مازندنومه،اشکان جهان آرای:شاید زمانی که هنر هفتم شکل گرفت و با تلاش برادران لومیر در سال 1895 نخستین تصاویر متحرک بر پرده گران کافه پاریس ظاهر شد کمتر کسی تصور می کرد که سینما روزی به عنوان یک صنعت و هنری تاثیرگذار در فرهنگ و حتی ابزاری برای القای فرهنگ ها یا جنگ های فرهنگی تبدیل شود.

6سال پس از این رویداد فرهنگی که تحولی در عرصه هنر و فرهنگ ایجاد کرد یعنی در سال 1279 با وارد شدن نخستین دستگاه سینماتوگراف، سینما توسط مظفرالدین شاه قاجار وارد ایران شد. نخستین سالن سینما در سال 1291 در ایران محقق شد و پس از آن روند ساخت سالن های سینما در ایران آغاز شد.

سینما در اواخر قرن 19 میلادی وارد مازندران شد و نیروهای نظامی آلمان و روس برای تبلیغ اهداف خود و مدیران شیلات بابلسر برای رفاه کارکنان خود نمایش فیلم در مازندران را آغاز کردند.

پس از آن با پیشرفت تکنولوژی و جا افتادن سینما در بین مردم روند ساخت سینماها در مازندران همزمان با سراسر کشور آغاز شد تا زمانی کهتقریباً در هر شهر حد اقل یک سالن سینما در مازندران تاسیس شده بود.

آمل، بابل، بابلسر، بهشهر، تنکابن، چالوس، چمستان، رامسر، ساری، فریدونکنار، قائمشهر، گلوگاه، محمودآباد، نکا، نوشهر، جویبار و خرم آباد تنکابن شهرهایی بودند که پس از ورود سینما به مازندران صاحب سینما شدند و تا سال 57 صندلی های سینما در این شهرها پذیرای بسیاری از علاقه مندان این هنر بود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و موج جدید فرهنگی برخواسته از اعتقادات مردمی، با توجه به محتوای فیلم های سینمایی پیش از انقلاب بسیاری از سینماهای مازندران مانند سینماهای دیگر کشور با تعطیلی و رکود مواجه شدند. سينماهايي همچون سينما آزادي، هجرت و مهتاب بهشهر، ايران و فرهنگ ساري، فجر قائم شهر، استقلال و ارشاد بابل، پيوند فريدونكنار، استقلال محمودآباد، كوثر و شهرداري آمل، لاله نور، ارشاد چالوس، درياي سلمانشهر، فتح رامسر و يك سينما در جويبار تعطيل شد. فقط سينماي شقايق بابلسر بود که پس از انقلاب ساخته شد.

بی توجهی به سینماهای استان توسط مسئولان از یک سو و رکود استقبال از سینماها از سوی علاقه مندان این عرصه به دلایلی که گاه تولید فیلم های بی کیفیت و بی محتوا عنوان می شد و گاهی هم نامناسب بودن فضای فیزیکی سینماها از آن یاد می شد از سویی دیگر سبب شد سرمايه‌گذاران بخش خصوصي نيز به دليل نداشتن توجيه اقتصادي از فعاليت در اين حوزه خودداري ‌كنند.

البته نمی توان از نقش بخش نرم افزاری سینما یعنی فیلم های تولید شده و برنامه های اجرایی در بخش مدیریتی سینما نیز غافل شد. نگاه صرفاً اقتصادي يا جشنواره‌اي فيلمسازان به ساخت فيلم، پیشرفت پرشتاب فن آوری های رسانه ای، افزايش بي‌رويه ويدئوكلوپ‌ها و اعمال سلیقه های مدیریتی در روند قانونگذاری و صدور مجوز فیلم ها نیز از دلایل رکود اقتصادی صنعت سینما هستند.

برخی هم نبود سالن‌هاي سينما در برخي از شهرها، پراكندگي نامناسب آن ها، قديمي و فرسوده بودن تجهيزات و سالن‌هاي سينما و ورود به عصر ارتباطات و وجود اینترنت و ماهواره و آسان بودن دستیابی به فیلم های سینمایی روز دنیا را دلیل کاهش استقبال از سینماها عنوان می کنند.

اما همه این موارد در کنار هم نمی توانند توجیهی برای کمبود سرانه فضای سینمایی در استان باشد، چرا که در همین دوره سینما در کشورهایی که از نظر دستیابی به اینترنت و امکان دانلود فیلم های روی پرده وضعیت بسیار بهتری به کشور ما دارند، از رونق خاصی برخوردار است و هنوز گیشه های فروش بلیط سینما در این کشورها به فکر رکوردشکنی در فروش هستند و سینماداران آن ها دغدغه تامین هزینه های سینما را ندارند.

بر اساس استاندارد جهانی برای هر 10 هزار نفر جمعیت، یک سالن سینما تعریف می شود. یعنی با این تعریف کشور ما به حدود 7هزار سینما نیاز دارد، در حالی که کمتر از 300 سینما در ایران فعال هستند.

بنا به همین معیار مازندران باید 300سالن سینما داشته باشد. رقمی که می توان گفت غیرممکن و محال به نظر می رسد. اما صرفنظر از این استاندارد جهانی، جمعیت 3میلیونی مازندران که در تعطیلات طول سال گاهی به 5 تا 8میلیون نفر ثابت در روز هم می رسد، فقط 10 سینما در اختیار دارد که با احتساب جمعیت ثابت و ساکن مازندران برای هر 300هزار نفر یک سالن در نظر گرفته شده است.

