با اين گونه معرفي که بگويم محمود مشحون متولد 1320نور است و... زياد موافق نيستم ، اما وقتي به سوابق 51 سال حضور ریيس فعلي فدراسيون بسکتبال نگاه مي کنم ، مي بينم انصاف نيست از کنار فعاليت هاي گذشته چه ريز، چه درشت بي اعتنا بگذرم.
نيم قرن از عمر محمود مشحون در بسکتبال ايران گذشته اما وي هنوز به دنبال سقف آرزوهايش است: حضور در رقابت هاي جهاني ژاپن در سال 2006.رئيس فدراسيون همان گونه که در بخشهايي از اين گفتگو مي خوانيد، با قهرماني هاي جوانان و اميدها، بسکتبال ايران را در قواره هاي جهاني قرار داد.
اما راه يابي تيم ملي بزرگ سالان طعم شيرين و لذت وصف ناشدني براي او دارد که در چند ماه آينده به دنبالش است. مشحون در دوره جديد مديريت بسکتبال خود که وارد چهارمين سال شده است احترام به گذشته ، توجه به امروز و رويکرد به فرداهاي روشن را به عنوان 3اصل اساسي فدراسيون ترسيم کرده و دوست دارد همچنان در مسير پيشرفت بسکتبال ايران گام بردارد.


بسکتبال را از چه سالي شناختيد؟
سال 1333 بود.

چند ساله بوديد؟
13ساله.

از کجاي اين 51سال شروع کنيم؟
مدرسه دارالفنون ، باشگاه تاج سابق و دارايي ، يا 17سالگي در تيم ملي...

به رسم قدرشناسي از اولين مربي؟
آقاي مسعودنيا. مربي دبيرستان دارالفنون. ما درباب همايون زندگي مي کرديم و منزل تا آنجا فاصله اي نداشت.

کلاس چندم بوديد؟
سيکل اول.

و باشگاه؟
تاج و دارايي.

غير از آنها؟
هيچ کجا.

قضيه 17سالگي در تيم ملي چيست؟
17ساله بودم که عضو تيم ملي شدم. در دوره من آنقدر بازيکن بزرگ وجود داشت که خجالت مي کشيدم با سن و سال کم با آنها تمرين کنم.

تا چه سالي بازي کرديد؟
سال 1348.آن وقت ها از تالارهاي سرپوشيده خبري نبود و تا سالهاي 36و 37در زمين هاي روباز بازي مي کرديم.
اولين تالار سرپوشيده در دانشگاه تهران ساخته شد و در مراسم افتتاحيه ، تيم ملي ترکيه مهمان تيم دانشگاه تهران بود.

تا حالا 51سال نصف شد، اما نصف ديگر؟
پس از سال 48 به مربي گري روي آوردم. البته از سال 1341 همزمان با بازي ، قسمتي از زندگي ام به آموزش اختصاص يافت.

در کجاها؟
جنوب تهران ، شهر ري ، دبيرستان هدف. براي امرار معاش بايد چند شغله مي شدم. پس از طي دوران مربيگري اولين مسووليتم را در فدراسيون هندبال گرفتم.

تا حالا هر چه گفتيد از بسکتبال بود. چطور سر از هندبال درآورديد؟
آن زمان اين دو ورزش با هم ادغام بود. مثل سال هاي قبل تر که بسکتبال و واليبال يک فدراسيون داشتند.

پس با هندبال وارد کارهاي اجرايي شديد؟
سال ها دبير فدراسيون هندبال بودم. پس از پيروزي انقلاب ، در سال 1358 اولين رئيس شورايي فدراسيون بسکتبال و در همان سال اولين رئيس انتخابي بسکتبال شدم.

طولاني ترين دوره مديريت شما در بسکتبال به اواخر دهه 60و ابتداي دهه 70برمي گردد اين طور نيست؟
از سال 67تا 73رياست فدراسيون بسکتبال را در دوره مديريت آقاي غفوري فرد در سازمان تربيت بدني به عهده داشتم.

