از خانه بوي سوختن هيزم به مشام مي رسد و عطر چارقد سفيد ململ مادر بزرگ، بوي اسپند، بوي ريحان و...
از خانه بوي پشم مي آيد كه با دستان ظريف زن گاه تند و زماني آهسته با سر دوك نخ مي شوند و بعد خاطره ها نقش مي بندند و رنگ ها؛ سرخ، سفيد، نارنجي، سورمه اي، سبز و... و جاجيم بافته مي شود گليمچه، متكازين، گليم، قالي.

خانه مملو عطر خوش چوب و ني و واش و پشم است؛ چوب ها و ني ها و واش ها و پشم هايي كه توي آفتاب خشك شده اند و حالا منتظرند تا دستان قوي مرد بيايند و بعد حصير، كوب، ظروف، نمد و... جان بگيرند و بشوند هنر دستان هنرمند اهل خانه.

زن شمالي از صندوقچه قديمي اش چادر شب هاي سفيد با راه راه آبي و سورمه اي دست بافت مادر بزرگش را كه سر جهازش هديه گرفته بود، بيرون مي كشد و يكي يك دانه به دخترهايش يادگاري مي دهد تا دخترها به دختران خودشان هديه بدهند و بعد يادشان بماند مادرانشان چه هنرهايي داشته اند و...

صنايع دستي قديمي ترين حرفه زنان و مردان شمالي
صنايع دستي يكي از قديمي ترين حرفه هاي زنان و مردان شمالي است؛ مردان و زناني كه به كمك دستان خلاق و بي ادعايشان بدون استفاده از وسيله و ابزاري اشياء مصرفي و زيستي مورد نياز خود را با استفاده از نعمت هاي طبيعت مي ساختند و هنر، معنويت و احساس را در آن مي آميختند.

صنايع دستي در ايران نيز ريشه اي ديرينه دارد و كهن ترين حرفه و صنعت و كاربردي ترين هنر كشور از گذشته هاي دور تا به امروز بوده است.
پوشش جنگلي و تنوع چوب، وجود مرتع و اقليم بي نظير مازندران زمينه مشاغل كشاورزي، دامداري و صنايع دستي وابسته به آنها مثل بافته هاي دري و صنايع چوبي را فراهم كرده است.

شمالي ها در فصولي از سال كه از كشاورزي فارغ مي شدند، از مواد اوليه اي كه در دسترس شان بوده با هنر و ذوق شان صنايع دستي را خلق مي كردند. و از اين وادي طي قرن ها صنايع دستي نه تنها هنر مردم اين سامان كه شغل و محلي براي كسب درآمد آنها بوده است.

صنعتگران و هنرمندان مازني به دليل تنوع مواد اوليه در بيش از 70 رشته صنايع دستي فعاليت مي كنند. بافته هاي دستگاهي مثل جاجيم، گليمچه، متكازين، فرش و گليم در لاك تراشي كلز و لاك، و رشته هايي نظير منبت، معرق، معرق چوب و صدف، حصير بافي، كوب بافي، چلنگري حكاكي روي فلز، معرق ني، نمد مالي، سفالگري، مرواربافي و...

كشف اشيايي نظير سر دوك و ظروف سفالي در غارهاي كمربند و هوتو بهشهر كه قدمت آن به حدود 10 هزار سال پيش مي رسد نشان از كهن بودن صنايع دستي در اين سرزمين است و بيانگر آشنايي مردم اين ديار با سفالگري و ريسندگي و صد البته نشانه تمدن، فرهنگ و هنر مردمان اين سامان.

سابقه هزاران ساله صنايع دستي در ايران
سابقه صنايع دستي در ايران در تحقيقات و بررسي هاي بدست آمده توسط ايران شناسان به هزاران سال پيش مي رسد. براساس اكتشافات فراواني كه به وسيله اشخاصي مانند رمان گريشمن و هانري رنه دالماني و اريك اشميه در مناطق مختلف ايران انجام شده است؛ گنجينه اي از ميراث ذي قيمت و مجموعه اي از آثار نفيس و ارزشمند و گاه بي نظير از صنايع دستي ايران كه نمايانگر ذوق سرشار، ايمان و هنر مردم ايران زمين است كه از گذشته تا اكنون سهم ويژه و غير قابل انكاري در فرهنگ و هنر جامعه جهاني و توسعه و تكامل آن داشته اند.

