مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، اشکان جهان‌آرای: امروز سومین جشنواره گل محمدی دودانگه در روستای کندلک دهستان بندرج آغاز به کار می‌کند. جشنواره‌ای که از دو سال پیش پایه‌گذاری شد و در دو دوره برگزاری به حدی از توجه و استقبال و اثرگذاری رسید که اقتصاد زندگی مردم منطقه را وارد مسیری جدید کرده است. طراحان و برگزارکنندگان این جشنواره تصمیم گرفتند امسال به جای یک روز، 3 روز برگزاری جشنواره را در دستور کار قرار دهند. دکتر «علی ماهفروزی» طراح و دبیر این جشنواره است. او و همراهان‌اش تلاش کرده‌اند تا با این جشنواره، ظرفیت‌های منحصربه‌فرد گردشگری دودانگه و چهاردانگه را به مردم استان و سراسر کشور معرفی کنند. استقبال بسیار خوب از این جشنواره در دو دوره گذشته نشان می‌دهد که به اهداف‌شان هم نزدیک شده‌اند. گفت‌وگوی همشهری با دبیر سومین جشنواره گل محمدی دودانگه را بخوانید:

*چه شد که جشنواره گل‌محمدی در این منطقه شکل گرفت؟

بارقه‌های این جشنواره زمانی آغاز شد که روزی یکی از دانشجوهای من در رشته گردشگری چند شاخه گل محمدی بسیار خوشبو به کلاس آورد. پرسیدم این گل خوشبو را از کجا گرفته؛ گفت: دودانگه. از همان جا برنامه‌ریزی کردیم که ببینیم دودانگه چه دارد. بازدیدی از منطقه داشتیم و ظرفیت‌های گردشگری آن را آنالیز کردیم. ان زمان حدود 3 هکتار باغ گل محمدی به صورت پراکنده در منطقه وجود داشت. تصمیم گرفتیم که از این ظرفیت برای معرفی سایر جاذبه‌های منطقه استفاده کنیم. نتایج آنالیز گل‌ محمدی این منطقه در کاشان نشان داد که در برخی آیتم‌ها گل محمدی این منطقه از گل محمدی کاشان هم برتر است و گلاب با کیفیت‌تری از آن به دست می‌آید. به همین دلیل جشنواره گل محمدی را طراحی و اجرا کردیم که با استقبال بسیار زیاد مردم مواجه شدیم. سال گذشته از این همه استقبال شگفت‌زده شدیم. یکی از دلایل اصلی 3 روزه برگزار کردن جشنواره امسال همین استقبال بالای مردم است.

*در کنار افزایش تعداد روزهای جشنواره، بخش‌هایی هم به آن افزوده شد؟

بله. یکی از نقدهایی که سال گذشته به جشنواره وارد شد، فراهم نبودن امکان بازدید از باغ‌های گل بود. نمی‌شود جشنواره را در کنار باغ‌ها برگزار کرد. سال نخست جشنواره را در کنار یکی از باغ‌های 4 هزار متری برگزار کردیم. نتیجه این شد که تمام گل‌ها و غنچه‌های آن باغ چیده شد که این امر برای جامعه محلی زیان‌ محسوب می‌شود. پارسال جشنواره را در زمینی 30 هکتاری برگزار کردیم که فضای خوبی دارد. اما باغ گل در اطراف آن نیست. همین باعث شد نقدهایی به جشنو.اره باشد. امسال تصمیم گرفتیم این ضعف را پوشش دهیم. امروز و در نخستین روز جشنواره قرار است علاقه‌مندان به بازدید از باغ‌های گل در قالب تورهای ساماندهی شده، به صورت گروهی و برنامه‌ریزی شده وارد باغ‌های گل شوند و حتی در صورت صلاحدید مالکان باغ‌ها به آن‌ها در چیدن گل کمک کنند. پس از آن در فضای روستا گشت و گذاری داشته باشند و فرآیند گلابگیری ردر خانه‌ها را ببینند. درِ خانه‌ها به ویژه در روستای کلیج‌کلا باز است تا مردم گلابگیری را در خانه‌ها تماشا کنند و گلاب بخرند.

