مازندنومه؛ سرویس اقتصادی، کلثوم فلاحی: دولت برای حمایت از کشاورزان و تولید برنج داخلی، از ابتدای مردادماه تا ابتدای آذرماه، ممنوعیت واردات برنج را اعمال می‌کند اما امسال، این مدت افزایش یافت و وزیر جهاد کشاورزی، دستور ممنوعیت واردات برنج را پس از زمان مقرر هر ساله، تمدید کرد. اینکه این تصمیم چه تاثیری بر بازار داخل دارد، موضوعی است که در این گزارش به آن پرداختیم.

وضعیت بهتر اقتصادی کشاورزان

معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران در این زمینه اظهار کرد: بخش اعظمی از برنج وارداتی کشور، از مبادی رسمی وارد شده و قاچاق نیست.

اصغرزاده افزود: منکر قاچاق برنج در مازندران و به ویژه در شهرستان بابل نیستیم اما در یک سال گذشته 130 مورد تخلف در این زمینه شناسایی کردیم که اغلب این پرونده‌ها درباره تخلیط برنج بود و منجر به صدور حکم در محاکم قضایی شد و اداره کل تعزیرات با تخلفات اینچنینی، به شدت برخورد می‌کند و با افراد و واحدهای متخلف، مدارا نمی‌کنیم.

این مسئول با اشاره به اینکه نامه‌نگاری‌ و تصمیم در کوتاه مدت، اثرگذار نبوده و نیازمند گذشت زمان هستیم، تصریح کرد: ممنوعیت واردات برنج، باعث  رفع رکود در بازار برنج تولید داخل می‌شود و کشاورزان در وضعیت بهتر اقتصادی قرار می‌گیرند.

دستور حمایتی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم درباره دستور وزیر کشاورزی، اظهار کرد: واردات برنج هر سال از ابتدای مردادماه تا ابتدای آذرماه ممنوع است اگرچه که کسری برنج مورد نیاز کشور را باید وارد کرد.

دلاور حیدرپور با اشاره به اینکه طبق روال سازمان توسعه تجارت که وابسته به سازمان صنعت، معدن و تجارت است، از ابتدای آذرماه، وارد برنج انجام می‌شود، افزود: در ابتدای امسال یک میلیون و 50 هزار تن برنج وارد کشور شد و با توجه به اینکه نیاز کشور، همین مقدار است وزیر جهاد کشاورزی، برابر با اختیارات قانونی، دستور داد ثبت سفارش برنج، ممنوع شود چراکه ضرورتی برای واردات برنج وجود ندارد.

وی گفت: وقتی برنج بیش از نیاز کشور، وارد شود بی‌ثباتی بازار برنج را در پی دارد و بازار اشباع شده، باعث نگرانی تولیدکننده می‌شود.

این مسئول با بیان اینکه واردات باید در اندازه نیاز کشور باشد، تصریح کرد: با تنظیم نیاز کشور، باید بازار را به سمتی ببریم که  گرانی و یا رکود را شاهد نباشیم.

وی با بیان اینکه برنج مورد نیاز کشور، وارد شده، خاطرنشان کرد: نباید اجازه واردات بیش از حد داد که منجر به تاثیر منفی در بازار شود و از این منظر، معتقدیم دستور ممنوعیت واردات برنج، به رونق بازارهای داخلی کمک کرده و حمایت از تولیدکنندگان است.

خوشبین هستیم

مجلس، یکی از بال‌های اثرگذار در حمایت از تولید داخل و مبارزه با قاچاق است. حمایت از حقوق کشاورزان، انتظاری است که مجلس و دولت در کنار هم باید به آن بپردازند و رونق بازار داخل را شکل دهند.

نماینده مردم ساری و میاندورود در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تاثیر ممنوعیت واردات برنج بر بازار داخل، با بیان اینکه حمایت از کشاورزان، حداقل انتظاری است که از وزیر جهاد کشاورزی داریم، گفت: پس از دستور وزیر، امیدواریم دولت در تنظیم بازار، دقت نظر بیشتری داشته باشد و سوءاستفاده‌های احتمالی پیشگیری کرده و اجازه ندهد کشاورزان رنجور شوند.

محمد دامادی با اشاره به اینکه در آستانه فصل زراعی جدید قرار داریم، افزود: نخستین تاثیر ممنوعیت واردات برنج، این است که تولیدکننده، قوت قلب می‌گیرد و مصادف با فصل زراعی جدید، این احساس حمایت از سوی دولت را درک می‌کند.

این نماینده مجلس با بیان اینکه تاثیر این تصمیم، نقش بسزایی در تنظیم بازار دارد، گفت: با این تصمیم وزیر، خوشبین هستیم که دست سودجویان از بازار، کوتاه شود.
دامادی با اشاره به اینکه در حال حاضر،  قاچاق از مبادی  قانونی انجام می‌شود  که بسیار خطرناک است، ادامه داد: قاچاق مسئله  بسیار مهمی است و هنوز نتوانسته‌ایم مسیر درستی را برای مقابله با آن طی کنیم.

وی با بیان اینکه وزیر اقتصاد، اقداماتی در مقابله با قاچاق انجام داده که قابل تحسین است، خاطرنشان کرد: این نکته مجهول سیاستگذاری در بازار است که در مورد کالاهای تولید داخل، قاچاق صورت می‌گیرد.

دامادی با تاکید بر اینکه صدور دستور از سوی وزیر برای ممنوعیت واردات برنج، کافی نبوده و باید پیگیری مسئله هم داشته باشد، گفت: دولت در هر نقطه از کشور با گروه‌های مافیایی که بخواهند تخلف کنند با جدیت برخورد کند.

وی خاطرنشان کرد: مسائل مربوط به برنج تولید داخل را با رئیس مجلس هم درمیان گذاشتم و لاریجانی در این زمینه قول پیگیری داد.

منع واردات و گرانی برنج

دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در این زمینه اظهار کرد: ممنوعیت واردات برنج در بلندمدت، پاسخگو نبوده و آثار مخربی بر کشاورزی و بازار دارد ضمن اینکه باعث بروز رانت‌هایی در جامعه می‌شود.

سید مجتبی مجاوری افزود: برای جلوگیری از دامپینگ کشورهای تولیدکننده برنج، ممکن است ممنع واردات در کوتاه‌مدت، راه حل باشد اما راه چاره‌ای در بلند مدت نیست.

وی با بیان اینکه ممنوعیت واردات برنج، باعث افزایش قیمت برنج تولید داخل می‌شود در حالی که قیمت جهانی برنج، بسیار کمتر از قیمت داخل است، گفت: این کار، انگیزه قاچاق را افزایش می‌دهد و در نهایت سود زیادی نصیب دلال‌ها می‌شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ممنوعیت واردات برنج، به گسترش کشت برنج منجر می‌شود و با توجه به محدودیت منابع آبی که داریم باعث زیان است، خاطرنشان کرد: منع واردات و افزایش قیمت برنج، باعث می‌شود حدود 6 دهک از جامعه یا قادر به خرید برنج مرغوب نباشند و یا این محصول استراتژیک را از سبد غذایی خود حذف کنند.

اگرچه دستور وزیر در راستای حمایت از تولیدکننده داخل است اما همانطور که اشاره شد، پیگیری مسئله، مهمتر از صدور دستور است تا از واردات قاچاق هم پیشگیری شود ضمن اینکه ممکن است با افزایش قیمت برنج تولید داخل، 60 درصد از مردم جامعه قادر به تهیه برنج مرغوب ایرانی نباشند.