آثار صنايع دستي ايران از دوره نوسنگي كه مردم در فلات ايران سكني گزيدند و به كشت غله و پرورش گاو و گوسفند پرداختند ابزار و وسايل ساده اي است كه از سنگ هاي صيقل خورده ساخته شده است و اين آثار زيبا و متنوع از هزاره هاي ششم قبل از ميلاد به اين طرف در دسترس بوده و هم اكنون زينت بخش موزه هاست.

همچنين است؛ جام هاي طلا و نقره هزاره هاي دوم و اول قبل از ميلاد و آثار ظريف دوره هاي بعد كه توسط ايرانيان ساخته شده است.

صنايع دستي در فرهنگ لغات
صنايع دستي به آن گروه از صنايع گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در توليد آن نقش اساسي داشته باشد. صنايع دستي در فرهنگ لغات ايرانيان عبارت است از آنچه با دست ساخته مي شود از پارچه و قالي و ساخته هاي فلزي و غيره. صنايعي كه تمام يا قسمتي از مراحل ساخت فرآورده هاي آن با دست انجام گرفته در چارچوب فرهنگ و بينش هاي فلسفي و ذوق و هنر انسان هاي هر منطقه با توجه به ميراث هاي قومي آنان ساخته و پرداخته مي شود.

صنايع دستي از ويژگي هايي نظير؛ انجام قسمتي از مراحل اساسي توليد توسط دست و ابزار و وسايل دستي، حضور موثر و خلاق انسان در توليد و شكل بخشيدن به محصولات ساخته شده و طرح هاي مختلف در مرحله ساخت، تامين قسمت عمده مواد اوليه مصرفي از منابع داخلي با دارا بودن بار فرهنگي و بهره مندي از طرح ها، نقش ها و رنگ آميزي اصيل، بومي و سنتي، عدم نياز به سرمايه گذاري هاي كلان و... برخوردار است.

قالي هنر ايرانيان
نخستين قالي جهان «پازيريك» كه به سبك نقوش تخت جمشيد طراحي و ابعاد آن 200 در 183 سانتي متر مربع مي باشد در ايران بافته و در سال 1949 ميلادي توسط رودنكو باستان شناس روسي كشف شده است.

بافت گليم بيش از قالي در ايران سابقه و قدمت دارد. سابقه ي دستبافي در ايران به هزاره هاي قبل از ميلاد مي رسد و از 4 هزار سال قبل پارچه منسوج در اين سرزمين كهن وجود داشته است.
پارچه هاي دستبافي (نساجي سنتي)، جاجيم، جاجيمچه، روتختي، روميزي، روسري، لباس هاي محلي، ملحفه و شمد از صنايع اصيل و سنتي است.

صنايع دستي و اقليم مازندران
باتلاق و آب بندان در مازندران گياهان خودرو گاله و واش را پرورانده و زنان و مردان مازني پس از خشك كردن آنها در مقابل آفتاب واش ها را پود و گاله ها را تار قرار مي دهند و حصير مي بافند، زنبيل، باد بزن و...
پشم گوسفندان نژاد بومي كه جعد و تركيب طول و ضخامت الياف آن منحصر به فرد است پس از شستشو با آب گرم و صابون تبديل به نمد مي شوند با هنر نمدمالان مازني. نمد زيرانداز اين ديار است و تن پوش سنتي.

چوخا توسط مازندراني ها بافته مي شود براي پارچه پشمي كت و شلوار و تن پوش.
گليمچه براي پادري، پشتي، كيف، ساك و...
اين هنرها آنقدر زيبا و اصيل و ماندگار است؛ كه بعيد به نظر مي رسد با گذشت ساليان سال از شكل گيري اولين هايشان دستخوش تغيير و تحول چنداني شده باشند.

فعاليت حدود 3 درصد جمعيت مازندران در حوزه صنايع دستي
اكنون هنرمندان بسياري در رشته هاي مختلف صنايع دستي مازندران مشغول به فعاليتند، چيزي حدود يك صد هزار نفر. اما تنها حدود 35 هزار نفر آنها شناسايي و تعداد محدودتري از آنها در بخش صنعتگران و هنرمندان صنايع دستي استان ساماندهي شده اند. قريب به 470 كارگاه توليدي، 85 شركت تعاوني و دو تا سه درصد جمعيت استان نيز در حوزه صنايع دستي مازندران فعالند.

متكازين
تعدادي از اين هنرمندان در حال حاضر در روستاي متكازين از توابع شهرستان بهشهر در رشته هاي؛ گليمچه، متكازين، جاجيم بافي، چادرشب بافي، حوله، شمد بافي، حمام سري، فره و... كه در دستگاه كرك چال يا كرت چال بافته مي شوند، هنر مي آفرينند. گليمچه متكازين داراي نقوش حاشيه و متن است به نامهاي ماتي، چهار برج، چهار برج قديم، مل، پركلايي، گل، پياله، پنجوك و...