بازدید از باغ‌ها فردا و پس‌فردا به صورت محدودتری انجام می‌شود. فردا صبح با برخی مراسم آیینی روز دوم جشنواره آغاز می‌شود و نمایشگاه با حدود 200 غرفه گشایش خواهد یافت. در محل برگزاری جشنواره چندین غرفه عرق‌گیری سنتی هم وجود دارد. روز جمعه هم برخی از مسئولان ارشد استان از جمله استاندار به محل برگزاری جشنواره می‌آیند.

*برنامه‌های جنبی هم برای جشنواره در نظر گرفته شده است یا فقط عرضه محصولات و تماشای فرآیند گلابگیری است؟

اتفاقاً امسال برنامه‌های ویژه و متفاوتی در نظر گرفته‌ایم. فردا علاوه بر اجرای مراسم آیینی بومی و اجرای موسیقی سنتی و پاپ، مسابقه آشپزی در طبیعت با حضور «کامران سروش» سرآشپز برجسته ایرانی در محل جشنواره برگزار می‌شود. پس از آن هم کورس بهاره اسبدوانی را خواهیم داشت. هدف از اجرای این کورس نشان دادن ظرفیت‌های ورزشی منطقه است. اسب، الاغ و قاطر در زندگی مردم مازندران حضوری پررنگ داشتند. از طرفی مازندرانی‌ها سوارکارانی ماهری هم بودند. قصد داریم که این ورزش زیبا و مفرح را در منطقه احیا کنیم. مسابقه الاغ‌سواری هم قرار است برگزار شود. برگزاری مسابقات بازی‌های محلی و اجرای موسیقی هم از برنامه‌های مد نظر است. پرواز پاراگلایدر و پاراموتور هم در برنامه‌ها وجود دارد. از عصر فردا نیز برنامه شونیشت جشنواره با حضور چهره‌هایی فرهنگی و ادبی از مازندران و سایر استان‌ها برگزار می‌شود که تا پاسی از شب این دور هم‌نشینی‌ها ادامه دارد. شونیشت فقط فردا برگزار می‌شود.

روز جمعه که مسئولان استان و شهرستان حضور می‌یابند، ممکن است در رابطه با مطالب علمی و اقتصادی گل محمدی مباحثی گفته شود، اما فضا را به سمت سخنرانی نمی‌بریم. مراسم گل غلتان و یک سری برنامه‌های تفریحی هم در روز جمعه انجام می‌شود. روز جمعه شونیشت نداریم. سعی کردیم امسال را متفاوت از دو دوره قبل طراحی کنیم. در جشنواره‌هایی از استان‌های دیگر هم شرکت کردیم و قوت و ضعف‌ها را دیدیم و تلاش کردیم که جشنواره کاملی داشته باشیم.

*جشنواره توانست پس از دو دوره پیامدهای اقتصادی و اجتماعی داشته باشد؟

زمانی که کار را آغاز کردیم در منطقه حدود 3 هکتار باغ گل محمدی وجود داشت. اکنون پس از برگزاری دو دوره، حدود 120 هکتار باغ گل محمدی در منطقه دودانگه وجود دارد. در برنامه 5 ساله جشنواره این بود که به مرز هزار هکتار باغ گل در منطقه برسیم که با توجه به رشد چشمگیر علاقه به کشت گل در دودانگه و چهاردانگه، طی  دو سه سال آینده به این عدد برسیم. ارزش افزوده باغ‌های گل محمدی در یک منطقه کوهستانی که زمین‌ها شیبدار است و گندم ممکن است به دلیل باران در زمان باردهی خراب شود، بسیار بیشتر است. این فرصت خیلی خوبی است و مردم هم استقبال زیادی کردند.

