مازندنومه؛ سرویس سیاسی، رضا شریعتی: پیرامون انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم با لطف الله آجدانی -پژوهشگر تاریخ، روزنامه نگار و از فعالان سیاسی حامی دولت- گفت و گو کردیم.  او در این گفتگو علاوه بر تبیین انتخابات، تحلیل خود را از مناظره جمعه گذشته نیز بیان کرده است. بخوانید.

مازندنومه: شما در بیشتر تحلیل های خود دستاوردهای روحانی را واجد نکات مثبت و قوت می دانید. آیا این دولت، ناکارآمدی نداشته است؟

آجدانی: اجازه بدهید یادآوری کنم که میان دو واژه ناکارآمدی و ناکامی تفاوت ظریفی وجود دارد‌ ‌. ناکارآمدی دلالت بر ضعف های درون ساختاری دارد و ناکامی می تواند هم ناشی از ناکارآمدی  و هم ریشه در موانع تحمیلی خارج از اراده داشته باشد‌.

قطعا دولت تدبیر و امید در بخشی از عملکرد خود در بعضی از حوزه ها و با درجات متفاوتی با ناکامی هایی روبرو بوده است که معتقدم بخشی از این ناکامی ها ریشه در ناکارآمدی درون ساختاری داشته و مستلزم بازنگری و اصلاح در بخش هایی از ساختار و به ویژه دقت بیشتر در بعضی از عزل و نصب های مدیریتی است‌. اما بخش مهمی از حوزه هایی که در آن حوزه ها دولت ناکام مانده یا کمتر موفق بوده است، نتیجه و نشانه وجود موانع خارجی و داخلی تحمیل شده به دولت تدبیر و امید است‌.

جدای از میراث برجای مانده از خرابی های ناشی از بی تدبیری های دولت نهم و دهم، به ویژه پاره ای اقدامات و شیطنت ها و فشارهای غیر قانونی و فراقانونی مخالفان افراطی دولت تدبیر و امید از نقش مهمی در بخشی از ناکامی های این دولت در بعضی از حوزه ها داشته و دارد.

به همین دلیل است که همیشه تاکید کرده ام بزرگترین دشمن مصالح نظام و منافع ملی افراطی گری است. و یکی از مهم ترین دلایل حمایت من از دکتر روحانی و دولت تدبیر و امید ناشی از توجه و تمرکز روحانی و دولت تدبیر و امید به ضرورت اعتدال و اصلاحات در جامعه است. افزون بر آن؛ روحانی و دولت او به رغم بعضی انتقادات وارد، در بسیاری از حوزه ها دستاوردهای درخشان و امید بخشی داشته است که از فردایی بهتر برای ایران و ایرانیان خبر می دهد.

مازندنومه: شما با توجه به تخصص و سوابق حضور فراوان در مناظرات زنده تلویزیونی در سطح ملی، سطح مناظره اول تلویزیونی نامزدهای ریاست جمهوری را چگونه دیدید. در واقع ارزیابیشما از عملکرد قالیباف و روحانی و جهانگیری چیست؟

آجدانی: بر ساختار تعریف شده برای مناظره تلویزیونی انتخابات ریاست جمهوری پیش روی اشکالاتی وارد است. به عنوان مثال یک نامزد در وقت خود می تواند به نامزد دیگری که وقتش به پایان رسیده است به راحتی تهمت هایی را بزند اما به استناد پایان وقت نامزد مورد اتهام، مجالی که برای پاسخگویی نامزدی که به وی تهمت زده می شود و برای تنویر افکار عمومی و مخاطبان لازم است، پیش بینی نشده است. 

درباره عملکرد قالیباف در مناظره اول معتقدم که وی که تجربه تلخ شکست مناظره ای و نیز شکست انتخاباتی در مقابل روحانی در سال ۹۲ را داشت آماده و آمده بود تا تندترین حملات متکی به رویکرد پوپولیستی را متوجه روحانی و دولت تدبیر و امید کند.

حملاتی که آشکارا هم از بغض چهارساله او از مناظره سال ۹۲ با روحانی و انتقام جویی وی خبر می داد و هم معتقدم با رویکرد پوپولیستی خود که در واقع باز تولید رویکرد احمدی نژاد در گفتمان دو قطبی سازی فقیر و غنی در جامعه بود با تقسیم جامعه به ۴ درصد برخوردار و ۹۶ درصد نابرخوردار و این ادعا که دولت روحانی دولت ۴ درصد است، در نقش قهرمان و ناجی ۹۶ درصد جامعه ظاهر شود تا با تمرکز بر رویکرد پوپولیستی تمرکز بر احساس و غریزه مخاطبان، از آرای اجتماعی روحانی کم و بر آرای اجتماعی خود بیفزااید.