این کمبود فضای فیزیکی یکی از معضلات فرهنگی است که در تمام شهرهای مازندران به وضوح مشاهده می شود. شاید برای برخی این پرسش پیش بیاید که همین 10سینمای مازندران هم حال و روز خوبی ندارند و استقبال چندانی از آن ها نمی شود، اما باید در نظر داشت که فضاهای به روز و جدید سینمایی می توانند در جذب علاقمندان سینما و خانواده نقش موثری داشته باشند. امکانی که در مازندران برای خانواده ها و علاقه مندان این حوزه وجود ندارد.

انجام حمايت مادي و معنوي متوليان فرهنگي كشور با ابزاري از جمله پرداخت وام‌هاي كم بهره و معافيت‌هاي مالياتي سینماداران شاید بتواند راهکاری موثر برای جذب سرمایه گذار در این حوزه باشد. بازسازی سینماهای فرسوده استان نیز می تواند بهترین شکل استفاده از زیرساخت های موجود استان باشد. روندی که از چند سال گذشته در استان آغاز شد و تقریباً به سرانجامی قابل قبول دست نیافت.

مراحل بازسازي و تجهيز سينماهاي استان از سال 78 با آغاز عمليات تعمير و بازسازي اساسي سينما بهمن آمل و تبديل آن به دو سالن جداگانه و امكانات مناسب با اعتباري بالغ بر 450 ميليون ريال آغاز شد.

این روند تا اختصاص کمک های بلاعوض 100میلیون تومانی به سینما جهان نمای چالوس، 125 میلیون تومانی به به سینما آزادی بابل و 90 میلیون تومانی به سینما سپهر ساری در سال 87 ادامه داشت.

«محمد اسماعیل امامزاده» مدیرکل وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 87 ابراز امیدواری کرده بود تا 4سال آینده(یعنی امسال) سینماها از وضعیت قابل قبولی برخوردار شوند. اتفاقی تا امروز که در حال سپری کردن روزهای پایانی سال 91 هستیم انجام نشد.

«عزیزاله محمدپور» مدیر پیشین حوزه هنری مازندران نیز شهریور سال گذشته از تفاهم استانداری مازندران و موسسه سینما شهر برای پرداخت اعتبار یک میلیارد و 800 میلیون تومانی به سینما فرهنگ ساری خبر داده بود که در صورت تامین اعتبار این سینما به یک سینمای 4سالنه و به روز تبدیل می شد. اعتباری که محقق نشد و روند ناکامی های سینما در مازندران را تکمیل کرد.

استفاده از راهکارهای کشورهای موفق در عرصه جذب مخاطب به سینما می تواند کمک شایانی به پر کردن صندلی های سینما در استان کند. ساخت سینماهایی با تعاریف و استانداردهای جدید و به روز و اختصاص سینماهایی به اکران فیلم های ویژه رده های سنی مختلف می توانند نمونه ای از این راهکارها باشند.

با توجه به تاثیرگذاری صنعت سینما و فضای فیزیکی سینما در عرصه فرهنگسازی و ارتقای شاخص های اجتماعی و فرهنگی جامعه با چالش مواجه شدن سینما می تواند به صورت مستقیم یا غیر مستقیم پیامدهای نامناسبی در حوزه فرهنگی داشته باشد.

این گونه به نظر می رسد که یا شناخت درستی از سینما و ظرفیت های حاصل از این هنر وجود ندارد، یا توجه لازم به این بخش انجام نمی شود.

نبی الله خدابخشی

*حوزه هنری تنها متولی سینما نیست

حوزه هنری به عنوان یکی از متولیان اصلی سینماها در کشور نقش موثر و پررنگی در توسعه و گسترش فضاهای سینمایی دارد.

بسیاری از فعالان این عرصه معتقدند حوزه هنری با توجه به مسئولیتی که دارد باید پاسخگوی کاستی های موجود در حوزه رسانه سینمایی باشد. اما مسئولان حوزه هنری بر این عقیده اند که به تنهایی قادر به تامین همه نیازهای مورد نظر در عرصه سینمایی کشور نیستند و برای تحقق این امر به یک اجماع و همدلی بین همه مسئولان و مدیران نیاز است. با نبی الله خدابخشی-مدیر حوزه هنری استان مازندران- پیرامون این مسایل به گفت و گو نشستیم:

حوزه هنری چه نقشی در مدیریت سینماها دارد؟

حوزه هنری یکی از متولیان بخش سینما است، اما تنها متولی سینما نیست. سازمان های زیادی می توانند در این بخش تاثیرگذار باشند. در حال حاضر 10 سالن فعال در استان داریم که 6سالن زیر نظر حوزه فعالیت دارند و 4سالن دیگر تحت نظر بخش خصوصی فعالیت می کنند. قرار بود عملیات نوسازی و بهسازی در سینماهای ساری انجام شود. اما به دلیل تحقق نیافتن اعتبارات از داخل و خارج استان این عملیات پایان نیافت.

