مازندنومه؛ سرویس فرهنگی و هنری، کلثوم فلاحی: نشست ادبی پژوهشی نیما یوشیج «شوکا» با حضور شاعران و پژوهشگران برجسته کشور و مازندران در سالن اجتماعات حوزه هنری مازندران برگزار شد. محمدرضا عبدالملکیان و علیرضا قزوه مهمانان ویژه این نشست بودند.

 مدیر حوزه هنری مازندران در این نشست گفت: کنگره‌هایی برای گرامیداشت مفاخر برگزار شده اما‌خیلی بیش از این نیاز است نسبت به مفاخر توجه کنیم.

سینا دلشادی اظهار کرد: اگر امروز از شکاف بین نسلی گلایه‌مند هستیم از دلایل مهم آن توجه نکردن به مشاهیر است.

وی افزود: شخصیت بزرگی مثل نیما در گرو فهم عمیق فرهنگ و تاریخ تبرستان است و نیما پژوهان، نه فقط یک شخصیت بلکه گنجینه عظیم فرهنگی را می‌کاوند.

این مسئول گفت: نه تنها نیما در ساختار و فرم اتفاق را در عرصه شعر ایجاد کرد بلکه به دنبال قالب بیانی جدید برای انتشار افکار و اندیشه‌های خود بود.

دلشادی با اشاره به اینکه نیما انتقاد خود را هنرمندانه و به جا مطرح می‌کند و راه‌های اصلاح جامعه را هم نشان می‌دهد، تصریح کرد: آثار کودک و نوجوان نیما هم دعوت مردم به خویشتن خویش است و هر نوشتنی را نمی‌توان به این قالب چسباند که گاهی مظلوم واقع می‌شود.

*شخصیت حماسی همیشه در گذشته سیر می‌کند

   استادیار دانشگاه مازندران در سخنانی اظهار کرد: شخصیت انسان ها بنا به نسبت آنها به گذشته و آینده به شخصیت حماسی و تراژیک تقسیم می‌شود.

مرتضی محسنی با بیان اینکه نیما به واسطه پایه ریزی ساختار نو از بزرگترین شاعران دنیا است، افزود: ساختار نیما همچنان نو بوده و در حال شدن است و هنوز سنت نشده است.

وی گفت: آخرین شعر نو تاریخ دار نیما مربوط به سال ۳۷ و یک سال پیش از مرگ او است و  پس از آن رباعی و اشعار مازندرانی سروده است.

استادیار دانشگاه مازندران تصریح کرد: سلوک نیما در آرمان‌های نیاکانی است که در قید حیات نیستند و به پهلوانانی تکیه دارد که پیش از این می‌زیستند.

وی با بیان اینکه  شخصیت حماسی همیشه در گذشته سیر می‌کند از این رو هیچوقت احساس کمبود به او دست نمی‌دهد، ادامه داد: انسان حماسی به پهلوانان تکیه کرده و احساس ترس نمی‌کند و تنها نیست.

محسنی با اشاره به اینکه انسان حماسی همواره در جمع است و به میزان جمع توان دارد و برای برآوردن اهداف جمع از اهداف خود چشم‌پوشی می‌کند، خاطرنشان کرد: هرچه را بیان کنند می‌پذیرد و اهل نقد نیست. پذیرای اسطوره‌هاست و خود اسطوره نیست.

وی اظهار کرد: انسان سنتی که بیشتر حماسی است تقدس‌گرا بوده و افرادی که مقدس هستند را الگو قرار داده و به زندگی خود ادامه می‌دهد، انسان حماسی با این وضعیت فاقد فردیت است.

 محسنی با بیان اینکه ویژگی اصلی جامعه سنتی، ایستایی و تکرار است، افزود: شاید برای همین است در عرصه فرهنگ و اقتصاد و نظریه پردازی جامعه ما همواره  تک ستاره‌هایی می‌درخشند یک هویت قالب است و چندصدایی نداریم.