همچنین قالیباف بدش نمی آید که با این شیوه و با این پوزیشین، در افکار سنجی مخالفان روحانی و دولت او، موقعیت اجتماعی خود را در مقایسه با رییسی تقویت و بهتر کند تا شاید بتواند در دقیقه نود منتهی به روز انتخابات، اجماع مخالفان دولت تدبیر و امید را به نفع خود و کناره گیری رییسی به دست آورد. اما چون قالیباف به همان اندازه که به حملات گازانبری علاقه مند است نه آداب حمله را می داند و نه اصول دفاع کارآمد را‌، به همین علت است که غالبا سیل و موج هایی را ایجاد می کند که به جای آن بتواند بر موج سوار شود، زیر موج می رود و غرق می شود‌. اما در مقابل قالیباف هم روحانی و هم جهانگیری بسیار خوب ظاهر شدند. هرچند که هم روحانی و هم جهانگیری می توانستند حتی بهتر نیز عمل کنند.‌

من در بسیار خوب ظاهر شدن جهانگیری تردیدی ندارم. وی مکمل و پوشش بسیار خوبی برای روحانی بود. اما با مبالغه در عملکرد بهتر جهانگیری از عملکرد روحانی را چندان درست نمی دانم.

روحانی ۹۶ در جایگاه رئیس جمهوری کنونی و در مقام دومین فرد رسمی نظام و کشور، دیگر روحانی ۹۲ که صرفا یک نامزد بود، نمی تواند بعضی از ملاحظات را نادیده بگیرد و طبعا و عقلا باید از سرعت و قدرت ضرب آهنگ کلامی خود بکاهد.

گرچه معتقدم به رغم این ملاحظات و محدودیت ها، روحانی در آیتم های زمانی خود خوب ظاهر شد. البته بر این باورم که در مناظره های بعدی باید کمی بر شدت و قدرت ضرب آهنگ کلامی خود به ویژه در برابر شیوه ها و رویکردهای پوپولیستی قالیباف اضافه کند.

این نکته را هم تاکید کنم که شاید طیف مخالف در رویای گذر از روحانی و شکستن اجماع اصلاح طلبان و اعتدال گرایان بر روی روحانی، به دنبال قرار دادن جهانگیری در برابر روحانی باشند.به همین دلیل است که معتقدم اصلاح طلبان باید دقت کنند در دام بزرگ نمایی بهتر ظاهر شدن جهانگیری در برابر روحانی قرار نگیرند‌ .

البته که معتقدم جهانگیری با توانایی خود در مناظره اول نشان داده است که می تواند نامزد اصلی مورد حمایت اصلاح طلبان و اعتدالگرایان و مدعی جدی نشستن بر صندلی ریاست جمهوری ایران در سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۸ باشد.

مازندنومه: نظر شما در باره ترکیب ستاد دکتر روحانی در مازندران و به ویژه شخصیت و نقش رهبری مهندس نریمان در ستاد استان چیست؟

آجدانی: قطعا هیچ ترکیبی را نمی توان به طور مطلق بهترین دانست. به رغم آن که معتقدم ترکیب ستاد دکتر روحانی در استان می توانست و می تواند بهتر باشد، اما به طور نسبی و با توجه به شرایط موجود و بعضی ملاحظات و محدودیت های پیش روی مهندس نریمان در جایگاه رییس ستاد انتخاباتی دکتر روحانی، به طور نسبی شاهد ترکیب خوبی هستیم و شاید بتوان گفت در مقایسه با بسیاری از استان های دیگر، ترکیب این ستاد بهتر است .

توجه کنیم مهندس نریمان یک شخصیت بسیار فهیم و برخوردار از دانش و تجربه بالای انتخاباتی و رویکرد اعتدالی و قدرت تعامل و هوشمندی کم نظیری است. این ویژگی ها موجب شده است تا حداکثر وفاق و اجماع نسبی در میان نخبگان و فعالان حامی دولت تدبیر و امید از طیف های مختلف اصلاح طلبان و اعتدال گرایان و اصولگرایان معتدل برای حمایت از روحانی در مازندران به وجود بیاید.

تاکید می کنم گرچه هنوز در این ترکیب در استان جای بعضی از چهره ها خالی است، اما مهندس نریمان شرایطی را تسهیل و پیش بینی کرده است که بتوان در باکس های ستادی در سطوح مختلف استانی و شهرستانی و متناسب با ضرورت ، از ظرفیت های جدید و توانمند استفاده شود.

تاکید می کنم برای حامیان دولت تدبیر و امید در مازندران مهمترین اصل باید همدلی و تلاش همه جانبه و گسترده برای پیروزی روحانی و تداوم دولت تدبیر و امید باشد. چرا که معتقدم ایران به اعتدال نیاز دارد و اعتدال به روحانی. از این رو حمایت از روحانی در کشور حمایت از اعتدال است و حمایت از نریمان در مازندران، حمایت از روحانی است.