پیش از رونق کشت گل در منطقه، درآمد مردم از هر هکتار زمین با کشت‌های مرسوم، حدود 3 میلیون تومان بود.  اما با این کشت گل محمدی در نخستین سال این درآمد به حدود 6 میلیون تومان رسید. برآورد ما این است که درآمد باید به حدود 30 میلیون تومان در هر هکتار برسد.

از پیامدهای مثبت دیگر ایجاد دو کارخانه کوچک گلابگیری به وسیله صندوق انجمن گلکاران منطقه است که یکی در حال فعالیت است و دیگری هم در جشنواره به بهره‌برداری می‌رسد. فعالا این عرصه در منطقه تقریبا از حالت سنتی به حالت کلاسیک در زمینه گلابگیری درآمدند و دیگ‌های بزرگی از کاشان تهیه کردند و در خانه‌ها قرار دادند. شادمانی و پویایی خوبی در دودانگه ایجاد شد. معتقدیم همه باید پشت کار بایستند تا دودانگه در حوزه اقتصاد گردشگری و به ویژه کشت گیاهانه دارویی پایلوت مازندران و ایران که شود. تا اینجای کار با پشتیبانی مردم و حامیان بخش خصوصی به ویژه مهندس «فرهاد شهسوارانی» مدیرعامل مجتمع رفاهی گردشگری دنیای آرزو انجام شد. از این جا به بعد مسئولان هم باید ورود جدی‌تری داشته باشند. هیچ اعتبار دولتی برای این جشنواره نداریم. همه اعتبارات یا حمایت‌های مردمی است یا تلاش سرمایه‌گذاران فرهنگی که خودشان بخشی از کار جشنواره را بر عهده می‌گیرند.

*چشم‌انداز برگزارکنندگان و حامیان جشنواره چیست؟

امسال 6 هکتار کشت زعفران هم در منطقه انجام شد. بر اساس آنالیزی که روی زعفران منطقه در دانشگاه کرج انجام شد، زعفران این منطقه هیچ کم و کسری از زعفران مناطق دیگر ندارد. می‌خواهیم زعفران را بعد از گل محمدی در این منطقه برجسته کنیم. زمین 30 هکتاری منطقه کندلک که محل برگزاری جشنواره است با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی قرار است به یک مرکز بزرگ گردشگری سلامت تبدیل شود. قصد داریم که منطقه دودانگه و چهاردانگه که تمدن دیرینه‌ای هم دارند و پیش از اسلام شهر تاریخی پریم در آن قرار داشت را به عنوان یک قطب متفاوت از گردشگری در ایران معرفی کنیم. اینجا یک ظرفیت بین‌المللی برای گردشگری ایران است.

جاذبه‌های گردشگری تاریخی، طبیعی، ورزشی، فرهنگی، گیاهان دارویی و دسترسی آسان به این منطقه و نزدیکی با جنگل، کوهستان و کویر بسته ارزشمندی را برای رونق اقتصاد گردشگری در این منطقه ایجاد کرده است. انتظار داریم وقتی هر شخصی با هر مسئولیتی اعم از دولتی یا اثرگذاری شخصی در زمینه گردشگری به این جشنواره و منطقه می‌آید فکر کند چه کاری می‌تواند انجام دهد که در یک پروسه 5 ساله اینجا را به عنوان یک مقصد گردشگری بین‌المللی معرفی کنیم. نه این که مانند خیلی از نقاط مازندران شهرک‌سازی برای خوش‌نشین‌ها شود، بلکه تمدن منطقه زایش کند. مشکل ما در حال حاضر بحث بسته‌بندی و بازاریابی است که به کمک مسئولان اگر اعتباراتی در این بخش تخصیص یابد، تبلیغات و بازاریابی و بسته‌بندی به شکل جدی‌تری در دستور کار قرار می‌گیرد. این قبیل طرح ها بهترین فرصت برای رونق اقتصاد درون‌زا هستند.