مازندنومه؛ سرویس محیط زیست و گردشگری، علیرضا صادقی امیری، دبیر انجمن جوانان سپید پارس: شهرستان نکا از دیدگاه وجود تپه های تاریخی یکی از مناطق مهم کشور بشمار می آید.

 در این شهرستان به نسبت کوچک، بیش از 25 تپه تاریخی از هزاره های پیش از زایش تا دوران اسلامی وجود دارد که همگی در سیاهه آثار ملی ایران به ثبت رسیده ان.

 از میان این آثار تاریخی "غار کمیشان"  مربوط به دوره  میان سنگی (زارزین) که در تاریخ ۱۳۷۹/۰۷/۱۶ به شماره ۲۷۹۷ در سیاهه آثار ملی کشور به ثبت رسیده است، یکی از مهمترین و بارزترین آنهاست.

 متاسفانه وضعیت کمیشان بسیار ناگوار و اسفناک و چند سال است که به فراموشی و انزوا دچار شده است.

 چند سال پیش که به دلیل دست اندازی های متعدد متجاوزان به آن، سازمان میراث فرهنگی ناچار به نصب دربی آهنین بر ورودی آن شد، این مکان به فراموشی سپرده شد.

 این وضعیت تا بدانجا پیش رفته است که دیگر هیچ نشانی از نمای این غار تاریخی به دلیل محسور شدن در میان بوته ها و علف های هرز نیست.

 این در حالی هست که تجاوز به حریم درجه یک این اثر توسط کشاورزان به فاصله کمتر از ده متری ورودی غار رسیده، در حالی که اطراف آن آثار روی زمینی(سطح الارضی) بسیاری از نظیر سفال، استخوان و حتا ابزار سنگی یافت می شود.

 به دلیل رویش بیش از حد گیاهان بیشه ای و هرز در پیرامون غار و وجود خزندگان، دسترسی به غار بسیار دشوار و بعضا خطرناک است.

 با وجود نصب در آهنی بزرگی در ورودی این سکونت گاه تاریخی، از آنجا که چند سال است که به آن سرکشی نمی شود، به فضای امنی برای متجاوزان بدل شده است، به گونه ای که در کمال آرامش و امنیت با اره آهن بر، یکی از میله های آن را بریده و به درون غار آمد و شد می کنند! شواهد موجود نشان از حفاری ها غیر مجاز در غار دارد.

 یکی از بزرگترین مشکلات آثار تاریخی ما در کشور، به ویژه سایت ها و تپه های تاریخی، نبود تعیین حریم مشخص و صیانت از آن است.

 نداشتن حریمی مشخص و بازدارنده یکی از علل مهم تخریب و تجاوز به این نوع آثار در کشور است. به عنوان نمونه: چندی پیش در یکی از سرکشی های دوره ای به تپه تاریخی "دین کتی" امیرکلا (دهستان پازوار بابلسر) مربوط به دوران آهن که به شماره   ۲۲۰۰۰در تاریخ ۱۳۸۶/۱۲/۲۶ در سیاهه آثار ملی به ثبت رسیده است، گواه تخریب 80٪  درسدی عرصه آن  به دلیل زراعت و شخم زدن بودیم، و هر گوشه نیز شاهد حفاری های غیر مجاز، در رویی که سطح آن پر است از آثار سفالینه های رسی و خاکستری و آثار تدفین، که البته به دلیل دست اندازی ها دچار آشفتگی بسیاری شده است.

 علاوه بر وجود "غار کمیشان" در منطقه، در فاصله چند ده متری از این سکونتگاه تاریخی، مخزن آبی وجود دارد که وضعیت آن نیز بهتر از "غار کمیشان" نیست.

 از این مخزن آب، آجری با ملات ساروج، به پهنای 7در7 متر، و ژرفای 4متر و بلندای بیش از 12 متر جهت ذخیره آب باران و هدایت آن به سمت روستا استفاده می شده است.

 از نگاه نوع مصالح به کار رفته و سازه آن، این اثر باید مربوط به پایان صفوی یا اوایل قاجاری باشدکه اکنون بلا استفاده بوده و تبدیل به مکانی برای دپوی نخاله ها شده است.

 باید در بدنه میراث کشور، در هر یک از حوزه های سه گانه اولویت سنجی شود و با نگاهی کارشناسانه و دلسوزانه نخست در پی حفظ و نگاهداری و نجات بخشی آثار موجود و سپس ثبت آثار تازه بو.

 هرچند این مهم، کاری بس دشوار و زمانبر است، اما شدنیست. بنا به گزارش رسمی رییس میراث کشور تنها یک درصد از آثار کشور بهسازی و نجات بخشی شده اند.

 این روند در بخش گردشگری و صنایع دستی نیز مشهود است. نخست باید زیر ساخت ها را مهیا و آماده کرد و سپس در پی جذب ده میلیون گردشگر و همچنین خودکفایی و پویایی بخش خصوصی تولید صنایع دستی بو. زمانی که بنیانش سست باشد هیچ پیشرفتی در حوزه های چندگانه میراث نخواهیم داشت؛  و هر روز گواه گزارش های بدتری در این حوزه ها خواهیم بود!