جاجيم
جاجيم هم داراي نقوش راهها با تركيب بندي رنگ هايي شاد و طبيعي مثل قرمز، سبز، سفيد، نارنجي و... است. درودگري نيز از ديگر هنرهاي سنتي اين منطقه است.

كوب بافي
كوب از زيراندازهاي زيباي مازندران است كه در دستگاههاي ساده با چله كشي به صورت زير و رو و در عرض هاي 90 تا 110 سانتي متر و طول هاي 3، 4، 5 و 6 متر مربع بافته مي شود. سيد محله يكي از روستاهاي شهرستان ساري است كه هنوز روستائيان آن كوب بافي مي كنند.

آلاشتي ها
آلاشتي ها را نه فقط مازندراني ها كه ايراني ها و غير ايرانيان نيز مي شناسند. شايد به خاطر صنايع دستي معروف شان و اينكه هنوز هم اهالي اين منطقه به صنايع دستي وفادار مانده اند. و دارها و دستگاههاي بافندگي توي خانه هر آلاشتي نگهداري مي شود. و اينكه چادر شب بافي، گليج، گليمچه، شمد، جوراب، موج بافي، كلاه نمدي، زيراندازهاي نمدي و... ديگر هنرها و حرفه هاي سنتي مثل آهنگري، حلب سازي و درودگري كه در اين روستا مرسوم است.

سفالگري
سفالگري هنر ديگر مازني هاست. يكي از هنرمندان اصيل سفالگري در يكي از روستاهاي جويبار هنوز هم به شيوه سنتي و با استفاده از گل رس سفال هاي مشبك قرمز رنگ مي سازد.

نمد
هر چند اين سال ها نسبت به گذشته پرداختن به صنايع دستي در مناطق مختلف استان بويژه در غرب مازندران رو به فراموشي گذاشته و دار قالي و جاجيم در روستاها و مناطق زيباي اين خطه نظير دشت زيباي كلاردشت پايين آمده و روي پا نشده! اما هنوز در روستاي ديدني و خيال انگيز كندلوس محصولاتي مثل نمد، كلاه نمدي، لباس و تن پوش نمدي، زيراندازهاي نمدي با نقش و بدون نقش با نقوشي شامل مرغابي، لوزي با حاشيه و بدون حاشيه توليد مي شود و نيز رشته هاي جاجيم باقي، قالي بافي، كنده كاري چوب، سبد بافي، قلم زني، زيور آلات سنتي، گلدوزي و... فعال است.

لاك تراشي
و اين گونه است در بخش چمستان نور در رشته كنده كاري چوب و ساخت محصولات متنوع لاك، لاك تراشي شامل: جوله، كلز، لاك، قند چوله، برنج شور، شكلات خوري، قاشق تراشي و قاشق، كچه، كترا، فيه و عصا تراشي.

جواناني كه مشتاقانه آموزش مي بينند
طي سال گذشته در مازندران 80 كارگاه آموزشي و علمي صنايع دستي در 16 مجتمع آموزشي براي آموزش تنها 15 رشته صنايع دستي بومي و غير بومي توسط 70 مربي تجهيز و آماده سازي شدند، و بيش از 5500 نفر هنرآموز در رشته هاي معدودي از صنايع دستي آموزش ديدند. و 5 هزار فقره كارت گواهي مهارت معطوف به اشتغال نيز در پايان دوره براي هنر آموختگان در مقاطع مقدماتي، پيشرفته و به آموزي صادر شد.
در سال هاي قبل تر و امسال نيز جوانان بسياري در رشته هاي هنري و صنايع دستي آموزش ديده و در حال گذران دوران آموزشي مي باشند.

طي سال 84، 423 فقره كارت شناسايي، 103 فقره پروانه توليد كارگاهي و 20 فقره مجوز شركت هاي تعاوني صنايع دستي در مازندران صادر شده است.
همينطور به 580 نفر از متقاضيان از طريق جذب 7 ميليارد ريال اعتبارات ميليارد ريال اعتبارات طرح هاي زودبارده صنايع دستي و 5 ميليارد ريال كمك هاي فني و اعتباري در استان تسهيلات بانكي اعطا شده است.

