مازندنومه؛ سرویس اقتصادی، کلثوم فلاحی: شکر سرخ، محصولی از باغات نیشکر است که به واسطه طبیعی بودن، علاوه بر اینکه معایب قند و شکر صنعتی را ندارد، از مزایای فراوانی هم برخوردار است و در طب سنتی کاربرد دارد.

«ریکنده» روستایی است در 10 کیلومتری شهرستان قائمشهر که به واسطه محصول شکر سرخ باغات نیشکر، معروف است. کیفیت بالای این محصول تولیدی در ریکنده، در فصل های پاییز  و زمستان افراد بسیاری را برای تهیه شکر سرخ به این منطقه می‌کشاند.

تولیدکنندگان نیشکر در ریکنده با مشکلاتی هم مواجه هستند که شاید کار آنها را تحت‌الشعاع قرار دهد. مثلا" خشکسالی و وضعیت جوی تابستان گذشته «لله جار»های منطقه را تحت تاثیر قرار داد و میزان و استحصال نی امسال از نطر کمی افت کرده است. هم چنین گاهی شکر سرخ تولیدی مناطق دیگر که از کیفیت مناسبی برخوردار نیست به نام شکر سرخ ریکنده فروخته می‌شود.

بعدازظهر سه‌شنبه 12 دی‌ماه وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی به همراه برخی مسئولان استانی و شهرستانی به روستای ریکنده رفت تا از مزارع نیشکر، کارگاه تولید شکر سرخ و کارگاه فرآوری برخی محصولات با شکر سرخ بازدید کند.

در این گزارش گفت‌وگوی رئیس شورای اسلامی روستای ریکنده و یکی از کشاورزان این روستا در کنار اظهارات وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی و مدیرکل فنی‌وحرفه‌ای مازندران را بخوانید:

به دنبال برندسازی هستیم

رئیس شورای اسلامی روستای ریکنده با اشاره به اینکه حدود 30 هکتار از اراضی روستا، زیر کشت نیشکر است، گفت: سال گذشته مزارع نیشکر  به دلیل سرما و یخ‌زدگی با مشکل مواجه شد و نتوانستیم آنگونه که باید شکر سرخ تولید کنیم اما امسال با حمایت‌های دولت درنظر داریم سطح زیرکشت را تا یکصد هکتار افزایش دهیم.

بهرام واگذاری با بیان اینکه از اردیبهشت‌ماه امسال، رئیس صندوق کارآفرینان مازندران برای ارائه تسهیلات، قول‌هایی داده است، اظهار کرد: پرونده‌‌هایی  برای دریافت تسهیلات، تشکیل شده  اما هنوز متقاضیان هیچ وامی دریافت نکردند.

وی با اشاره به اینکه قرار است این تسهیلات در 2 بخش احداث کارگاه فرآوری و تبدیل  و گسترش اراضی زیر کشت ارائه شود، افزود: بر اساس مشکلات بودجه‌ای که وجود دارد هنوز این تسهیلات واریز نشده است.

واگذاری با بیان اینکه یکی از مشکلات عدیده برای کشاورزان برای دریافت تسهیلات، داشتن 6 تا 10 میلیون تومان آورده مالی است، گفت: کشاورز از نظر مالی تامین نیست که بتواند این آورده را داشته باشد و بنا داریم با رایزنی، مبلغ آورده کشاورزان لغو شود.

وی با اشاره به اینکه استخصال  نیشکر در گذشته به شکل سنتی بود، تصریح کرد: الان با توجه به مکانیزه شدن کشاورزی، آبیاری و تولید نیشکر با سهولت همراه است.

رئیس شورای اسلامی روستای ریکنده با بیان اینکه پخت نیشکر از حالت سنتی در حال تبدیل شده به پخت نیمه صنعتی است، ادامه داد: بر اساس آمار تقریبی از 300 خانوار روستای ریکنده، 250 خانوار کارگاه سنتی دارند و 10 کارگاه نیمه صنعتی هم در حال کار هستند و هر کارگاه تا چهار نفر مستقیم و پنج نفر غیرمستقیم، اشتغال‌زایی دارد.

واگذاری با بیان اینکه حدود 50 جوان بیکار با شغل فصلی در روستا داریم، خاطرنشان کرد: وقتی وسعت کاشت افزایش یابد با گسترش شغل‌های فصلی هم مواجه می‌شویم و هر جوان اگر پیش از این در مجموع حدود چهار ماه درگیر کار  کشت و تولید نیشکر بود الان با گسترش اراضی این مدت به هشت ماه می‌رسد.

وی اظهار کرد: چون در روستا شغلی نبود جوانان روستا را ترک کردند و گسترش این اراضی مهاجرت معکوس به روستا را موجب شده است.

واگذاری با اشاره به اینکه کیفیت نیشکر ریکنده متفاوت است و بسیاری از افراد از سراسر کشور برای خریداری نیشکر ریکنده به این منطقه می‌آیند، افزود: به دنبال برندسازی این محصول و ثبت مراحل اداری هستیم تا به عنوان سوغات مازندران معرفی شود.