این نهاد برای جبران کاستی های موجود در این بخش چه برنامه ای دارد؟

اگر بخواهیم بر اساس استانداردهای جهانی اظهار نظر کنیم، با توجه به جمعیت فعلی استان به 300سالن فعال در مازندران نیاز داریم که رسیدن به چنین آماری تقریباً غیرممکن است. پس باید به فکر تامین نیازهای حداقلی در استان باشیم. در این زمینه هم حوزه هنری آمادگی را دارد که در صورت تامین زمین در شهرستان هایی که به سالن سینما نیاز دارند، وارد فاز تامین بودجه و پس از آن عملیات اجرایی شود. هنر یک ابزار و عرصه تاثیرگذار بسیار قوی و غیر قابل انکار است. یکی از مشکلات ما امکانات فیزیکی عرصه فرهنگ است. به این که در این حوزه با کمبودهایی مواجهیم، واقفیم و باید برطرف شود.

یعنی برای همکاری با شهرداری ها و دستگاه های مدیریتی در استان برنامه ای تدوین شد؟

حوزه هنری برنامه ریزی کرد تا برای این موضوع در شهرهای استان جلساتی با حضور مدیران و مسئولا هر شهر برگزار کند تا با یک هم اندیشی اتفاق مثبتی برای آن شهر بیفتد. هدف پیشبرد افداه فرهنگی در جامعه است و قرار نیست یک مدیر یا یک شخص در کارنامه اش فعالیتی را ثبت کند. امیدواریم در یک نشست با مجمع نمایندگان بخشی از این ایده ها و دیدگاه ها را جمع بندی و ارایه کنیم تا زمینه برای ایجاد یک بستر مناسب فرهنگی و سینمایی فراهم شود.

در حال حاضر با شهرداری نوشهر تفاهمنامه ای برای ساخت سالن سینما در این شهر امضا شد و در تلاشیم که این نیاز را در نوشهر تامین کنیم. اگر شهرداری ها و مجموعه افرادی که در شهرستان ها فعال هستند زمینی را به حوزه هنری اختصاص دهند، ما هم با خاطری آسوده پیگیر تامین اعتبار برای ساخت سینما خواهیم شد.

قرار بود سینما سپهر ساری ارتقا پیدا کند و بهسازی شود. مذاکراتی هم با شهرداری و شورای اسلامی مرکز استان انجام شد و در حال حرکت به سمتی هستیم که امکانات فیزیکی در شهرستان ساری را بهینه سازی کنیم و سالن ها با اعتباراتی که در اختیار حوزه هنری قرار می گیرند به کیفیتی مطلوب برسند.

آیا حوزه هنری هم اعتباری برای این بخش در نظر گرفته است؟

سینما بخشی نیست که حوزه هنری فقط از اعتبار خودش برای ساخت آن وارد عمل شود. دولت هم در این بخش فعال است. سینماهایی در کشور ساخته شدند که موسسه سینما شهر ساخت آن ها را به عهده داشت. سینما هویزه مشهد یکی از این نمونه ها است. سینمایی که یک مجتمع فرهنگی است. انتظار می رود این اتفاق خوشایند در ساری هم بیفتد.

بعید می دانم سینما داری بگوید از نظر اقتصادی فعالیت در این عرصه برایش سودآوری دارد. در بخش هزینه های سینما فعلاً حقوق و مزایای سینماهای حوزه هنری استان به عنوان کمک از ستاد پرداخت می شود. اگر قرار بود از درآمد سینماها این هزینه ها را پرداخت کنیم قطعاً امکان پذیر نبود.

کیفیت فیلم ها چقدر در روند شکوفایی صنعت سینما تاثیرگذارند؟

سینما صنعت تلقی می شود. این یک بینش جهانی است. همانطور که می گوییم بر اساس استانداردهای جهانی به 300 سالن در مازندران نیاز داریم، در تمام بخش ها باید به یک استاندارد واقعی برسیم. اگر به این پیشرفت در همه ابعاد سینما رسیدیم می توانیم بگوییم وضعیت سینما در جامعه در سطحی هست که نگاه اقتصادی به آن داشته باشیم. فیلم ها باید به حدی برسند که درآمد را بالا ببرند. در همه این مباحث چالش هایی هست که باید برطرف شود تا به یک سطح مطلوب در شکل و محتوای سینما برسیم.

مسئولان استان در استانداری چقدر از این فعالیت ها حمایت می کنند؟

استاندار و مجموعه مدیریت استانداری نگاه فرهنگی و مثبتی به این عرصه دارند. همانطور که گفته شد سال گذشته نیز درباره بهسازی سینما فرهنگ ساری تفاهمی با استانداری و سینما شهر صورت گرفت که به دلیل مشکلات اقتصادی در پایان سال تخصیص اعتبار لازم رعایت نشد. استانداری از نظر نگرش مشکلی برای کمک به حوزه سینما ندارد. اما با توجه به شرایط اقتصادی، خود ما هم در حوزه هنری فعلاً انتظار چندانی برای پرداخت کمک اقتصادی از استانداری در سال جاری نداریم . ولی امیدواریم تأمین اعتباری برای بازسازی و احیای سینما های ساری و ساخت حداقل یک سالن چند منظوره در مرحله اول برای تمامی شهرستان ها برای سال 92 از سوی استاندار محترم در نظر گرفته شود.

برای ترغیب بخش خصوصی به سرمایه گذاری در این حوزه هم اقداماتی انجام شد؟

ورود اسپانسرها به عرصه هنر یکی از مواردی است که حوزه هنری از آن استقبال می کند. اما برای این موضوع نمی توان شتابزده عمل کرد.

نباید با نگاهی صرفاً اقتصادی به سمت جذب حامیان مالی در بخش فرهنگ رفت. اگر بخواهیم از مواهب خارج از فعالیت های فرهنگی استفاده کنیم و استفاده اقتصادی مد نظر باشد، کل فعالیت های فرهنگی زیر سوال می رود.

