مازندنومه؛ سرویس اجتماعی، اشکان جهان‌آرای: صبح شنبه این هفته یکی از ساختمان‌های مجتمع رفاهی بانک مرکزی در شهرستان نوشهر دچار آتش سوزی شد که متأسفانه مرگ یکی از کارکنان این مجتمع و سوختگی 6 نفر دیگر از پرسنل مجموعه را در پی داشت.

آتش سوزی‌ها هر روز در نقطه‌ای از استان رخ می‌دهند و آتشنشان‌ها هم در حد توان امدادرسانی را انجام می‌دهند. اما عمده آتش سوزی‌های ساختمان در مازندران با توجه به شکل بناها و ارتفاع کم‌شان، آتش سوزی‌های مرتفعی نیستند.

معمولا گسترده‌ترین آتش‌سوزی‌ها در مازندران آتش سوزی‌های صنعتی هستند که مساحت‌شان از ارتفاع‌شان بیشتر است. به همین دلیل می‌توان نوع امدادرسانی و مهار آتش در مازندران را متفاوت با شهرهای بزرگ کشور دانست. حتی در آتش سوزی‌های صنعتی مازندران که در همین ماه یک نمونه آن در یکی از کارخانه‌های نساجی آمل و سال گذشته در کارخانه اکریلتاب بهشهر رخ داد و خسارات زیادی هم بر جای گذاشت نیز ارتفاع آتش محدود است. اما آتش سوزی مجتمع آموزشی و رفاهی بانک مرکزی در نوشهر تلنگری به همه مسئولان اجرایی و ارشد استان و مدیران شهرهای بزرگ و گردشگرپذیر استان زد.

این آتش سوزی که در طبقه هشتم یکی از ساختمان‌های مجتمع آموزشی و رفاهی بانک مرکزی رخ داد با آتش سوزی‌های معمولی و مروسم در مازندران به دلیل ارتفاع محل وقوع آتش سوزی و شکل دسترسی تفاوت زیادی داشت. نیروهای آتشنشانی نوشهر سعی کردند در کمترین زمان ممکن به محل حادثه برسند و خدمات‌رسانی کنند، اما ماشین‌آلاتی که در اختیار داشتند، برای این حادثه چندان کاربردی نبود. زیرا در حادثه‌های آتش‌شوزی با این ویژگی و ارتفاع، به ماشین‌آلات خاصی نیاز است که متأسفانه در مازندران تقریبا می‌توان گفت وجود ندارد.

در چنین وضعیتی آن چه که پیش از تجهیزات و امکانات باید مورد توجه قرار گیرد، ایمن‌سازی بناها به سیستم‌های ایمنی است. این موضوع را رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی نوشهر نیز تأیید می‌کند.

ضرورت خودایمنی ساختمان‌های مرتفع استان

«حسین سمرقندی» در گفت‌وگو با همشهری با ابراز نگرانی از بی‌توجهی به برخی مسائل مهم ایمنی در ساختمان‌های بلندمرتبه منطقه گفت: قضیه‌ای که مدت‌هاست سخت پیگیر آن هستیم و در کمیته راهبردی آتشنشانی استان هم پیرامون آن نکاتی را مطرح کرده‌ایم، نبود نظارت روی ساخت برخی ساختمان‌های بلندمرتبه منطقه است که در خارج از محدوده‌های شهری ساخته می‌شوند. سازندگان و مالکان این ساختمان‌ها معمولا مجوز ساخت را از بخشدار یا استانداری و نهادهای مرتبط دیگر می‌گیرند و به همین دلیل برای ساخت‌ و بررسی نقشه آن‌ها استعلامی از آتش نشانی نمی‌شود.

«حسین سمرقندی» اظهار کرد: آتشنشانی روی همه ساخت‌وسازهایی که در محدوده‌های شهری انجام می‌شود نظارت دارد و نکات ایمنی را گوشزد می‌کند. حتی در مرحله دریافت پایان کار نیز کارشناسان آتشنشانی به این مسائل دقت نظر دارند. اما در این بناها که خارج از محدوده شهری هستند، نظر تخصصی آتشنشانی درخواست نمی‌شود. در حالی که پس از بروز حادثه، آتش نشانی نخستین مرجع مورد توجه مسئولان است.

امکانات ناکافی آتشنشانی در مازندران

وی با تأکید بر این تمام این ساختمان‌ها باید خودایمن باشند، گفت: متأسفانه در مازندران از نظر تجهیزات و تعداد نیروهای آتشنشان در شرایطی نیستیم که بتوانیم پاسخگوی شرایط بحرانی به ویژه در ساختمان‌های بلندمرتبه باشیم. به عبارتی با این وضعیت اگر آتش سوزی گسترده‌ای در منطقه رخ دهد، کنترل آن از توان ما خارج است و اگر این ساختمان‌های بلندمرتبه خودایمن نباشند و سیتسم‌های روز ایمنی را لحاظ نکنند، در زمان بروز آتشسوزی‌های گسترده از دست ما کار چندانی بر نمی‌آید. در غرب مازندران حتی یک خودروی نردبان آتشنشانی هم نداریم.

