مازندنومه؛ سرویس محیط زیست و گردشگری، محمد اسماعیل بخشی سورکی: تالار گفتگو يكي از اقداماتي است كه پس از مديركلي لطف اله آجداني بر مسند آموزش و پژوهش استانداري مازندران در دستور كار قرار گرفت و در راستاي توسعه استان و فرهنگ سازي گفتگوي تخصصي در مازندران هر ماه با محوريت يك موضوع با حضور انديشمندان و متخصصان برگزار مي شود.

تالار گفتگوي امروز هم در راستاي مسايل زيست محيطي، چالش ها و راهبردهاي علمي در سالن همايش ساختمان شماره 2 استانداري مازندران برگزار شد.

هر چند در اين تالار علي رغم دعوت از فرمانداران، جز حسين زاده -فرماندار فريدونكنار- فرماندار ديگري حضور نداشت و اكثر دستگاه ها نيز نماينده خود را به اين تالار فرستاده بودند؛ در مجموع مي توان آغاز اين كار را كمكي براي فرهنگ سازي در حوزه های مختلف در استان دانست.

لطف اله آجداني –مديركل آموزش و پژوهش استانداري مازندران-در اين تالار با قدردانی از كساني كه به فرهنگ گفتمان احترام گذاشته و در جلسه حضور يافته اند، اظهار داشت: تالار گفتگو اولين اقدام عملياتي در راستاي توسعه استان است.

وي با بيان اينكه هر ماه يك موضوع تخصصي را در دستور كار قرار مي دهيم، افزود: از اصحاب رسانه هم تشكر مي كنيم كه صداي تالار گفتگو را به مخاطبان مي رسانند.

مير كل آموزش و پژوهش استانداري مازندران به لزوم آزادانديشي و ارائه آزادانه مطللب در اين تالار تاكيد كرد و گفت: تا زماني كه بنده در اين سنگر باشم، مسئوليت آزادي و امنيت آنچه را كه مطرح مي شود، بر عهده خواهم داشت.

وي همچنين گفت:به شدت از مديران و مسئولان اجرايي و متولي امور زيست محيطي كه مي توانستند در اين جلسه حضور يابند و استنكاف كردند، گله مندم.

* اسناد بالادستي زيست محيطي فقط دست به دست مي شود

در ادامه اين جلسه فلاح از اعضاي كميته آموزش و پژوهش استانداري گزارشی از روند فعاليت هاي اين اداره كل در خصوص موضوع زيست محيطي ارائه كرد.

وي گفت: پيشنهاد مي كنيم تا با حمايت از تحقيق و توسعه و ايجاد كميته ارتباط صنعت و دانشگاه و همچنين برگزاري سمينارها و كارگاه هاي آموزشي براي مديران صنعتي و ارشد استان، در راستاي توسعه و بهبود شرايط زيست محيطي گام برداشت.

اين مسئول با بيان اينكه ايران هر چهار منطقه حفاظت شده جنگلي، مناطق پشتوانه، شكار ممنوع و تالاب را داراست، افزود: عمده ترين مشكلات حفاظت از محيط زيست دفع غيربهداشتي زباله، دفع غير استاندارد فاضلاب هاي صنعتي و همچنين فقدان استراتژي لازم در حوزه مديريت محيط زيست است.

وي با بيان اينكه اسناد بالادستي زيست محيطي فقط دست به دست مي شود و در دولت ها در تصميم گيري ها زياد به آن توجه نمي شود، افزود: بايد در تهيه طرح هاي عمراني و برنامه ريزي ها به اهداف زيست محيطي توجه كرد.

فلاح طرح آمايش سرزميني را بر اساس قواعد و قوانين بين المللي داسنت و گفت: متاسفانه به پتانسيل هاي منطقه اي در اين طرح ها توجه نشده است.

وي به لزوم ايجاد فرهنگ حفاظت از جنگل تاكيد كرد و گفت: قطع درختان شمال كشور بزرگترين آسيب زيست محيطي است كه مسئولان كشور به عنوان ميراث ملي به آن توجه نكرده اند.

اين مسئول ابراز داشت: كيفيت محيط زيست در كشورهاي در حال توسعه از اهميت بيشتري برخوردار است، چرا كه دولت ها به دليل توان اقتصادي كم به تخريب منابع جنگلي روي مي آورند.

وي افزود: بايد در موضوع توسعه پايدار، در كنار عوامل اقتصادي،توسعه اي و فرهنگي، موضوعات زيست محيطي نيز مورد توجه قرار گيرد.