ما برای ایجاد یک تاثیرگذاری در عرصه فرهنگسازی فعالیت می کنیم. اگر این نگاه را کنار بگذاریم و تابلوی تبلیغاتی باشیم قطعاً هنر مورد سوءاستفاده قرار می گیرد. تمام فعالیت های مرتبط با فرهنگ و هنر در جامعه باید همسو با آرمان های انقلاب اسلامی و ارزش های دینی و فرهنگی ما باشد. در مجموع قالب دست اندرکاران استان در این زمینه نگاهی اینچنینی دارند که نقطه مثبتی برای گسترش فضاهای فرهنگی است.

البته باید سیاست های حمایتی و تشویقی برای سرمایه گذاران و علاقه مندان به سرمایه گذاری در حوزه فرهنگ و هنر در نظر گرفته شود و این نگرش وجود داشته باشد که اگر نیت اصلی از ورود به این عرصه اعتلای فرهنگ باشد خود به خود همه جوانب برای تبلیغ هم آماده می شود.

در جامعه دینی وقف یک امر تاثیرگذار در تمام امور خیریه جامعه است که باید از آن بهره برداری کرد. با تعدادی از نیکوکاران و فعالان وقف در عرصه مدرسه سازی مذاکراتی داشتیم که خودشان اذعان داشتند در بخش مدرسه سازی تقریباً اشباع شدیم و به دنبال این هستیم تا در حوزه های فرهنگی مورد نیاز فعالیتمان را ادامه دهیم.

این ظرفیت ها باید جهت دهی و هدایت شوند تا در بخش گسترش اماکن فرهنگی به ویژه سینماها بتوانیم از آن ها استفاده کنیم. باید با نشست ها و هم اندیشی های لازم گام به گام به سمت شناخت کافی در عرصه سرمایه گذاری های فرهنگی پیش برویم. خوشبختانه حرکت های خوبی در حال انجام است که امیدواریم به مرحله اجرایی شدن برسند. نیکوکاران باید به این نگرش برسند که ورود به عرصه فعالیت های فرهنگی برای همه عرصه های اجتماعی مفید است. باید در نظر داشته باشیم که هزینه ها در فرهنگ سرمایه گذاری هستند.

آیا برای رسیدن به یک حد مطلوب در بخش فضاهای سینمایی سند چشم اندازی ترسیم شده است تا در یک بازه زمانی مشخص برنامه ای اجرایی شود؟

تدوین سند چشم انداز کار یک نفر یا یک نهاد نیست. باید به یک اجماع در سطح مدیریت استان درباره گسترش فضاهای فرهنگی به ویژه سینماها در استان برسیم. استانداری، مجمع نمایندگان، شواری اسلامی شهرها، شهرداری ها، فرمانداری ها، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و تمام نهادها و ارگان ها باید دست به دست هم بدهند تا این خلاء فرهنگی برطرف شود. ما هم در حال تدوین برنامه مدون در این راستا هستیم که آن را به زودی در اختیار استاندار محترم و مجمع نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی قرار خواهیم داد.

سخن پایانی؟

سینما ظرفیتی است که استکبار جهانی از آن برای تبلیغ ضد نظام اسلامی و دین مبین اسلام استفاده می کند. اما در جامعه خودمان خوب از این ظرفیت بهره برداری نکردیم که باید یک اتفاق مثبت عقلایی در این حوزه بیفتد. ما امیدواریم که استاندار محترم در پایان سال جاری برای سال آینده پیشنهادات مدون ما را در عرصه سینما در سطح استان با نگاه مثبت حمایت کنند و در پیش بینی مالی سال آینده رقم مناسبی را در نظر بگیرند تا بتوانیم با پشتوانه آن حمایت خارج از استان را جلب کنیم. جا دارد در همین جا از همه فعالان این عرصه خاصه از همکاران در استان قدردانی کنم.

حجت الاسلام عباسعلی ابراهیمی

*سینما به یک مدیریت مستقل نیاز دارد

مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران درباره کمبودهای حوزه سینما گفت: معمولاً مسائل سخت افزاری سینما به حوزه هنری ارتباط دارد. حوزه هنری هم زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی مشغول فعالیت است. بخش نرم افزاری آن هم که متناسب با موقعیت ها و فیلم هایی که اکران می شود فرهنگ و ارشاد در آن نقش آفرینی می کند. 10سینمایی که در سطح استان داریم توقع مردم را در حوزه سینما پاسخگو نیستند.

حجت الاسلام «عباسعلی ابراهیمی» افزود: ظرفیت استقبال از سینما در مازندران وجود دارد. اما موقعیت این که استفاده لازم از این استقبال انجام شود وجود ندارد. در واقع نقش آفرینی اصلی که باید نسبت به سینما وجود داشته باشد آنگونه که باید انجام نشده است. ما هم دیدگاهمان همین است. در تمام جلسات تاکید کردیم که به بودجه و برنامه ویژه برای این حوزه نیاز است.

وی اظهار کرد: سینما مانند مسجد و کتابخانه یک تولی گری مشخص نیاز دارد و باید مستقل اداره شود. تولیت این عرصه باید با برنامه ها و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری در این حوزه تحت نام مجموعه ای مستقل و با معنای واقعی سازمان سینما فعالیت کند.