دغدغه اشتغال
بي شك در شرايط موجود كه ايجاد اشتغال و رفع بيكاري جمعيت جوان استان كه نرخ بيكاري اين گروه سني بيش از سايرين است به يكي از دغدغه هاي اصلي مسؤولان و خانواده ها مبدل شده پرداختن به زمينه هاي اشتغال در بخش صنايع دستي با بسترسازي مناسب جهت اشتغال پايدار و سودآور از آنجايي كه صنايع دستي اغلب نياز به مكاني خاص نداشته و حتي در محل سكونت نيز مي تواند تهيه شود، يكي از روش هاي كسب درآمد است.

سارا سليم تاكنون در رشته هاي معرق، سفال و قالي در آموزشگاههاي صنايع دستي آموزش ديده و فارغ التحصيل دانشگاه است. او مي گويد: كسي كه رشته هاي هنري مي آموزد، نمي تواند از آن توقع حقوق و درآمد مكفي داشته باشد. چرا كه اصولا رشته هاي هنري منبع درآمد كافي به شمار نمي روند.

 او كه در چندين نمايشگاه داخلي و يك نمايشگاه خارجي شركت كرده درباره حضور جوانان در كلاس هاي هنري مي گويد: اغلب افراد براي گذران اوقات فراغت و يادگيري هنر در كلاس ها شركت مي كنند و علي رغم اينكه بيشتر آنها انتظار كسب درآمد از فعاليت هاي هنري دارند اما با وجود مشكلات متعدد و عدم حمايت از هنرمندان كسب درآمدشان به سال ها فعاليت نياز دارد.

 آگاه نبودن از كاربرد صنايع دستي
سليم با بيان اينكه مردم ما به دليل عدم آگاهي، از بكار بردن صنايع دستي و آثار هنري غافل مانده اند، خاطرنشان مي كند: از طرفي نداشتن بودجه كافي براي تهيه آثار هنري و از طرف ديگر غير كاربردي دانستن هنرهاي سنتي، باعث شده مردم به سمت خريد ديگر كالاها سوق پيدا كنند در حالي كه مثلا افراد مي توانند براي دادن هديه به جاي پارچه، لباس و ساير اقلام، آثار هنري به دوستان و اقوام هديه بدهند كه به مراتب به يادماندني تر خواهد بود.

 هنرمندان و فعالان صنايع دستي در جاي جاي مازندران در حالي كه به مدد روح جستجوگر، دستان پر توان و انديشه هاي ناب و خلاق خود علي رغم همه فراز و نشيب هاي موجود در پاسداري از فرهنگ و تمدن و ميراث هنرهاي سنتي ما تلاش مي كنند با تنگناهاي عديده اي مواجه اند.

تلاشگران صنايع دستي و...
اين تلاشگران در مازندران با مشكلات بيمه اي، عدم وجود مراكز ثابت براي عرضه تعدادي از محصولات صنايع دستي، گراني مواد اوليه مرغوب، عدم ارائه تسهيلات كم بهره و مناسب براي راه اندازي كارگاههاي كوچك خانگي، عدم شناسايي و ساماندهي هنرمندان، كمبود مراكز فروش و عدم توجه مسؤولان به بازاريابي و تبليغات و تدوين برنامه جامع براي بازاريابي اين صنايع و... دست و پنجه نرم مي كنند.

چراغ عشق هنوز روشن است
پري ناز جهانگيري از هنرمندان بافنده گليم و جاجيم در منطقه كلاردشت است؛ او كه اين حرفه دستي را از مادر بزرگ و مادرش آموخته بي وقفه و با شور و عشق نقوشي را كه در جاجيم به كار مي رود نام مي برد؛ گل آفتاب، دراك، موشك، چوكلير، خشتي، پنجه اي و...

جهانگيري كه براي اخذ تسهيلات بانكي از غرب استان به مركز مراجعه كرده مي گويد: جاجيم با دار دستي و زميني بافته مي شود و پشم ماده اوليه آن است. او كه معلوم است به كارش كه البته هنرش محسوب مي شود و شغلش، بسيار علاقمند است چرا كه با وجود همه مشقات درصدد گسترش آن مي باشد. وي در ادامه مي گويد: حدود سه سال است كه براي گرفتن وام ثبت نام كرده ام و حالا براي پيگيري و چگونگي ارائه تسهيلات و اينكه اصلا مي توانم به گرفتن وام اميدوار باشم به ساري آمده ام.

اين هنرمند كلاردشتي كه خودش به دختران ديگر نيز بافت جاجيم و گليم را آموزش مي دهد مي گويد: براي اينكه هنرهاي اصيل فراموش نشوند و محلي براي كسب درآمد هم باشند بايد بيش از پيش به آنها و فعالان اين عرصه توجه شود.
بافتن براي سرگرمي و استفاده از هنرهاي دستي فقط در خانه هاي خودمان نه هنر و سنت و فرهنگ ما را به ديگران مي شناساند و نه براي ما درآمد مي شود.

