنگ های کوچک و بزرگی بود،مانند آنکه کوه ریزش پیدا کرده باشد. شاید اگر این سد از بین نمی رفت شدت سیل نیز کاهش می یافت و به این میزان خسارت نمی زد.

همچنین در مسیر جاده جنگلی رانش زمین و مسدود شدن جاده توسط درختان را شاهد بودیم. از اهالی شنیدیم به جاده جنگلی ماشلک نیز خسارت وارد آمده است .

از آنچه مشاهده کردیم ؛ در بالا دست انسان به حریم رودخانه تجاوز نکرده بود ، اما شاید نبود مدیریت صحیح ، احداث پل غیر اصولی در مقابل سیل ، از بین رفتن لاش برگ ها ، قطع غیر اصولی درختان و یا لایروبی نکردن و تمیز نکردن بستر رود و حاشیه رود از درختان و اشیا و زباله و نبود دیوار حفاظتی از مبدا یعنی سرچشمه تا ورودی شهر و به سمت دریا و همچنین تجاوز به حریم رودخانه توسط افراد از قشر ضعیف جامعه ( به خصوص حریم نشینان فردوسی جنوبی که تقاضای دریافت جواز برای ساخت در همان مکان را داشتند و تعدادی در سیل سال 82 به مکان دیگری انتقال یافتند ، تعدادی هم مسکن سیل زده خود را فروختند و عده ای هم اجاره دادند و عده ای هم به فرزندشان دادند ولی هچ کس دلش نیامد تخریب کند و گفتند سند داریم ) و ... عامل هایی برای انحراف مسیر آب و طغیان آن و ایجاد سیلاب باشد.

همچنین لازم است در انتخاب مکان احداث پروژه ها باید از افراد کارشناس بومی و باسابقه و آشنا به شرایط اقلیم منطقه انتخاب و کارشناسی شود ، همچنان که در چند سال های اخیر شاهد سیلاب در پالوجده و گندابرود هستیم .

لازم به ذکراست در این سیل به بیش از 2 هزار و 519 واحد مسکونی نوشهر و چالوس خسارت وارد شد که از آن تعداد 490 واحد روستایی نوشهر و 842 واحد شهری نوشهر و 516 واحد روستایی چالوس و 771 واحد شهری چالوس هستند .

تا کنون پیش بینی میشود که مبلغ یک میلیارد و 800 میلیون تومان به چالوس و مبلغ دو میلیارد تومان نیز به ابنیه فنی و جسمی راه نوشهر خسارت وارد شده است.