سازمانی که خودش برنامه ریزی کند، هدفمندی داشته باشد و نظارت کاملی هم بر تمام فعالیت های سخت افزاری و نرم افزاری عرصه سینما داشته باشد. تشکیل سازمان سینمایی باعث می‌شود گام های بیشتر و بهتری در مسیر پیشرفت سینمای کشور و گسترش فضای فیزیکی سینماها برداریم و با توان بیشتری به رقابت در عرصه بین المللی بپردازیم.

این مسئول با بیان این که 3کار در حوزه سینما باید انجام شود، تصریح کرد: یک بحث برنامه ریزی همه جانبه است تا بدانیم کجای راه هستیم و چه باید بکنیم. بحث دوم این که متد و محوری را که باید در قالب آن حرکت کرد را مشخص کنیم. یعنی بدانیم سینما متناسب با زمان با چه محورهایی باید فعالیت کند. نمی توان فیلم هایی را اکران کرد که استقبال چندانی از آن ها نمی شود.

در عین حال که فیلم ها باید با موازین شرعی جامعه همخوانی داشته باشند باید به روز هم باشند. بخش سوم هم به مدیریت برمی گردد و این که چه مدیریتی پیگیر اجرایی شدن این برنامه ها است. لازم است در نشست های مختلف بحث و هم اندیشی هایی انجام شود. چون این عرصه مهم و تاثیرگذار است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران خاطرنشان کرد: سینمای کنونی ما با سینمای پیش از انقلاب و زمان طاغوت قابل مقایسه نیست. اما سینمای مطلوب انقلاب هم که بتواند ارزش ها را به تصویر بکشد وجود ندارد. توجه ویژه دولتمردان کشور به سینما از زمان حیات امام راحل وجود داشت و پس از رحلت امام(ره) نیز ادامه یافت. رهبر معظم انقلاب هم نگاهی موشکافانه به سینمای ایران دارند و در دیدارهای خود با سینماگران همواره بر نقش کلیدی هنر هفتم تاکید داشتند.

ابراهیمی یادآور شد: با توجه به ظرفیت های فراوان در حوزه تئاتر و فیلمسازی مازندران، سینماها و تالارهای موجود در این استان در شأن هنرمندان و هنردوستان استان نیست.

وی با بیان این که باید امکانات مورد نیاز سینماها را فراهم کنیم تا بتوانیم از این ظرفیت فرهنگی استفاده مطلوب را ببریم، گفت: اهمیت به امکانات سخت افزاری و فضای فیزیکی فقط در سینما مورد نیاز نیست.

این موضوعی است که درباره مساجد هم صدق می کند. وقتی مسجدی از نظر بهداشتی و امکانات مطلوب نباشد و مثلاً مهر، فرش و سرویس بهداشتی مناسبی نداشته باشد، قطعاً حضور در آن برای نمازگذار هم جذابیتی ندارد. سینما هم همین است. واژه سینما به تنهایی نمی تواند برای جامعه تاثیرگذار باشد. برنامه های مناسب فرهنگی به موازات وجود فضای فیزیکی مناسب سبب تاثیرگذاری در فرهنگ اجتماعی می شود.

ابراهیمی اظهار کرد: ما این دغدغه را همواره در تمام جلسات مرتبط اعلام کردیم و باز هم می گوییم این نگاه و نگرش نسبت به این موضوع باید وجود داشته باشد. این یکی از مشکلاتی است که باید به آن پرداخته شود. عده ای می گویند اینترنت و ماهواره سبب شده است مردم به سینما روی نیاورند.

این نگاه اشتباه است. اتفاقاً اگر سینماها را پربار کنیم و فضاها را گسترش دهیم افراد علاقه مند جذب سینماها خواهند شد و خانواده ها هم فضایی مناسب و فرهنگی برای تفریح جمعی در اختیار خواهند داشت. این فضا بهترین محل برای تبلیغ و فرهنگسازی است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: مردم به تفریح نیاز دارند و جامعه نیازمند نشاط است و بخش مهمی از نشاط آفرینی در جامعه در گرو توسعه زیرساخت های سینمایی است.

*حدود 180 میلیون تومان صرف بازسازی سینما جهان نما شد

«مهرداد شهپرست»-مدیر سینما جهان چالوس- اظهار کرد: سالن سینما ارشاد چالوس به دلیل آن که امکانات موجود در آن، شرایط لازم را برای ادامه فعالیت نداشت و از طرفی هم افت مخاطب داشت نتوانست به حیات خودش ادامه دهد و در نهایت درب آن بسته شد.

وی درباره فعالیت سینما جهان نمای چالوس گفت: این سینما هم از مرداد 85 تا آبان ماه همان سال با اعتبار حدود 180 میلیون تومان بازسازی شد تا توانست زنده بماند.

وی افزود: 50 درصد از این اعتبارات را بخش خصوصی و مالک سینما هزینه کرد و 50 درصد دیگر نیز از سوی موسسه سینما شهر که تحت نظر وزارت ارشاد فعالیت دارد تامین شد.

شهپرست ابراز کرد: اگر سینما جهان نمای چالوس بازسازی نمی شد در سال 87 تعطیل می شد.

وی درخصوص جذب مخاطب به سینما خاطر نشان کرد: نمایش فیلم هایی که مناسب با نیازهای و ذائقه های فرهنگی جامعه باشد می تواند مخاطب را جذب کند. اکران فیلم هایی مانند « اخراجی ها» یا «ورورد آقایان ممنوع» علاوه بر رونق وضعیت اقتصادی سینماها به مفرح تر شدن جامعه کمک می کند.