*چند بار تهديد به مرگ شدم

ناصر مهردادي-مديركل حفاظت محيط زيست استان مازندران-هم در اين تالار اظهار داشت: به دليل وجود مناطق چهار گانه، به دليل اهميت محيط زيست در كشور سرآمد هستيم.

وي پارك ملي، اثر طبيعي ملي، پناهگاه حيات وحش و منطقه حفاظت شده را از جمله مناطق زيست محيطي در كشور دانست و گفت: اگر كشوري در جهان اين مناطق را داشته باشد اهميت فوق العاده اي برايش قايل هستند.

مديركل حفاظت از محيط زيست استان مازندران با بيان اينكه 22 درصد از كل استان مختص به مناطق چهارگانه است، افزود: 164 گونه پستانداران در كشور داريم كه از اين تعداد 64 گونه در مازندران وجود دارد. از 540گونه پرنده هم 310 گونه در مازندران وجود دارد.

وي به وجود 20 گونه دو زيست در كشور اشاره كرد و گفت: از اين تعداد 9 گونه در مازندران و همچنين از تعداد 196 خزنده هم 26 گونه در استان ما وجود دارد.

اين مسئول ابراز داشت: وقتي كسي اين اطلاعات را نداشته باشد دغدغه اي هم ندارد اما وقتي اطلاعات وجود داشته باشد قطعا براي حفظ آن تعامل ايجاد خواهد شد.

وي با بيان اينكه اگر به محيط زيست توجه نشود دچار نگراني خواهيم شد، افزود: يكي از مشكلات ما در استان اين است كه صحبت از توسعه مي كنيم اما نگراني توسعه داريم، در حالي كه واقعا نمي دانيم به دنبال چه هستيم،به دنبال صنعتيم، كشاورزي هستيم يا گردشگري؟

مهردادي گفت: نمي شود كه توامان همه اين موارد را در يك سبد بريزيم و بخواهيم در همه اين موارد به توسعه دست يابيم.

وي ادامه داد: در موضوع سموم هم در 8 سال قبل به ازاي هر نفر شش كيلو سم داشتيم كه در روزهاي آخر اين رقم به 2.5 كيلوگرم رسيده بود كه روند افزايش داشته است.

مهردادي با بيان اينكه در تمام مجوزهايي كه صادر مي شود الزامات زيست محيطي آمده است، پرسید: چند درصد اين الزامات انجام مي شود؟ در سالهاي اخير به اين موضوع كمتر توجه شده است.

وي ابراز داشت: در خصوص بحث زمين خواري و تغيير كاربري هم موضوعات را پيگيري كرديم كه در چند سال اخير حتي چند بار تهديد به مرگ شدم.

* گفتمان تغيير كرده است

محسن جهانشاهي – دبيرستاد توسعه فن آوري نانو در استان مازندران - نيز در اين تالار با بيان اينكه گفتمان تغيير كرده است، افزود: ستاد توسعه فن آوري نانو تنها ستاد در كشور است كه در مجموعه استانداري فعال است.

وي ابراز داشت:علاوه بر كارهاي ترويجي، بعضي از معضلات را مطرح و احصا مي كند كه اخيرا نیز بستن قراردادي بین شهرداري ساري با دانشگاه نوشيرواني بابل در خصوص تصفيه شيرآبه ها امضا و كار در حال انجام است.

اين مسئول با بيان اينكه در اينكار فراز و نشيب هاي زيادي وجود دارد افزود: تصفيه شيرابه هاي زباله كار آساني نيست و خوشحاليم كه بيش از يكماه و نيم سيستم به طور پيوسته در حال كار است.

*در وضعيت فوق بحران قرار داریم

مسعود مولانا-دبيراجرايي تشكل هاي زيست محيطي استان- نيز در اين تالار اظهار داشت: بايد مشخص شود كه اكنون كشور و استان در چه وضعيت زيست محيطي قرار دارد و سپس راهكار ارائه شود.

وي با بيان اينكه بايد سياست گذاري كلان در خصوص محيط زيست درست باشد افزود: وضعيت محيط زيست از بحران خارج شده است و در وضعيت فوق بحران قرار دارد.

مولانا ادامه داد:اگر وضعيت آبي ايران نيز طي هفت يا هشت سال آينده به اين شكل پيش رود، ما به سمت كشور سومالي پيش مي رويم.

وي گفت: ما در حال حاضر بيش از مصرف نرمال و به اندازه 70 درصد از ظرفيت آبي كشور استفاده مي كنيم و به اين شكل ذخيره پنهاني طبيعت خورده خواهد شد.