به نظرم طولاني ترين دوره غيبت شما از بسکتبال از سال 73آغاز شد.
از ديماه سال 1373و در زمان رياست هاشمي طبا در سازمان ورزش تا زمان بازگشتم 8سال گذشت...

اين 8سال را هم جزو آن 51سال به حساب مي آوريد؟
بله ، بخشي از واقعيت هاي زندگي من است و نمي توانم فراموشش کنم. شايد نياز بود کمي دور شوم و از دور به بسکتبال نگاه کنم.

وقتي در سال 81بازگشتيد چه چيزهايي تغيير کرده بود؟
وارد جزييات نمي شوم. خيلي از افراد پيش از من به نيت خدمت به جوانان آمدند و کار کردند، اما مشکل بزرگ ما در سالهاي گذشته پيشرفت کشورهاي غرب آسيا بود.
آنها در بسکتبال پيشرفت خوبي داشتند و ما بايد در وهله اول اين باور را در اذهان بازيکنان ايجاد مي کرديم که بهتر از آنان هستيم.

چه کارهايي انجام داديد؟
استخدام يک مربي خوب خارجي ، نظم بخشيدن به نظام رقابت هاي ليگ باشگاهي و ايجاد امنيت و شخصيت بازي براي ملي پوشان بسکتبال و مواردي ديگري که از مديريت مشارکتي در فدراسيون بسکتبال با کمک رسانه ها صورت پذيرفت.

تا کجا ادامه خواهيد داد؟
در کوتاه مدت تا صعود به رقابت هاي جهاني 2006 ژاپن.

صعود از مرحله غرب آسيا و سپس صعود از مرحله نهايي جام ملتها، پيش شرطهاي بسکتبال براي راهيابي به رقابت هاي جهاني است. سخت نيست؟
خيلي. غرب آسيا بخش اعظمي از قدرت بسکتبال کل آسياست. لبنان ، سوريه و اردن در زمينه باشگاهي به موازات آن در سطح تيم ملي پيشرفت کرده اند.

در زمان فدراسيون شما راهيابي به رقابت هاي جوانان و اميدهاي جهان اتفاق افتاد؟
بله ، خوشحال شدم اما سيراب نه. مديريت فعلي بسکتبال در آغاز 4سالگي است. در همين مدت کم اگر به جام جهاني بزرگسالان صعود کنيم ، افتخاراتمان در اين مقطع کامل مي شود.

الان بازيهاي غرب آسيا مهمتر است؟
کارمان در لبنان آسان نيست ، اما احساس خوبي دارم چون بچه هاي تيم ملي اعتمادم را جلب کرده اند.

لبناني ها بسکتبال را خوب مي فهمند و طرفداران زيادي هم دارد. اردن ، سوريه و حتي عراق حريفان با انگيزه اي براي تيم ملي به شمار مي روند. آيا تمامي جوانب را در نظر گرفته ايد؟
خواست من و همکارانم استمرار موفقيت هاي بسکتبال است. ما پارسال ميزبان بوديم و قهرمان شديم و امسال بازيها در لبنان برگزار مي شود. با آن حال و هواي متفاوت. بدون ترديد حفظ قهرماني دشوارتر است. ما برنامه هاي خاصي تدارک ديده ايم تا از بيروت سربلند بازگرديم.

اين برنامه ها شامل ممانعت از تصميمات سوئمديريت در بسکتبال غرب آسيا هم مي شود؟
بسکتبال ايران در غرب آسيا با 2جبهه مي جنگد. اول حريفان ، دوم مسوولان کميته اجرايي. 2بار تاکنون از تصميمات مسوولان غرب بسکتبال منطقه لطمه خورديم ، کاري هم از دستمان ساخته نيست ، جز ارائه اعتراض به مسوولان فيبا آسيا (ABC) يا فدراسيون جهاني بسکتبال (FIBA).

ولي ما دکتر نمازي زاده را در فدراسيون غرب آسيا داريم.
ايشان نايب رئيس غرب آسيا هستند و يک پست تشريفاتي داريم. با اين حال مراتب اعتراض بسکتبال ايران بارها توسط آقاي نمازي زاده به مسوولان فدراسيون غرب آسيا همچنين فيبا آسيا اعلام شد.