داود لطیفی

*حمایت لازم از سرمایه گذاران انجام نمی شود

اگر شهری سینما نداشته باشد، بیش از همه منتقد سینماست که چیزی برای نقد کردن ندارد. چون چیزی را نمی بیند که نقد کند. منتقد مازندرانی هم باید سینما برود، فیلم ببیند، صدای نفس های تماشاگران را بشنود تا بتواند فیلمی را به بوته نقد بگذارد. شهری که سینما ندارد، بوته نقد منتقد هم خشک می شود. درباره وضعیت سینما در استان با «داوود لطیفی» منتقد مازندرانی سینما و نویسنده کتاب سینما در مازندران گفت و گو کردیم.

این منتقد گفت: تا سال 57 در مازندران 26 سینمای فعال داشتیم. پس از انقلاب هم 2سینما در آمل و بابلسر دایر شدند.

سینماهای کوثر آمل، فجر قائمشهر، فردوسی و ایران ساری، پاسارگاد و داریوش بابل، شقایق خرم آباد تنکابن، مهتاب گلوگاه، هتل بزرگ و فتح رامسر، ارشاد چالوس، آزادی نکا، استقلال محمودآباد و پیوند فریدونکنار پس از انقلاب تعطیل شدند.

در حال حاضر 10سینما در شهرهای تنکابن، چالوس، آمل، بابل، بهشهر، ساری و بابلسر داریم. به عبارتی از چالوس تا بابلسر یعنی در شهرهای نوشهر، نور، محمودآباد و فریدونکنار که جمعیت قابل توجهی دارند سینما نداریم. در شهرستان قائمشهر هم با جمعیتی حدود 500هزار نفر وضعیت به همین شکل است.

با این که این شهر به دلیل ویژگی ها و ساختار جمعیتی حتماً به سالن های سینما و اماکن فرهنگی تیاز دارد، اما حتی سالن های قدیمی آن بسته هستند. ضمن ان که یکی از آن ها تخریب شد و پاساژهای طلا فروشی و لباس فروشی جای آن را گرفت.

لطیفی اظهار کرد: میانگین هزینه های یک سالن سینما حدود 10 میلیون تومان در ماه است. البته در گذشته شهرداری ها همکاری می کردند و مالیت کمتری می گرفتند، اما الان سینماداران از عهده مخارج سینما برنمی آیند. حوزه هنری این هزینه ها را از اعتبارات خودش پرداخت می کند و سینما داران بخش خصوصی هم از اجاراه مغازه های مربوط به سینما که در اطراف سینما هستند این هزینه ها را تامین می کنند.

وی به تاثیر کم فروش بودن فیلم های داخلی بر جذب مخاطبان اشاره کرد و افزود: مسلماً فیلم های ما پرفروش نیستند و این که مقصر کیست بحثی جدا را نیاز دارد. کیفیت فیلم ها، مشکلات موجود در ممیزی و اعمال سلیقه در صدور مجوز ساخت و اکران فیلم ها، وضعیت اقتصادی مردم، سهل الوصول بودن دریافت فیلم های روز دنیا می توانند از عوامل موثر در این رکود سینمایی باشند.

سینما نپتون شاهی(قائم شهر کنونی)

 به موازات بهسازی و نوسازی سینماها کیفی سازی فیلم ها نیز باید در نظر گرفته شود. این یک رابطه متقابل است. هر کدام از این دو مقوله مورد توجه قرار نگیرند صنعت سینما شکوفا نخواهد شد. سینماهایی در استان وجود دارند که واقعاً رغبتی به حضور در آن ها نیست. طبیعتاً این فضاها قادر به جذب مخاطب نیستند.

مولف کتاب «سینما در مازندران» به فعالیت بخش خصوصی در این عرصه اشاره کرد و گفت: برای تشویق سینماداران و فعالان این عرصه باید تعرفه های مصرفی این اماکن مانند تعرفه برق و گاز به صورت فرهنگی محاسبه شود.

هیچ نهاد و ارگان دولتی دست سینماداران را در این بخش نمی گیرد و همه حق خودشان را می خواهند. دوستانی هستند که حاضرند در این عرصه فعالیت کنند و سینما بسازند. اما وقتی مراجعه می کنند و می بینند که اصرار دستگاه ها و نهادها بر ساخت سالن های بزرگ است منصرف می شوند.

در حالی که در بیشتر کشورهای دنیا سینماها به سمت کوچک شدن می روند و به سینماهای 100نفره روی آورده اند. چون هم هزینه نگهداری این سینماها کمتر است و هم امکان نمایش فیلم های تخصصی در آن ها وجود دارد.

این فعال حوزه سینما تصریح کرد: ساخت مجتمع های فرهنگی نیز یکی از راه هایی است که می تواند تاثیر بسزایی در رشد استقبال مخاطب از سینما داشته باشد. پردیس های سینمایی که در تهران وجود دارند نقش مهمی در کشاندن خانواده ها و علاقه مندان به سینماها دارند. تجمع چند واحد هنری در کنار هم می تواند به یک ارتباط و اتفاق هنری نو و تاثیرگذار منجر شود. اتفاقی که متاسفانه در مازندران شاهد آن نیستیم.

به گفته وی مشکل دیگر جایابی نامناسب برای ساخت مجتمع های اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در شهرهاست. هزینه زیادی صرف ساخت این مجتمع ها شد، اما به دلیل جایابی نامناسب امکان این که یک خانواده به راحتی بتواند به این مجتمع ها دسترسی داشته باشد وجود ندارد. این مشکل نمی گذارد که همه مردم به سمت این فضاهای فرهنگی بروند.