مولانا فرسايش خاك در ايران را هفت برابر فرسايش خاك در دنيا دانست و گفت: وضعيت بحراني در خصوص جنگل و دريا داريم.

وي ادامه داد: بر اساس آمار گمرك 140 هزار تن از خاك گياهي كشور به خارج صادر مي شود و با ادامه اين روند محيط زيست كشور با مشكلات جدي روبرو خواهد شد.

دبيراجرايي تشكل هاي زيست محيطي استان با بيان اينكه مساله امروز ما اين نيست كه مسئولان نمي دانند و نمي كنند افزود: متاسفانه مشكل امروز ما اين است كه مشكلات زيست محيطي استان را مي دانند و اين كارها را مي كنند.

وي ابراز داشت: بخشي از مسايل امروز ما اين است كه مسئولان جسارت مداخله و ايستادن در مقابل طرح هاي ضد محيط زيستي در استان و كشور را ندارند.

اين مسئول ادامه داد: روند سوماليزه شدن ايران در حال تشديد است و هر انسان ميهن دوستي لازم است كه از محيط زيست كشورش دفاع كند.

وي در ادامه به بخشي از راهكارهاي خروج از اين بحران اشاره كرد و گفت: تغيير الگوي كشت در كشاورزي و صنعت بايد در برنامه ريزي ها لحاظ شود و محصولاتي كه آب بري بيشتري دارند بايد از چرخه خارج شود و اين محصولات از خارج وارد شوند.

مولانا اجراي طرح ملي آسيب شناسي در ايران و تشكيل اتاق فكر محيط زيست مازندران را يكي از راه هاي حمايت از محيط زيست دانست و گفت: تا زماي كه سياست هاي كلان درستي در اين زمينه نداشته باشيم، سياست هاي بخشي جواب نخواهد داد.

وي ادامه داد: در اين خصوص هر چقدر نقش دولت ها پررنگ تر شود، حضور و نقش مردم نيز پررنگ تر خواهد شد.

اين مسئول با اشاره به خروج 150 هزار نخبه ايراني به خارج از كشور اظهار داشت: 150 ميليارد دلار از كشور به اين ترتيب خارج خواهد شد كه بايد تلاش شود تا اين شكاف بين ملت و دولت اتفاق نيفتد.

مولانا با بيان اينكه با روي كار آمدن دولت جديد انقلابي در محيط زيست كشور اتفاق افتاده است و تيم جديد فوق العاده خوب در حال كار كردن هستند، افزود: بهبود وضعيت محيط زيست نسبت مستقيمي با استفاده از ظرفيت هاي مدني اجتماعي نيز دارد.

*بايد به دنبال راه چاره بود

علي فلاح-مشاور محيط زيست استان مازندران-نيز در اين تالار با بيان اينكه كار از سخنراني گذشته و بايد به مخاطب بها داده شود تا بتواند حرف هايش را بزند افزود: همه ما مشكلات و معضلات را مي دانيم، اما بايد به دنبال راه چاره بود.

وي با بيان اينكه بايد تلاش شود تا انديشمندان و عالمان وارد عرصه شوند، گفت:بيشتر مشكلات ما به دليل جهل است و به همين دليل بايد از شهرداري ساري تشكر كرد كه تلاش مي كند مشكل زيست محيطي را با استمداد از مجامع دانشگاهي حل كند.

وي با ابراز تاسف از وضعيت زيست محيطي استان ابراز داشت: در سال 89 بيش از 500 هكتار از جنگل هاي مازندران آتش گرفت و اين بي بركتي ها و معضلات نتيجه جسارت هاي خسارت آور خود ما است.

مشاور استاندار در امور زيست محيطي گفت:شكار بايد در مازندران تعطيل شود و جنبش اسلحه شكني بايد شهر به شهر در مازندران اجرايي شود.

وي با بيان اينكه دو مشكل بيكاري و محيط زيست استان مازندران را تهديد مي كند، افزود:در اين مجامع بايد مديران دعوت تا توجيه شوند و سپس به مردم بگوييم كه از آنها چه مي خواهيم.

اين مسئول در پاسخ به سوال يكي از حضار نيز اظهار داشت:NGOها تشكل هاي مردمي و غير سياسي اند و ما از همان ابتدا وعده كرده ايم كه رويكرد سياسي در اين زمينه نداشته باشيم بلكه به عنوان يك انسان حامي محيط زيست باشيم.

