مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، محمداسماعیل بخشی سورکی: در حاشيه برگزاري نمايشگاه كتاب مازندران که 19 بهمن ماه به پایان رسید،  با دلاور بزرگ نيا-مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان مازندران- گفتگو كرديم که به دلیل ترافیک خبرها و گزارش ها امروز آن را انتشار می دهیم.

مازندنومه: نظرتون نسبت به لزوم برگزاري نمايشگاه و كمك به ترويج فرهنگ كتاب و كتابخواني چيست؟

بزرگ نيا:برگزاري نمايشگاه كتاب شايد تمام وظيفه ما در ترويج فرهنگ كتاب و كتابخواني نباشه، اما چنين ساختاري مثل آب گواراييه كه وقتي بر روي ميز و در يك جمع قرار مي گيره شما ناخودآگاه هوس نوشيدن اون آب رو مي كنيد، يا وقتي هنرمندي تابلويي يا جمله اي از بزرگي رو نقاشي و يا خوشنويسي مي كنه، بسياري از افراد به زيبايي اون پي مي برن. در واقع نمايشگاه كتاب فضايي رو ايجاد ميكنه كه كتاب ها رو در ديد مردم قرار ميده و مردم با ديدن عناوين كتاب مشتاق به خوندنش مي شن و كتاب رو مي خرند.

مازندنومه: آيا زمان برگزاري نمايشگاه مناسب بود يا خير؟

بزرگ نيا: با توجه به اوج برنامه هاي دهه فجر خب چند روزي كه منتهي به تعطيلات بوده استقبال خوبي شده اما برداشت بنده اينه كه در رويدادهاي معمول دهه فجر در سال هاي گذشته كلي برنامه هاي هنري، افتتاحي و ....وجود داره به همين دليل شما نگاه كنيد برنامه هايي مثل جشنواره هاي فيلم يا هنرهاي نمايشي ، موسيقي و باقي همايش ها رو ر زمان هاي متناوب برگزار مي كنند تا در زمان محدود حجم متراكمي از برنامه ها شكل نگيره و مخاطب هم بتونه به همه اونها برسه. بايد فاصله ايجاد كرد تا همه مردم بتونن از اين رويدادهاي فرهنگي استفاده كنند.

مازندنومه:در حوزه كاري شما يعني در موضوع گردشگري كتاب هايي رو ديديد؟ كيفيت كتاب ها رو چطور ارزيابي مي كنيد؟

بزرگ نيا:عناوين محدودي رو در حوزه گردشگري ديدم، البته گردشگري در كشور ما عمر زيادي نداره، الان شايد چند سالي می شه كه دانشكده خاصي براي تربيت نيروهاي انساني اين حوزه رشته هايي مثل هتل داري، مديريت جهان گردي و بخش هاي مشابه رو آورده و مي شه گفت كه در كشور گردشگري پديده جواني است اما به هر حال بايد براي جا انداختن، آن را با پژوهش و مراكز علمي پيوند بزنيم.

مازندنومه: حوزه رسانه هاي مجازي و ارتباط اون رو با کتاب خونی چگونه می بینید؟

بزرگ نيا: اگر بحث اين است كه ما به اطلاعات وسيع تري دست يابيم، شايد با مراجعه به سايت هاي مجازي بتونيم به بهره مندي علمي و فني دسترسي پيدا كنيم، اما كتابخواني چيز ديگه اي هست. اصلا كتاب چيز ديگري است در واقع تنها رسانه اي است كه به معرفت و فرهنگ ما عمق مي بخشد. مجلات و روزنامه ها ما رو سطحي بار مي آرن. در واقع خطر رسانه مجازي اينه كه تمام خواسته شما رو در اون لحظه برآورده مي كنه و اطلاعات شتابزده و سطحي رو در اختيار شما قرار مي ده. به نظرم هيچ چيزي جاي رسانه اي مانند كتاب رو نمي گيره و بنا هم نيست كتاب جاي رسانه ديگري رو بگيرد.

مازندنومه: خب بالاخره بايد با روش هاي متفاوت مردم و نسل امروز رو به مطالعه تشويق كرد.

بزرگ نيا: بله، درسته، در واقع با يك فرمول ساده نمي شه اينكار رو انجام داد. ظرافت هاي زيادي وجود داره و بايد به كار برد تا پيوند بين مطالعه، كتاب، شهر و جامعه برقرار كرد. شما در غرب مي بينيد كه كتاب رايگان به كودك هديه مي دن، در واقع زير دست و پاي كودك رو پر كتاب مي كنن اصلا مي ذارن كودك كتاب رو پاره كنه و از بين ببره، وقتي سنش بالاتر مي ره به اين فضا عادت كرده و وقتي هم بزرگ شد به هر قيمتي كه باشه براي رفع نيازهاش مجبور ميشه كتاب تهيه كنه و اون پولي كه در كودكيش بابت كتاب پرداخت نكرده با بالاتر رفتن سنش در بزرگسالي مجبوره كه پرداخت كنه.