این مسئول با بیان این که آتش نشانی در همه شهرهای مازندران آماده ارائه نظر کارشناسی به سرمایه‌گذاران و مالکان ساختمان‌های بلندمرتبه است، گفت: اخیرا سرمایه‌گذار هتل بزرگ در حال ساخت آراز نوشهر با وجود این که خارج از محدوده شهری قرار دارد، به آتشنشانی مراجعه کرد و ما نیز پس از بررسی‌های لازم، مشاور مناسبی را برای همکاری با این مجموعه معرفی کردیم.

رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی نوشهر با اشاره به حادثه آتش سوزی مجتمع رفاهی بانک مرکزی نوشهر تصریح کرد: این مجموعه هم یکی از همان مجموعه‌های خارج از محدوده شهری است که مجوز ساخت را از نهاد دیگری دریافت کرد. اما سیستم‌های خودایمنی در آن وجود داشت. مشکل اینجا بود که ضعف‌هایی در این سیستم‌ها و حتی خود بنا وجود داشت. سیستم خودایمنی این مجموعه فراتر از انتظارات زمان ساخت آن است، اما با استانداردهای خودایمنی ساختمان‌های امروز فاصله دارد و نیاز بود که این سیستم‌ها به روزرسانی شود. برای مثال باید حتما اسپرینگر و سیستم بارانی داشته باشد. باید سیتسم‌هایی در ساختمان باشد که جلوی گسترش حریق را بگیرد. اگر این سیستم در لابی سیستم اطفای اتومات داشت قطعا حادثه کشته و مصدوم نداشت. یا مسائلی مثل پوشش سقف از چنین مواردی اهمیت بالایی دارند. نمونه‌های دیگری هم در منطقه داریم که هشدارهای لازم برای به‌روزرسانی سیستم‌های ایمنی آن‌ها را داده‌ایم.

قوانین بی‌ملاحظه

هرچند که رئیس سازمان آتشنشانی نوشهر از وجود یک ضعف قانونی در این زمینه سخن گفته، اما از کمبود تجهیزات مناسب آتشنشانی برای ساختمان‌های بلندمرتبه در مازندران هم نمی‌شود غافل ماند. مجتمع آموزش و رفاهی بانک مرکزی که در ساحل روستای دزدک از توابع بخش مرکزی نوشهر واقع شده است، اواخر دهه 70 با تجهیزات و امکاناتی مناسب و تقریبا کامل به بهره‌برداری رسید و به عنوان یکی از مجموعه‌های رفاهی کم‌نظیر در کشور شناخته شد. ولی به هر دلیل حادثه‌ رخ داد و ممکن است باز هم در ساختمان مرتفع دیگری شاهد آتش‌سوزی باشیم. اینجاست که نقش نیروها و خدمات پشتیبان برای خدمت‌رسانی و کنترل حادثه اهمیت پیدا می‌کند.

سمرقندی با اشاره به گردشگرپذیر بودن نوشهر و مناطق غربی مازندران گفت: در شهرهای توریست‌پذیری مانند نوشهر، چالوس و سایر شهرهای مسافرپذیر استان نباید از قواعد کلی پیروی کنیم و بر مبناهای موجود تجهیزات خدمات ایمنی داشته باشیم. شهرستان‌هایی مانند نوشهر، رامسر، نور و محمودآباد جمعیت شناور بالایی دارند و گاهی جمعیت‌شان با پر شدن همه ویلاها به چندصدهزار نفر می‌رسد. در چنین شرایطی با امکانات محدود جمعیت 43 هزار نفری چطور می‌توان حوادث را پوشش داد؟ آتشنشانی نوشهر در هر شیفت 6 نیرو دارد که در هنگام وقوع حادثه 3 نیرو را می‌تواند به عملیات بفرستد.

وی با تأیید کمبود تجهیزات آتشنشانی در شهرهای مازندران تصریح کرد: طبق قانون به آتشنشانی‌ها بر اساس جمعیت شهری امکانات می‌دهند. مثلا به ازای هر 50 هزار نفر جمعیت شهری یک ایستگاه آتشنشانی و به ازای هر 2500 نفر جمعیت یک نیروی آتشنشان در نظر می‌گیرند. نوشهر 43 هزار نفر جمعیت دارد، اما این یک ایستگاه آتشنشانی به جمعیت 137 هزار نفری شهرستان نوشهر هم باید در مواقع ضروری خدمت‌رسانی کند. در تمام شهرستان همین یک ایستگاه وجود دارد. البته دهیاری‌های کهنه‌سرا و خضرتیره هم به ماشین آتشنشانی مجهز شدند، اما در مواقع بحرانی نمی‌توان تکیه زیادی به همین داشته‌ها کرد.