سینما پیوند فریدون کنار

لطیفی اظهار کرد: بخش خصوصی زمانی سرمایه گذاری می کند که از او حمایت شود. متاسفانه از زمانی که یک سرمایه گذار وارد فعالیت می شود همه نهادها و دستگاه ها به جای این که حمایت کنند، از سرمایه گذار درخواست کمک دارند و به اشکال گوناگون سعی می کنند بهره مالی هر چند کم هم شده از این سرمایه گذار ببرند. این معضلی است که در همه بخش ها وجود دارد و فقط منحصر به فرهنگ و سینما نیست.بوروکراسی های اداری آنقدر زیاد و دست و پاگیر هستند که سرمایه گذار عطای فعالیت در این عرصه را به لقایش می بخشد.

*عیسی وطن پور،رییس اداره فرهنگ و ارشاد گلوگاه:سینما مهتاب گلوگاه سال هاست نمی تابد

چندسال است که تنها سینمای شهر گلوگاه به دلایل متعدد از جمله مشکلات مربوط به مالکیت تعطیل شده و اکنون این شهرستان 20 هزار نفری از وجودسینما بی بهره است.

سینما مهتاب گلوگاه ازآغاز تاسیس همواره دست خوش تعطیلی های پی در پی بود. این سینما درسال 1344 راه اندازی شد که به دلیل به علت فضای کم سینما و درآمد کم حاصل از فروش بلیط و پرداخت سهم حق کرایه فیلم، به طور متناوب دچار رکود شد.

به دلیل نبود شرایط لازم برای ادامه فعالیت سینما مهتاب گلوگاه و مهلت 2 ماهه به مالک سینما برای تهیه زمین و ساخت سینمای جدید با معیارهای استاندارد و ناتوانی مالک در برطرف کردن مشکلات و درآمد کم و رکود حاصل از آن، تنها سینمای شهر گلوگاه با بیش از 50 سال قدمت، با تقاضای تغییر کاربری از طرف وارثان این مکان فرهنگی در سال 1373 رو به رو شد و از آن زمان تاکنون به صورت یک فضای مخروب در دل شهر همچنان باقی مانده است.

این روزها هرچند نرخ بالای بیکاری وچندین مشکل دیگرمردم شهرستان گلوگاه را دچارتنگناها و مشکلات متعددی کرده است اما با تمام این اوصاف نمی توان ازعرصه فرهنگ وهنر در شهرستان غافل ماند و از آن صرف نظرکرد.

گلوگاه یکی از شهرستان های فرهنگ دوست مازندران است و اکنون این شهرستان ازاستعدادها وتوانمندی های بالقوه ای فرهنگی وهنری بسیاری برخورداراست و همواره درطی ادوار مختلف تاریخ در دامان این شهرستان شخصیت های فرهنگی وهنری بسیاری تربیت شده اند.

متاسفانه صنعت سینما در ایران چندان پر رونق نیست چرا که رواج برنامه های تلویزیونی ، پر شدن ویدئو رسانه ها با فیلم های داخلی وخارجی، وجود ماهواره و بازی های کامپیوتری و امکان استفاده راحت تر آن در منازل، خود به خود سینما را از رونق انداخته است.

سینما درشهرهای کوچک نیاز به فرهنگ سازی بیشتر دارد و از طرفی نداشتن صرفه اقتصادی موجب استقبال نکردن سرمایه گذاران در این بخش می شود و اداره کردن آن بدون حمایت دولتی امکان پذیر نخواهد بود.
این روزها جوانان گلوگاهی به دلیل نبود فضاهای فرهنگی وهنری، اوقات فراغت خودرا به گونه ای تباه می کنند و شاید اگر مراکزی از جمله سینما در گلوگاه بود اوقات فراغت جوانان به نحو بهتری سپری می شد.

سینماانقلاب بابل

*سینما، جامعه و فرهنگ:میثم محسنی کوتنایی

جامعه شناسی و سینما از همان روزهای اولیه کار سینما با یکدیگر در ارتباط بوده اند ؛ اتفاقی که در سینمای ایران کمتر رخ داده است.

یکی از حوزه های میان رشته ای که در مطالعات سینمایی، می تواند بسیار مورد توجه قرار گیرد، بحث جامعه شناسی هنر و به طور خاص جامعه شناسی سینماست.

تاثیر گذاری سینما بر جامعه و نگاه بلعکس آن از نخستین نظریات جامعه شناسی محسوب می شود که در حوزه سینما مورد استفاده قرار گرفت.

امروزه نقش و تاثیر سینما بر تمامی نهادهای زندگی بشر بر همه روشن است. سرمایه، وقت و انرژی که برای تولید فیلم در پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا صرف می‌شود، حاکی از آن است که نتیجه قطعی تاثیر سینما در حوزه‌های مختلف به اثبات رسیده است.

فیلم و سینما به عنوان یکی از مهم ترین وسایل ارتباط جمعی در زندگی روزمره افراد، داد و ستدهای اجتماعی، ساختار زندگی انسان ها، چگونگی برقراری ارتباطات درون گروهی و برون گروهی و حتی اندیشه هر فرد برای چگونه زیستن است به طوری که می توان ادعا کرد اندیشه ها، عقاید، نگرش ها و در یک روند کلی، فلسفه زندگی انسان ها با فیلم شکل می گیرد، تغییر می کند، اصلاح یا تخریب می شود.

