مازندنومه، احسان شریعت: در تاریخ آمده است یکی دو سال پیش از انقلاب فرانسه که اقشار مختلف مردم اعتراضات گسترده ای را در سطوح مختلف جامعه فرانسه انجام می دادند، یکی از افراد دربار به خدمت ماری آنتوانت -همسر لویی شانزدهم آخرین پادشاه فرانسه- رسید و از گرسنگی و فقر مردم گفت.

 وی در آن گفتگو که صدای اعتراض مردم را به گوش ماری آنتوانت می رساند، گفت: مردم حتی نان برای خوردن ندارند.

 همسر پادشاه ستمگر فرانسه در پاسخ اعلان داشت: «مردم اگر نان ندارند، شکلات بخورند!».

حال پس از سال ها که ازآن دوران می گذرد این اظهار نظر تجمل گرایانه که ناشی از بی دردی و عدم درک توده مردم بوده است، همواره در فضای اندیشه ورزان علوم اجتماعی و سیاسی مشهور است.

 چند سال بعد سیستم پادشاهی فرانسه سقوط کرد و پس از آن در اغلب نقاط جهان فرهنگ مردمسالاری ریشه دوانید.

 نظام های مردمسالار غربی با اتخاذ ساز وکارهای گوناگون سعی می کردند تا مردم را هر چه بیشتر در به دست گیری اداره امور جامعه دخیل کنند.

یکی از حوزه هایی که باید در آن حوزه مردم اداره امور را به دست گیرند، عرصه ی امور اقتصادی بود که متأثر از اندیشه لیبرال دموکراسی باید در اختیار مردم باشد؛ اما همواره در طول قرون نوزدهم و بیستم (و حتی هم اکنون) اقتصاد کشورهای لیبرال دموکراتیک در دست سرمایه داران بزرگ بوده و هست.

 سرمایه داران بزرگ نیز برای فروش و سود بیشتر به طور بسیار ماهرانه ای از حربه های فرهنگی استفاده کرده اند.

 برای مثال تولید سرمایه داری کالایی بادوام تولید می کند که می تواند بیست سال بدون کمترین استهلاکی کار کند.

 اگر مصرف کننده این کالا را به طور صحیحی استفاده کند، آن شرکت تولید کننده بیست سال یکی از مشتریان خود را از دست خواهد داد.

 از این رو شرکت های تولیدی دو راه دارند تا فروش شان کم نشود: اول اینکه مصرف کننده جدیدی بیابند. در این زمینه آن ها به مناطقی روی می آورند که آن کالا در آنجا تولید نمی گردد (برای مثال کشورهای جهان سوم).

 دوم اینکه مصرف کننده مذکور را از طریق حربه های خاص وادار به کنار گذاردن آن کالا کرده تا مدل جدید آن کالا را بخرد.

 هر دو راه عنوان شده با بهره گیری از فنون تبلیغاتی و کارهای فرهنگی انجام می پذیرد. کشور ما نیز به عنوان یک بازار هدف مورد توجه شرکت های خارجی بوده است. از این رو سیل کالاهای خارجی به کشور جاری می شود.

تقاضا برای مصرف کالای خارجی به نوعی به یک فرهنگ عمومی تبدیل شده که باید مورد موشکافی قرار گیرد.

این روند موجب تجمل گرایی در سبک زندگی می شود. به طوری که وقتی به نوع مصرف مردم توجه شود مشاهده می شود که گرایش شدیدی به رفتار تجمل گرایانه در مصرف وجود دارد.

 وقتی به بازارها و مراکز خرید سری زده شود این مورد یافت می شود که اغلب کالاها وارداتی و محصول کشورهای خارجی است.

 از آن سو تقاضا برای خرید این نوع کالاها در میان مردم بالا بوده و شیفتگی خاصی نسبت به این نوع کالاها وجود دارد. این موجب می شود که در اغلب سطوح زندگی میل به رفتار تجملی در مصرف افزایش یابد.

 در سالیان اخیر این رفتار تجمل گرایانه در ابعاد مختلف بروز یافته است. از لوازم خانگی گرفته تا سبک پوشش و حتی برگزاری جشن ها و غیره.

 در حال حاضر مراسم و جشن های عروسی به محفلی بسیار پرخرج و تجمل گرایانه تبدیل شده که این اتفاق حسنه را به یک غول ولخرجی و تظاهر مبدل ساخته است.

 لوازم خانگی منزل بسیار لوکس و آنتیک انتخاب می شود. از طلا و جواهرات بسیاری که در بقچه ی خانم ها یافت می شود تا انواع و اقسام کالاهای غیر ضروری که در منازل وجود دارد.

ایمیل نویسنده: (abie_malakouti_2008@yahoo.com)