ابوجعفر محمد جرير طبري مولف تاريخ 16 جلدي «اخبار الرسل والملوك» 16 فوريه 923 ميلادي ( 301 خورشيدي ) از اين دنيا رفت.
اثر مهم او به « تاريخ طبري » معروف است. محمد جرير از مردم طبرستان /آمل بود كه علاوه برتاريخ بسيار مفصل خود ، چند تاليف و تفسير ديگر هم دارد . در آن زمان ، همانند اروپا كه تا قرون جديد كتابهاي فلسفي ، تاريخ و علوم به زبان لاتين ( زبان كليسا ) تاليف مي شد تا در همه سرزمين هاي مسيحي خواننده داشته باشد ؛ نويسنگان ايراني هم اين قبيل كتابها را به عربي مي نوشتند تا در سراسر جهان اسلامي انتشار يابد و خوانده شود . بنابر اين، محمد جرير هم تاليف خود « اخبار الرسل والملوك » و « الامم والملوك » را به عربي نوشت كه به دستور منصور ساماني ، وزير وي ابوعلي محمد بلعمي آن را به فارسي برگردانيد كه نثري روان ، ساده و دلنشين است. طبري آغاز قيام ايرانيان براي تامين استقلال وطن را شاهد بود.
محمد جرير در مقدمه تاليف خود نوشته است كه هدف او از اين كار پر زحمت ؛ خبر رساندن و آگاهي دادن از حوادث ايام ملوك ، پيمبران ، و خليفگان از آغاز خلقت است و كارهايشان را بگويم تا كوتهي آنان روشن شود. وي در اين مقدمه نوشته است كه آن چه را كه آورده از قول راويان و ناقلان است و از او نيست و درستي آنها را جز آن چه كه در زمان خودش و يا نزديك به عصر خودش بوده تضمين نمي كند.
(iranianshistoryonthisday)