اگر اشتباه نکنم ، صحبتهايي راجع به انتقال سهميه بسکتبال ايران از غرب آسيا به آسياي ميانه شده بود. چقدر اين صحبتها را تاييد مي کنيد؟
عملي شدن اين صحبتها مصداق از چاله درون چاه افتادن است. باز کشورهاي عربي مسلمان هستند و نقاط مشترکي با آنها داريم ، اما در آسياي ميانه از هر جهت تنها خواهيم ماند.

در چنين شرايطي نظر نهايي تان چيست؟
قوي شويم و قوي تر. اين نگراني ها نبايد تعبيرش پا پس کشيدن و عقب نشيني باشد. بايد بيشتر کار کنيم و قوي تر در مسابقات حضور يابيم. از طرفي ارتباط بين المللي مان را افزايش دهيم تا بسکتبال از سيطره و اختيار عربها خارج شود.

اقدامي هم کرده ايد؟
زمينه براي برقراري ارتباط بيشتر با روساي فيبا آسيا مهيا شده است. با تني چند از مسوولان فدراسيون جهاني ازجمله لوبوميرکوتلبا معاون فني و رادوويچ مسوول توسعه فيبا در ارتباط هستيم.
منتهي کسب نتايج معتبر در عرصه هاي بين المللي و جهاني در کسب کرسي هاي بسکتبال آسيا حايزاهميت است. تا قبل از رسيدن به اين جايگاه ها بايد تحمل داشته باشيم و دانش فکري و روحي ورزشکاران را در مقابل با ناحقي هاي احتمالي آينده مقاوم سازيم.
اينها يک سري عوامل بيروني بودند. اما بحث ديگر ما برمي گردد به مسائل داخلي و جاري بسکتبال کشور. اول از تيم ملي شروع کنيم که به نظر مي رسد با وضعيت آسيب ديده ها چهره اي متفاوت تر از بازيهاي دوره گذشته دارد. تغييرات تيم ملي غيرمنتظره است.
بازيکنان بزرگ خودمان حامد حدادي ، کرم احمديان و سامان ويسي را در اختيار نداريم ، اما متکي به فرد هم نخواهيم بود. غيبت 3بازيکن نبايد مانعي در عزم و اراده کادر فني يا ساير بازيکنان تيم ايجاد کند. ما مجموعه اي از بازيکنان صاحب هدف و انگيزه را در اختيار داريم با قابليت هاي بسيار بالاي فني.

شما به تکرار قهرماني در لبنان اميدوار هستيد؟
بدون اميد زندگي بي معناست. ما همه اميدواريم و تلاش مي کنيم. در بازيهاي کشورهاي اسلامي با اميد فراوان شرکت کرديم و در نهايت سوم شديم در صورتي که انتظارم قهرماني بود...

اشاره خوبي به گذشته نزديک تيم ملي داشتيد. شما اولين کسي بوديد که از بوسنياک در آن بازيها انتقاد کرديد. آيا هنوز روي مواضع گذشته خودتان هستيد؟
بله ، هنوز مي گويم مدال طلا را خودمان دودستي تقديم تيم ملي بسکتبال جمهوري آذربايجان کرديم.
اما از آن روز 3ماه گذشته است و در اين مدت بوسنياک سرمربي صرب تيم ملي بسکتبال به درک بهتري از موقعيت بسکتبال ايران رسيده است. ما شانس بسيار بزرگي داشتيم که با شرکت در بازيهاي همبستگي در عربستان ، بسياري از معايب تيم ملي را شناختيم.