يا طرح ديگه اي به نام مادران قصه گو وجود داره كه در كشور ما اصلا فراموش شده. بايد با ترويج اين فرهنگ و با اتصال به منابعي مثل گلسات سعدي كه هويت ملي و معرفتي ما رو تامين مي كنه به بينش كودكان مون عمق ببخشيم و اونها رو تشويق كنيم كه وقتي سن شون بالاتر رفت خودشون برن و اين كتاب ها رو مطالعه كنن.

مازندنومه: در واقع اعتقاد داريد كه افزايش عمق معرفت جامعه بايد از كودكي شكل بگيره، درسته؟

بزرگ نيا: دقيقاً همينطوره.عمق بخشيدن به معرفت جامعه مي تونه ما رو به فرهيختگي برسونه. در واقع ميشه گفت با خودآگاهي هست كه انسان به فرهنگ خودش مي رسه. بعضي رفتارها ممكنه كه منجر به حجم زيادي از اطلاعات و تحصيل كردگي برسه اما هيچ كدوم شون به معناي فرهيختگي نيست. فرهيختگي غير از تحصيل کردگي هست، همون طوري كه خودآگاهي نسبت به فرهنگ غير از مظاهر فرهنگي است. در واقع فرهنگ بن مايه اي داره كه با افزايش شناخت قابل تحصيل هست.

مازندنومه: با توجه به دستور ابلاغي اقتصاد مقاومتي و اينكه پديده گردشگري مي تونه يكي از راه هاي كاهش وابستگي به نفت باشه، نظرتون رو در اين خصوص بفرماييد؟

بزرگ نيا: امروزه پديده گردشگري يك پديده فوق العاده براي رهايي از وابستگي به نفت است. البته بايد نگاه درستي به اين مقوله داشت. گردشگري رو صرفا نبايد اقتصادي ديد بلكه در دل اين پديده موضوع فرهنگ از اهميت بيشتري برخوردار هست در واقع ميشه گفت خود گردشگري يك پديده فرهنگي است. اگر نسبت به فرهنگ اين حوزه بي توجه باشيم در حوزه گردشگري دچار آسيب خواهيم شد.

مازندنومه: اخيراً انتقادهایی به حوزه كاري شما و نحوه فعاليت گردشگري در استان مازندران توسط بعضي از نمايگان مجلس و رسانه ها شده. چرا؟

بزرگ نيا: گفته می شه گردشگري يك امر ضد فرهنگي است و مهمان، يك فرهنگ مهاجم را با خودش مي آره! به نظر من اين حرف، براي يك جامعه كنشگر فرهنگي نيست، اين براي يك جامعه منفعل فرهنگي است. جامعه ميزبان اگر از فرهنگ غني برخوردار است و اگر پايه هاي فرهنگ خودش رو استحكام بخشيد، نبايد نگران ورود هيچ فرهنگي باشه.

در تمام دنيا در طول تاريخ اين بده بستان فرهنگي وجود داشته است و الان هم وجود دارد. چرا ما نگرانيم؟! احتمالاً ما منفعل شديم، موضوع گردشگري اساساً و ماهيتاً فرهنگي است. همين گردشگري وقتي در اروپا آزاد شد، اروپايي براي اينكه شناختي نسبت به هم بعد از جنگ جهاني اول پيدا كنند و اون خون ريزي ها و جنايت هايي كه نسبت به هم داشتند رو فراموش كنند و دوستي ها و صلح رو تحكيم ببخشند، گردشگري رو پايه گذاشتند.

گردشگري، مبناي صلح جهاني است چرا ما نگرانيم؟ پس ما بايد برويم فرهنگ خودمون رو تقويت كنيم. از طرفي بعضي از دوستان آمدند گفتند آقا اينها ميان آشغال مي ريزند. شما اگر 20 ميليون نفر شب خوابي كه داريم، اگر شبي هزار تومان هزينه كنند، مي شود هزار ميليارد تومان.

مازندنومه: از بودجه يكسال استان هم بيشتر مي شود.

بزرگ نيا:بله، در واقع از بودجه استان در بخش تملك كه در حدود 700 ميليارد تومان است تازه اگر صد در صد تخصيص يابد، بيشتر مي شود. خب اگر راست مي گوييد، يك ميليارد بگذاريد و آشغال ها را جمع كنيد. تازه اگر كسي آشغال مي ريزد، اينها كه خارجي نيستند، اينها ايرانين،از خودمانن .پس ما در اين بخش فرهنگي هم مشكل داريم. ما به جاي اينكه بي دقت و بي محابا اظهار نظر كنيم و بنشينيم بر سر شاخه و بن ببريم، فرهنگ سازي كنيم. اگر ب اين فرصت طلايي و نوظهور كه اگر توجه نكنيم، سرنوشتي كه بر سر صنعت و كشاورزي ما آمد بر سر گردشگري ما هم خواهد آمد.