 وی با اشاره به اینکه در برابر این انسان حماسی، انسان تراژیک قرار دارد، گفت: شخصیت تراژیک گذشته‌گرا نیست و چشم به آینده دوخته است، به آرمان‌های گذشته احترام می‌گذارد اما بر پایه آن زندگی نمی‌کند، اهل نقد و بدعت است

اسطوره‌گرا نیست اما اسطوره‌شناس است، خود را صاحب حق می‌داند و ناقد است و اهل نوآوری و تضارب آرا و مدافع اندیشه‌های خود است و نمی‌توان افکار را به انسان تراژیک تحمیل کرد.

 استادیار دانشگاه مازندران با بیان اینکه نیما ب یک چیز یقین داشت و آن نوآوری بود و تا آخر عمر تغییر در شعر فارسی را ادامه داد، تصریح کرد: انتهای راهی که نیما در پیش گرفت همچنان گشوده است.

* ما شاگردان نیما عهد بستیم قدرشناس باشیم

دبیر کنگره نیما در این نشست اظهار کرد: بخشی از اهداف کنگره در طی مسیر یک ساله‌ای که پیش آمدیم تا امروز حاصل شده است.

محمدرضا عبدالملکیان با اشاره به اینکه زمانی که پیشنهاد شد جشنواره شعر سپید برگزار شود و دبیری را به عهده من گذاشتند گفتم کنگره شعر نو برگزار شود، افزود: شعر نو شاخه‌های گوناگونی دارد و یکی از شاخه‌های بی‌بدیل آن شعر نو نیمایی است.

این شاعر با بیان اینکه متاسف و متاثر بودم که نیما شاعر غریب بود، گفت: چه در زمان حیات شعری‌اش و چه بعد از آن، نیما همچنان در شهر ما غریب است اما بالاخره بر سردر یکی از کوچه‌های ایران که در یوش است، نام نیما را دیدم.

عبدالملکیان با اشاره به اینکه نیما بزرگترین حرکت شعری را در ادبیات ایران سامان داده اما مورد کم توجهی است، تصریح کرد: ما شاگردان نیما عهد بستیم قدرشناس باشیم، تفاوت نیما را باید با بقیه بدانیم، قول دادیم به نیما که آب در خوابگه مورچگان بریزیم، کسانی که هیچ خلاقیتی در شعر امروز ندارند و مسئولانی که باری به هر جهت کار می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه قدر کار بزرگ نیما را باید کسانی بدانند که پیشینه ادبیات کشور هستند، ادامه داد: نیما با اقبال عمومی مواجه شده و در دل مردم است اما مجامع رسمی ما هنوز آغوشی برای پذیرش نیما باز نکرده و جای نیما در دانشگاه‌ها خالی است.

این شاعر با بیان اینکه دچار تفکر مدیریتی جزیره‌ای هستیم و دستگاه‌ها فکر می‌کنند از اعتباری که دارند فقط خودشان باید استفاده کنند، خاطرنشان کرد: تفکر جزیره‌ای باعث شده نتوانیم مجمع‌الجزایری بیندیشیم.

وی اظهار کرد: گفتم دبیری این کنگره را به شرطی می‌پذیرم که نام هیچ دستگاهی بر سر آن نباشد.

عبدالملکیان با بیان اینکه اگر تفکر به روز باشد و روز را ببینیم باید فضای مجازی را درنظر بگیریم، افزود: ۸۰ درصد برنامه‌های کنگره را به سمت فضای مجازی بردم، میدان مستمری است که زمان آن قطع نمی‌شود، در کنار این نیاز به نشست‌های عمومی داریم.

وی با اشاره به اینکه راه و چراغی روشن کردیم که خاموش شدنی نیست و قول می‌دهم بسیار کسانی هستند که راه شعر نو ایران را ادامه دهند، گفت: شعر هنوز یک تشکل سراسری ندارد و دیگران بر ما ریاست می‌کنند و کسانی درباره شعر تصمیم می‌گیرند که شعر را نمی‌شناسند.

دبیر کنگره نیما با اشاره به اینکه اکثر مدیران ما فرهنگ را نمی‌شناسند، تصریح کرد: نیاز به ریاست نداریم،نیازمند تشکل صنفی شاعران هستیم.

وی در پایان گفت: تشکل صنفی شاعران ایران به زودی مقدمات کار را شروع می‌کند و این میکروفونی بزرگ برای دفاع از شاعران است.