سوالم را از يک زاويه ديگر مطرح مي کنم. بوسنياک با تيم ملي قهرمان غرب و سپس با تيم اميد قهرمان آسيا شد. اين بازيها در ايران با استفاده از شرايط ميزباني برگزار شده بود.
اما در عربستان که اولين آزمايش جدي بوسنياک در بازيهاي خارج از خانه بود، تيم ايران به قول خود شما طلا را با برنز عوض کرد. آيا مي توان به کسب موفقيت اين مربي در رويدادي ديگر آن هم خارج ازخانه اميدوار بود؟
قبول دارم بازي در خانه با بازيهاي خارج از خانه تفاوت دارد. در بازيهاي خارج از خانه ارائه توانايي تيم به خلاقيت ، ابتکار و هنر مربيان بستگي پيدا مي کند.
يک مربي بايد قادر باشد ظرفيت هاي روحي رواني و فني بازيکنانش را در شرايط سخت و با حضور تماشاگران رقيب در اختيار و کنترل خود قرار دهد و از توانايي بازيکنان استفاده کند. مشکلات تيم ملي در عربستان تعبيرش اين نبود که بوسنياک کارش را بلد نيست ، بوسنياک در عربستان ، بازيهاي لبنان راتمرين کرد.

اين تمرين به قيمت از دست دادن يک طلا تمام شد.
از دست دادن طلا هشداري بموقع و لازم و تلنگري بزرگ براي بسکتبال بود. ما را بر آن داشت تا به نارسايي ها و کمبودهاي تيم ملي بيشتر از گذشته توجه کنيم.
اين مشکلات تا قسمت زيادي برطرف شده اند و مهياي کنکور سخت لبنان شده ايم. اگرچه همان گونه که گفتم ، مشکلات غيرمنتظره به قوت خود باقي است.

حتي مخالفان فدراسيون بسکتبال به وجود تيم ملي جوان و در عين حال قدرتمند، اعتراف مي کنند. يکي از اصلي ترين ابزار رسيدن به تيم ملي قدرتمند ليگ است. سال گذشته ليگ بسکتبال پوياتر شد، اما اشکالاتي هم داشت.
آيا به اين نکته انديشيده ايد که توان اجرايي و امکانات ليگ فصل جاري را نسبت به پارسال افزايش دهيد؟
سازمان ليگ بسکتبال باشگاه هاي ايران به همين منظور تشکيل شده است. به باشگاه ها اعلام کرده ايم تا روز20 تير نمايندگان خود را معرفي کنند. اهداف سازمان ليگ از اسمش پيداست.
ما در فصل جديد بالغ بر 48تيم در گروههاي مختلف داريم و سازماندهي تيمها کار آساني نيست. کار يکي 2نفر هم نخواهد بود. تدوين برنامه اجرايي ، تبادل افکار و اطلاعات ، استفاده از نقطه نظرها و ديدگاه هاي سازنده مديريت هاي باشگاه ها و ايجاد ارتباط بيشتر، از جمله اهداف سازمان ليگ به شمار مي رود.
اگر بين باشگاه ها و سازمان ليگ تعامل و همبستگي ايجاد شود، فاصله ها برداشته خواهد شد. در واقع فدراسيون بسکتبال با کمک تيمهاي باشگاهي که بازوان قدرتمند آن به حساب مي آيند، خواهد توانست به راه اندازي ليگي پوياتر از پيش اميدوار باشد.

در مجمع سالانه فدراسيون بسکتبال صحبتهايي راجع به محدوديت استخدام بازيکنان خارجي به ميان آمد. آيا اين نظر مستقيم شماست؟
فدراسيون بسکتبال مشارکتي اداره مي شود و همکارانم در بسياري از پيشنهادها و تصميمات سهيم هستند. هر طرحي از سوي فدراسيون با نظر جمع ارائه مي شود. در اين يک مورد خود من هم نظر مستقيم داشتم.

باشگاه هاي معترض عقيده دارند در حيطه اختيارات فدراسيون نيست که وارد تصميم گيري هاي آنها شود و راجع به يارگيري محدوديت هايي ايجاد کند؟
ما روز 20تير راجع به اين موضوع تصميم مي گيريم. فعلا همه چيز در حد پيشنهاد مطرح شده است ، اما فدراسيون مي تواند و بايد در اموري که به کليت بسکتبال ضربه مي زند وارد شود و دخالت کند.
سال گذشته جمعي از بهترين هاي تيم ملي نيمکت نشين خارجي ها شده بودند که در پستهاي يک و پنج بيشتر اين نقيصه احساس شد.