وی گفت: برخی افراد، نیشکری که مرغوب نیست را به نام محصول روستای ریکنده می‌فروشند و این باعث آسیب برای محصول این روستا است.

تولید 25 کیلو شکر سرخ از هر دیگ

یکی از کشاورزان روستای ریکنده در این گفت‌وگو اظهار کرد: از کودکی با کار کشاورزی آشنایی دارم و الان فصل باغ نیشکر است و باید کار استحصال شکر سرخ را شروع کنیم.

برجعلی فلاح‌زاده درباره میزان تولید نیشکر گفت: از هر دیگ می‌توان تا 25 کیلو شکر سرخ برداشت کرد، اگر هوا خوب بوده و آبیاری هم مناسب باشد در هر هزار متر می‌توان 50 دیگ فقط شکرسرخ تولید کرد و محصول کف و روشکر یا شکرسیاه هم جدا تولید می‌شود.

این کشاورز ریکنده ای افزود: امسال هرکیلو شکرسرخ یا «کلوشکر» کیلویی 15 هزارتومان در محل به فروش می رسد.

وی ضمن ابراز رضایت از کار کشاورزی، افزود: اگر مسئولان در تهیه کود و بذر و سایر موارد را کمک کنند فضای کار بهتر است.

فلاح‌زاده با بیان اینکه روش سنتی تولید شکر سرخ بسیار سخت بود اما در روش مکانیزه، کار راحت است، گفت: در روش سنتی اگر یک دیگ را ساعت چهار صبح شروع می کردیم تا شب طول می‌کشید و الان در روش صنعتی خیلی سریع در یک ساعت تمام می‌شود.

تشکیل 80 پرونده برای دریافت تسهیلات

مدیرکل فنی‌وحرفه‌ای مازندران در حاشیه بازدید از مراحل پخت و استحصال نیشکر ریکنده اظهار کرد: در فنی‌وحرفه‌ای استان، استانداردهایی تدوین کردیم و برای تولید هشت محصول از نیشکر، آموزش می‌دهیم چراکه در گذشته این محصول خام‌فروشی می‌شد و سود چندانی برای کشاورز نداشت.

رضا گرزین با بیان اینکه صندوق کارآفرینی امید برای ارایه تسهیلات ورود کرده، افزود: 80 فقره پرونده در این روستا تشکیل شده تا با استفاده از تسهیلات، سایر محصولات هم از نیشکر تولید شده و باقی‌مانده این محصول دورریز نشود.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بخشی از محصولات را دورریز دارند، گفت: با استفاده از صنایع تکمیلی می‌توان این دورریز را تبدیل به کود و دیگر محصولات محصولات کرد.

12 هزار میلیارد تومان تسهیلات اشتغال‌زایی روستایی

وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در این بازدید اظهار کرد: کشت نیشکر در این منطقه امکان‌پذیر بوده و نسبت به برنج به آب کم‌تری نیاز دارد.

علی ربیعی با اشاره به نیاز آبیاری قطره‌ای باغات نیشکر و درآمد این محصول که می‌تواند از برنج بیشتر باشد، افزود: این محصول نسبت به برنج زحمت کمتری دارد اگرچه کار کشاورزی با سختی‌های همراه است.

وی با بیان اینکه یکی از سیاست‌های ما درآمدزایی در روستاها و فشار کمتر بر آب و خاک است، گفت: روستائیانی که کشاورزی را در این منطقه به سمت نیشکر می‌برند مورد آموزش فنی‌و حرفه‌ای قرار می‌گیرند و صندوق کارآفرینی و امید  از منابع اشتغال روستایی تسهیلات اشتغال‌زایی در قالب تعاونی پرداخت می‌کند تا با ایجاد صنایع تکمیلی، بتوانیم درآمد روستائیان را تا سه برابر افزایش دهیم.

وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی با اشاره به  اینکه سیاست ما هر روستا یک مزیت با پشتوانه مالی است، تصریح کرد: مزیت این منطقه نیشکر بوده و فکر می‌کنم محصولی منحصربفرد است.
ربیعی با اشاره به گشایش سامانه تسهیلات برای استانداری‌ها، ادامه داد: بانک توسعه تعاون، بانک کشاورزی، پست بانک و صندوق کارآفرینی و امید، قراردادها را با صندوق توسعه ملی امضا کردند و منابع به حساب این بانک‌ها واریز شد.

وی با بیان اینکه طرح‌ها در روستاها و شهرهای زیر 10 هزار نفر آماده است، خاطرنشان کرد: تا پایان امسال سه هزار میلیارد تومان در گام نخست ابلاغ کردیم و سه هزار میلیارد تومان هم در گام دوم بلافاصله ابلاغ می‌شود، این اعتبار تا 12 هزار میلیارد تومان است که مابقی آن در سال آینده و به مرور پرداخت می‌شود.