بانك زمين
گزارشي از تعرض به مناطق جنوبي شبه جزيره ميانكاله( الهه رفيعينژاد)
زمينهاي پارك ملي سرخه حصار، جزيره آشوراده و بسياري موارد مشابه كه طبق قانون تحت حفاظت محيط زيست هستند در هر دورهاي مورد تعرض سازمانهاي دولتي و غيردولتي قرار گرفتهاند و امروز نوبت تعرض به مناطق جنوبي شبه جزيره ميانكاله است، منطقهاي به نام «بانك زمين».
شبه جزيره ميانكاله در منتهياليه جنوب شرقي درياي خزر از شمال به درياي خزر و از جنوب به خليج گرگان و از شرق به آشوراده و بندر تركمن و از غرب به مرداب لپو محدود ميشود كه اين شبه جزيره حدود 68 هزار و 800 هكتار وسعت دارد و با تپههاي شني ساحلي به طول 5/6 كيلومتر از دريا جدا ميشود.
فضاي شبه جزيره مرغزار است كه عمدهترين درختچههاي آن انار و تمشك وحشي است.
اين شبه جزيره در زمره پناهگاههاي حيات وحش كشور است كه به علت اهميت زياد از جمله ذخاير بيوسفر 9 گانه ايران و جزء 18 تالاب بينالمللي است كه به عنوان ذخيره گاز زيست كره در جهان به ثبت رسيده است.
همه ساله ده ها هزار از انواع پرندگان مهاجر آبزي و كنار آبزي وارد اين منطقه ميشوند، علاوه بر اينها پرندگان خشكي زي چون قرقاول، دراج و پرندگان شكاري و ديگر گونههاي جانوري مثل شغال، روباه، خرگوش و سمور نيز در منطقه يافت ميشوند.
اين منطقه تحت حفاظت داراي جاذبههاي شگفتانگيز طبيعي و زيستمحيطي است كه يكي از جالبترين نقاط توريستي ايران به شمار ميآيد.
* تهديد زيست محيطي
اراضي جنوبي ميانكاله كه اراضي شورهزار و غيرقابل كشاورزي بوده است مقرر شد در سال 62 توسط وزارت جهاد كشاورزي طي طرحي احيا شود و به كشاورزان منطقه واگذار شود.
18 هزار هكتار زمين توسط وزير وقت جهاد كشاورزي به شركت توسعه و عمران اراضي با عنوان «بانك زمين» با هدف زهكشي در زمينهاي منطقه واگذار شد تا به نوعي درجه شوري و قليايي خاك را كاهش دهند اين در حاليست كه حدود 11 هكتار از اين زمينها با پناهگاه حيات وحش ميانكاله مشترك است و واگذاري اين زمينها منع قانوني داشته است.
فعاليت اين شركت در زمينه توسعه آبزي پروري در منطقه است.
با توجه به شيب اين اراضي به سمت خليج و تالاب حتي كشاورزي در منطقه هم آثار سوء دارد چون كود و سموم آنها وارد تالاب ميشود و ممكن است بلايي كه به سر تالاب انزلي بر اثر ورود سموم و رشد گياه مخرب «آزولا» آمد براي تالاب ميانكاله هم رخ دهد و به نوعي بقاي نسل موجودات منطقه را مورد تهديد قرار دهد.
*تخريب تا كجا پيش رفته است؟
به گفته محمد رضا بطحائي، كارشناس مسئول حقوقي محيط زيست استان مازندران تاكنون هيچ فعاليتي در ارتباط با احياي اين اراضي در منطقه صورت نگرفته است و مصوبهاي در استانداري در سال 73 با توجه به محدوديت اراضي داده شده است كه بتوانند 5 تا 10 درصد از كل اين اراضي را به عنوان فعاليتهاي توليدي و توريستي واگذار كنند كه در اجراي اين مصوبه هيئت مديره شركت توسعه و عمران اراضي بخشي از اراضي را به افراد و شركتهاي خدماتي، تفريحي، توريستي واگذار كرد و فروخت يعني بدون اينكه اهداف اوليه شركت كه احياي اراضي بوده، دنبال شود اراضي تفكيك و در معرض فروش گذاشته شد.
به گفته وي يك قطعه زمين 50 هكتاري به شركت «نوين آرين» كه شركت آبزي پروري و پرورش ماهيان خاوياري است فروخته شد.
شركت ديگري كه اقدام به خريد اين زمينها كرد شركت «آبادگران» است كه موسسان آن از استان خراسان هستند و تنها شركتي هستند كه در منطقه بانك زمين اقدام به ساخت و ساز كرد و 100 هكتار از اين زمينها را قرار است تبديل به هتل كند.
قسمتهاي ديگر اين زمين به شركتهاي اقماري ديگر و كانون وكلاي دادگستري فروخته شد.
*آخرين وضعيت
اين كارشناس مسئول حقوقي آخرين تصميمگيريهاي مسئولان بومي درباره سرنوشت اين زمينها را چنين عنوان ميكند كه مشكلات حقوقي در نحوه واگذاري اين اراضي توسط دادگاه ويژه امور زمين خواري مورد بررسي قرار گرفته و در حال حاضر دستور توقف فروش، واگذاري و ساخت و ساز توسط شركتهايي كه زمينها را خريداري كردهاند، صادر شده است.
شواهد در منطقه نيز گوياي توقف ساخت و ساز هتل توسط شركت آبادگران در منطقه است.
شايد اين تصميم مسئولان مبني بر تبديل اين اراضي به زمينهاي كشاورزي يا فعاليتهاي توسعهاي در مقطعزماني كوتاهي به عنوان راهكاري براي اشتغالزايي محسوب شود اما اثرات سوء زيست محيطي آن هيچگاه قابل جبران نخواهد بود.
محيط زيست نيز در حال حاضر خواستار بازپسگيري قانوني اين اراضي و ابطال اسنادي است كه خلاف واقع توسط امور اراضي توسط شركت توسعه عمران بانك زمين در اختيار آنها قرار دارند، است.
اما همواره اين دغدغه همراه دوستداران محيط زيست است كه بالاخره چه زماني مناطق چهارگانه تحت حفاظت محيط زيست از اثرات توسعهاي كه بدون توجه به محيط زيست برنامه ريزي مي شوند در امان خواهد بود؟(farsnews)