مازندنومه؛ سرویس اجتماعی، ربابه حسین پور: همیشه آمارهای متفاوتی از مسوولان در خصوص سرانه افراد می شنویم، سرانه فضای سبز، سرانه مطالعه، سرانه کتابخانه، سرانه سینما، سرانه مصرف انرژی، سرانه فضای آموزشی، سرانه سلامت و بهداشت، سرانه جنگل و... اما سرانه دریا چقدر است؟!

در فصل گرم تابستان، قدم زدن در سواحل دریا و خنکای نسیم دریایی دلچسب و نشاط آور است. تماشای موج های نیلگون، هیاهو و شادی کودکان در انرژی سیال دریا هیجان برانگیز است. گذران لحظات در کنار سواحل دریا این نعمت خدادادی، شلوغی زندگی ملال آور ماشینی را می گیرد و به جایش آرامش و نشاط می بخشد. گشت و گذار در سواحل دریا، تماشای غروب دل انگیز، ماسه بازی و جمع کردن صدف از جاذبه های بی نظیر دریاست که مردم را از اقصی نقاط کشور جذب می کند، اما کدام دریا و کدام ساحل؟!

تمام سواحل در انحصار ویلاهای دولتی و خصوصی است؛ 96 درصد سواحل! از 338 کیلومتر سواحل دریای خزر فقط 4 درصد در اختیار شاید 96 درصد مردم است و 96 درصد دیگر در اختیار 4 درصد خاص و از ما بهتران!

آمار قابل ملاحظه ای است که بارها از قول مسوولان بیان شد و تاسف انسان را بر می انگیزاند که این همه زمین خواری و ساحل خواری و جدیدا دریا خواری با چراغ سبز کدام مسوول شروع شد که اینک محدودیتی را نمی توان برایش متصور شد؟

شاید شروع پدیده انحصار سواحل به دهه 60 برگردد که کشور درگیر جنگ بود و سواحل به نظر ارزش چندانی نداشت اما اکنون جالب است که بدانیم از 338 کیلومتر نوار ساحلی مازندران در 228 کیلومتر(74درصد) آن ساخت و ساز انجام شده و 95 کیلومتر آن(28درصد) متعلق به دولت است، 120 کیلومتر(36درصد) در مالکیت بخش خصوصی و 33 کیلومتر(10درصد) هم در انحصار نهادهای نظامی و انتظامی است و فقط 4 درصد سواحل که احتمالا به درد خرید و فروش نمی خورد برای مردم در نظر گرفته شد که در این راه باریکه هم تنها کاری که پیش بردند ساخت چند راه دسترسی بود که البته به یمن نیک اندیشی برخی از مسئولان به بهانه جلوگیری از غریق در نقاط کور، همان چند راه دسترسی نیز مسدود شد!

بیشتر سواحل در اختیار نهادها و ارگان های دولتی است و علی رغم شعار دولت گذشته در باز پس گیری سواحل از این نهادها و آزادسازی 60 متر از حریم دریا، این طرح نیز همانند بسیاری از طرح های دیگر زود فراموش شد و با کارشکنی دستگاه های دولتی به تاریخ پیوست و از این ره فقط ظاهرا 10درصد نهادهای دولتی و خصوصی از حریم 60 متری کنار کشیدند.

برای مثال فاصله 15 کیلومتری ساحل گهرباران را که بپیمایید، فقط ویلا می بینید و حصار! ویلای دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مجتمع ویلایی برخی نهادها، ویلای پزشکان بهشهر، ویلای هتل بادله، ویلای آفتاب، ویلاهای خصوصی و چند شرکت پره ماهیگیری و....

حصار ویلاها چنان خیره ات می کند که باورت نمی شود نمی توانی به دریا برسی، می مانی با خودت کی این همه سواحل به تاراج رفت!؟ تازه این ساحل در میان دیگر سواحل دریای خزر به دلیل کوره راه بودن جاده گهرباران، بکر مانده و زمانی که پل میان فرح آباد به گهرباران ساخته شود دیگر نمی توان به سواحل دریای این منطقه که از معدود سواحل ماسه ای استان و تلفیقی از جنگل و دریاست، حتی گذر هم کرد!

درکل این سواحل سه طرح دریا وجود دارد که امکاناتش در حد رفع تکلیف کردن سرمایه گذاران برای سود بیشتر است. البته امکانات طرح دریا در همه جای استان چنین است و هنوز ما به طرحی درست بدون استفاده از چادر و برزنت و دوش های سیار همیشه خراب و سرویس های کاملا غیر بهداشتی و بوفه های گران قیمت بالای شهری و .... نرسیدیم تا بتوانیم کرامت انسانی را حفظ کنیم.

این در حالیست که مرتضی میر باقری -قائم مقام وزیر کشور- با اشاره به افزایش 10 برابری اعتبار طرح دریا طی سالجاری از اختصاص 26 میلیارد تومان اعتبار برای این طرح خبر داد که بخش عمده آن به حوزه مازندران اختصاص می یابد، لیکن تاکنون تغییر و تحول محسوسی در این راستا ایجاد نشد و مردم ترجیح می دهند برای شنا به مناطق کور و ممنوعه بروند. شاید برای همین است که آمار غریق در مرداد ماه سالجاری افزایش یافت و داد معاون سیاسی امنیتی استانداری مازندران را درآورد، تا جایی که علیرضایونسی از عملکرد مرداد ماه به شدت انتقاد کرد و به مسوولان ذیربط هشدار داد.

طبیعی است وقتی بیشتر چشم انداز سواحل در اختیار عده ای خاص باشد و همهمه و تجمع جمعیت در مساحت اندک از طرح های دریا، چنین حوادثی پیش می آید. مردم به دریا پناه می برند تا به آرامش برسند نه اینکه آرامش شان به هم بخورد. از سویی برای دریای خزر نقشه ها بسیار کشیده اند، یکی می خواهد آب آن را به سمنان ببرد، دیگری به خراسان، عده ای هم می خواهند با خشک کردن دریا جزیره مصنوعی در بزرگترین دریاچه جهان بسازند و ... وحکایت همچنان باقیست.

به راستی سهم ما از دریا چقدر است؟ سرانه دریا برای هر فرد چند متر مکعب است؟