فدراسيون علاوه بر طرح محدوديت استخدام خارجي ها، روي نحوه استفاده از آنها توسط تيمها نيز دست گذاشته است. آيا مقرراتي که به همين منظور وضع شده است سبب تقابل باشگاه ها با فدراسيون نمي شود؟
مگر سال گذشته به بازيکنان خارجي تيمها چقدر بازي مي رسيد؟ تيمها تمام مدت که اين بازيکنان را در زمين دراختيار نداشتند.
پيشنهاد ما اين است که يک بازيکن خارجي از اول تا آخر بنابر تشخيص مربي بازي کند و بازيکن ديگر فقط يک کوارتر به صورت همزمان به ميدان آيد. در واقع يک کوارتر، 2بازيکن خارجي با هم براي يک تيم بازي مي کنند.

مسوولان تيمها انتظار دارند سختگيري فدراسيون در قبال بازيکنان خارجي در مورد تجمع بازيکنان ملي در تيمها نيز اعمال شود. به عقيده آنها فدراسيون بايد طرحي ايجاد کند تا از تجمع و تمرکز چندين و چند ملي پوش در يک تيم باشگاهي ممانعت به عمل آيد. در حقيقت قدرت بين يک يا 2تيم متمرکز نشود.
اين طرح را در ابتداي برنامه ريزي ليگ داشتيم و همچنان روي آن پافشاري نشان مي دهيم. منتهي تيمهاي معترض ، برخي مسائل آيين نامه اي را که در اختيار فدراسيون هم نيست ، بلکه سازمان تربيت بدني مسوول مستقيم آن است ، در نظر نمي گيرند.
سال قبل عمده اعتراض تيمها به وجود ملي پوشان صباباتري بود در حالي که صباباتري دو بازيکن سرباز داشت و سربازها مشمول قانون 3سهميه در تيمها نمي شوند.
براي اين مساله نيز برنامه هايي داريم که به موقع اعلام خواهيم کرد.

شايد امسال يکي از پرسروصداترين سالهاي نقل و انتقال مربيان بسکتبال بود. تغيير، تعويض و جابه جايي مربيان حکايت از آن دارد که امنيت شغلي در کار مربيگري برقرار نيست. آيا فدراسيون در ايجاد اين امنيت ، مي تواند نقشي داشته باشد؟
با صراحت بگوييم مسوول تمامي ناامني شغلي مربيان ، خود مربيان هستند. بسياري از آنها راه را به بيراهه مي روند.
آنها به جاي آن که فدراسيون را محرم تمام مسائل حقوقي و فني خود بدانند، مدام در حال دورزدن فدراسيون هستند و در جهت اهداف شخصي حرکت مي کنند.
تعدادي از مربيان در اين چند سال هر وقت بيکار شدند، راه فدراسيون بسکتبال را در پيش گرفتند و به دنبال احقاق حق خود بودند. در صورتي که فدراسيون حامي مربيان است و اين باور بايد بين همگان ايجاد شود. درخصوص امنيت شغلي مربيان با وجود همه نامرادي ها بيکار ننشستيم ، تصميماتي گرفتيم و نتايج آن بزودي پس از بررسي نهايي در کميته فني فدراسيون اعلام مي شود.

به عنوان آخرين سوال ، اگر رئيس آينده سازمان تربيت بدني روي شما نظري نداشت و برکنارتان کرد، چه مي کنيد؟
همان کاري که قبلا در زمان برکناري مديريت هاشمي طبا کردم. مي روم ده کشاورزي! بعد هم دامداري! تا وقتي باشم کار مي کنم ، برنامه مي دهم تا اگر روزي کنار رفتم ، پيش جوانان مملکت شرمنده نشوم.
هدف من در طول سالهاي مديريتي ام ، درست کار کردن ، خدمت کردن و خوب نتيجه گرفتن است. حتما کسي که بعد از من مي آيد، اين امانت را بخوبي تحويل مي گيرد و خودم اولين کسي خواهم بود که به دفتر فدراسيون تازه اش دسته گل خواهم فرستاد.
مبارکش باشد. اين هم بخشهاي بعدي از کتاب 51 سال زندگي شايد هم بيشتر با بسکتبال است و گريزي از آن نيست.(jamejamdaily)