به عنوان مثال زوجی در حال جدایی، با دیدن فیلمی که در آن یکی از طرفین با گذشت و ایثار تداوم دهنده زندگی مشترک می شود، یا نمایش عواقب و عوارض طلاق، دوباره به هم پیوند می خورند و این چیزی جز تأثیر اعجاب انگیز فیلم روی افراد نیست.

با اندکی دقت در زندگی روزانه افراد، می توان به نقش فیلم در سلیقه سازی و پرورش افکار عمومی پی برد و دریافت که از این راه اندیشه ها و سلیقه های نو در افراد شکل گرفته و ایجاد می شود و حتی در کردار و سلوک آنان نیز نمایان می شود.

تأثیر فیلم ها حتی در بازی های کودکان نمود می یابد. تأثیر تخریبی فیلم ها تا آنجا است که تحقیقی در فرانسه نشان داد کودک یا نوجوانی که بیش از یک بار در هفته به سینما می رود نیازمند مراقبت روان پزشکی است ، زیرا تأثیر تخریبی فیلم های ساخته شده در این کشورها (که به صورت قاچاق و غیر مجاز وارد ایران هم می شوند یا از طریق امواج ماهواره ای، موریانه وار و از طریق والدین ناآگاه به منازل می آیند) که بر اثر تحریک شدید احساس و ایجاد آشوب اختلال در عواطف و هیجانات ایجاد می شود بسیار بیشتر از نقش تربیتی آن است.

شدت تأثیر فیلم ها به این دلیل است که برای کودک، فیلم چیزی جز واقعیت نیست. به عبارتی کودک برای فیلم ها جنبه تصوری و خیالی قائل نیست. از نظر او آنچه که می بیند جزئی از زندگی واقعی است. خصوصاً هنگامی که محتوای فیلم برای کودک جذاب و دارای کشش باشد، مثل فیلم هایی که پر است از حرکات دفاعی یا ورزش های رزمی برای پسران!

اینجاست که کودک غرق تماشای فیلم می شود و آنچنان در فضای کودکان و حتی نوع لباس بازیگر متمرکز می شد که وجود خود را از یاد می برد و همراه و هم پای هنرپیشه ایفای نقش می کند. شخصیت بازیگر را می پذیرد و چنان در قالب نقش هنرپیشه فرو می رود که انگار هر اتفاقی برای هنرپیشه می افتد برای خود او روی داده است. بدین سبب همراه با بازیگر شاد می شود، غمگین می شود، مضطرب و پریشان در حوادث می ماند.

بسیاری اوقات بزرگسالان نیز به طور غیر ارادی تحت تأثیر فیلم، حرکت های فیزیکی بازیگر را تقلید می کنند و مسلم است که با جذاب تر شدن محتوا، عمق تأثیر فیلم بر افراد شدت می گیرد. نمونه بارز این مدعا هنگامی است که هنرپیشه در فیلم سیگاری روشن می کند و به دنبال او، بیننده نیز، با تقلید آنی از حرکات و سلوک هنرپیشه به صورت ناخودآگاه و غیرارادی، سیگاری روشن می کند!

پیدایش دگرگونی های اجتماعی و تغییر ارزش های اجتماعی از مواردی است که در نتیجه ی کارکرد رسانه ها صورت تحقق به خود می گیرند. از سوی دیگر این وسایل در فرایند تهاجم فرهنگی و مقابله با آن، جنگ روانی، استعمار ملت ها در باز سازی و دستیابی به توسعه یافتگی، تحقق هدف های آموزشی به سرگرمی و غیره کاربرد مؤثری دارند.

امروزه در عصر انفجار اطلاعات دیگر این حقیقت به خوبی اثبات شده است که از نظر کارکردهای آموزشی، رسانه ها سهم و نقش قابل ملاحظه ای در انتقال میراث فرهنگی و فکری بشری در میان ملل و انسان ها دارند.

در واقع با ظهور وسایل ارتباط جمعی پیشرفته، فرایند آموزش از انحصار مدرسه و آموزشگاه ها خارج شده و جهان پهناور به عرصه ی آموزش تبدیل شده است.

سینما، هنری به تمام معنا و یکی از مهم ترین ارکان فرهنگ سازی و سوق اندیشه و افکار عمومی ملت به سوی آرمانها و اهداف هر جامعه ای وآخرین ادراک از درکها و دستاوردهای هنری و فرهنگی است که به این دلیل به هنر هفتم مشهور است.

 همیشه در طول تاریخ آخرین دستاورد یک علم فرهنگی پیشرفته ترین و موثر ترین جلوه فرهنگ سازی افکار عمومی به سوی آرمانها جامع هر جامعه ای بود .اهمیت و ضرورت وجود سینما در کنار دیگر رسانه های فرهنگی یک امر بسیار مهم و درمتن فرهنگ سازی جامع اسلامی ما نیز به وضوح دیده می شود تا جایی که رهبر کبیر انقلاب در رابطه این مهم فرمودند: «اعتلای سینمای کشور، نیازی محسوس است و همه باید این حقیقت را دریابند که هنر مهم و بسیار برجسته سینما برای کشور، یک نیاز و ضرورت محسوب می شود.»

*این گزارش در همشهری مازندران روز شنبه 7 بهمن منتشر شد.تیتر مطلب هم نام فیلمی است از دارن آرونوفسکی،محصول سال 2000 آمریکا.