وي در ادامه به عدم همخواني كتب درسي و دانشگاهي با ترويج فرهنگ زيست محيطي اشاره كرد و گفت: اين همه دانشكاه و مدرسه در كشور داريم اما باز هم دچار آسيب هاي فرهنگي در استفاده از محيط زيست كشور هستيم.

* همگرايي بين دستگاه ها وجود ندارد

يوسف نژاد-معاون صنعت، معدن و تجارت استان– نيز با بيان اينكه واقعيت آن است كه صنعت ما يك صعنت متوسط است افزود: ما نمي توانيم خود را با بعضي از شهرها مانند اصفهان قياس كنيم.

وي با اشاره به اينكه اعتقاد به بهره برداري فعاليت اقتصادي مسئولانه داريم افزود: 3500 واحد صنعتي داريم كه براي مجوز دادن به آنها مراحل استعلام از دستگاه هاي مختلف صورت مي پذيرد.

يوسف نژاد با بيان اينكه همگرايي بين دستگاه ها وجود ندارد، ابراز داشت: ما موظف به رعايت ضوابيط قانوني هستيم، پس لازم است در راستاي اجراي قانون مسيرهاي قانوني را تسريع بخشيم.

اين مسئول با بيان اينكه در مباحث خروج ضايعات آلاينده خوشبختانه قانون نوسازي صنايع ورود پيدا كرده است، افزود:در مواردي قابليت هاي خوبي در نظر گرفته شده است، براي مثال در خروج صنايع آلاينده از مناطق شهري به غير شهري و شهرك هاي صنعتي بدون اخذ هزينه كاربري، به متقاضي تغيير كاربري داده مي شود.

وي به يكي ديگر از اقدامات قانوني در انجام روند صدور مجوز اشاره كرد و گفت: گنجاندن طرح ضوابط زيست محيطي در طرح توجيهي صنعتي از كارهاي خوبي است كه جديدا انجام مي شود اما بايد طي تعامل با بانك ها براي پراخت تسهيلات اين توافق صورت پذيرد كه كل هزينه احداث واحد صنعتي را با در نظر گرفتن شرايط زيست محيطي باشد كه در غير اين صورت با كم كردن مبلغ تسهيلات متقاضيان معمولا طرح زيست محيطي را اجرا نخواهند كرد.

*موضوع آرين سينا محكم ايستادم

در اين نشست تعدادي از حضار نيز با بيان كردن نظرات و سوالات خود در بحث شركت كردند كه مهردادي به بعضي از اين سوالات پاسخ داد. فرازهای مهم اظهارات مدیرکل محیط زیست مازندران را در زير مي خوانيد:

-متاسفانه در بسياري از مواقع جاهايي است كه محيط زيست بين راه قيچي خواهد شد .

- بارها گفتم و الان هم مي گويم اگر محيط زيست،اصحاب رسانه و NGOها با هم كار نكنند هيچ كاري از پيش نخواهد رفت.

- در موضوع آرين سينا من محكم ايستادم و مجوز ندادم، فشار زيادي روي بنده بود و الان هم در بسياري از موارد فشار مي آورند اما بنده مخالفت مي كنم.

-افتخارم اين است كه معلم و استاد دانشگاه هستم و سعي مي كنم قانون را اجرا كنم. البته در راستاي اجراي قانون تعامل مي كنيم.

- اگر واحد صنعتي مي توانست مشكلات اشتغال چند نفر را حل كند مجوز داده ايم اين طور نبوده است كه ما مخالف ايجاد اشتغال باشيم.

- در بيش از 95 درصد موارد، ما مشكلي براي صدور مجوز نداريم اما در همان پنج درصد يا به عبارت دقيق تر 4.7 درصد كه به دليل مشكلات زيست محيطي است، متهم مي شويم كه اينها مخالف ايجاد اشتغال هستند.

-اين همه مجوز صادر شده است ما نمي فهميم چرا مشكلات توسعه و بيكاري حل نشده است، اما تا جايي مخالفت مي شود در صف اول اتهام قرار داريم.

-بعضي مواقع مسئولان ناتواني خود را پشت محيط زيست پنهان مي كنند.

-در بسياري از مواقع به دليل برخي استدلال ها محيط زيست قرباني مي شود و مسايل مهم تر سياسي و اقتصادي موجب مي شود كه مجوز صادر شود اما تا جايي كه وظيفه حكم مي كند اگر طرحي به ضرر مسايل زيستي باشد با آن مخالفت مي كنيم.