براي رونق هنرهاي بومي بايد از تجربيات پيشكسوتان استفاده كنيم و با برپايي نمايشگاههاي مختلف براي عرضه و فروش صنايع دستي اقدامي عاجل شود.
براساس آمار سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري مازندران، در سال 84 هنرمندان صنايع دستي استان در برگزاري 37 نمايشگاه استاني، منطقه اي، ملي و بين المللي با ارائه آثار و محصولات هنري خود مشاركت داشته اند.

نمايشگاه هايي كه برگزار مي شود!
يكي از عمده ترين مشكلات پيش روي صنعتگران و هنرمندان مازندراني و در بسياري موارد ساير هم استاني ها در ديگر بخش ها عدم وجود نمايشگاههاي مناسب و نبود فضاي نمايشگاهي در مازندران است.

 استان مازندران علي رغم داشتن پتانسيل و قابليت هاي بسيار براي فعاليت و سرمايه گذاري در بخش گردشگري به دليل وجود مواهب طبيعي پرشمار و بخش صنايع دستي به واسطه حضور مسافران و گردشگران در تمامي فصول سال بويژه ايام نوروز و تابستان و دارا بودن زمينه صادرات غير نفتي با معرفي توانمندي هاي صادراتي در بخش هاي مختلف از جمله گردشگري و صنايع دستي، از وجود نمايشگاههاي دائمي و بازارچه هاي مناسب و شهرك ها و دهكده هاي صنايع دستي محروم است.

شهريور پارسال
نمونه اين محروميت را شهريور ماه سال گذشته نه تنها ساروي ها كه مازندراني ها و بسياري از ميهمانان ايراني شركت كننده در نمايشگاه سراسري صنايع دستي ايران – مازندران در ساري شاهد بوده اند.

نمايشگاهي گسترده با آثار زيباي هنرمندان خلاق سراسر ايران و مازندران كه در يكي از پاركينگ هاي عمومي شهر ساري برپا شده بود با بارش باران روزهاي پاياني فصل تابستان، به خاطر نداشتن يك نمايشگاه مناسب همه ما را روسياهمان كرده بود!اتفاقي كه كم و بيش در ديگر نمايشگاههاي استاني رخ مي دهد و به تبع آن...

صنايع دستي رونق نمي گيرد
در حال حاضر به واسطه عدم برنامه ريزي در مديريت توليد و فروش، عدم هماهنگي بين توليد كننده، فروشنده و صادر كننده، نبود بسته بندي مناسب، آشنا نبودن گردشگران و خارجي ها با صنايع دستي منطقه و استان، وجود بازاريابي سليقه اي، نوآوري كشورهاي رقيب و شناسايي سليقه هاي مشتري هاي جهاني، عدم تبليغات از طريق كتاب، مقاله، فيلم در رسانه ها، فقدان بانك اطلاعاتي مناسب از صنايع دستي و هنرمندان آن در استان، عدم بازاريابي صحيح و... موجب شده تا مازني ها از قبل هنر صنعت صنايع دستي به درآمد و ارزش افزوده قابل توجهي دست نيابند.
توسعه بازار صنايع دستي در داخل، تقويت و گسترش با

زارچه ها، استفاده بهينه از عناصر ارتباطات و تبليغات، توجه به تحولات فني و تكنولوژي در جامعه و جهان، بررسي آمار خريد گردشگران براي شناسايي نوع ذائقه آنان، ايجاد و تجهيز كارگاههاي توليدي، استاندارد بودن مواد اوليه، برپايي نمايشگاههاي با كيفيت، استفاده از فن آوري هاي مناسب در توليد صنايع دستي با حفظ اصالت هاي فرهنگي و هنري، ايجاد بازارچه هاي صنايع دستي در شهرستان هاي مختلف استان بويژه در مناطق گردشگري (اكنون يكي از اقدامات مثبت در استان برپايي نمايشگاههاي كوچك و كوتاه مدت صنايع دستي در شهرهاي مختلف استان است؛

تعداد اين نمايشگاهها مي تواند با برنامه ريزي در طول سال افزايش بيابد و محل عرضه محصولات كيفي تر و ارزان تر باشد)، برپايي نمايشگاههاي آثار برگزيده صنايع دستي استان در كشورهاي مختلف بويژه در بازارهاي هدف، به اجرا در آوردن برنامه جامع تبليغاتي صنايع دستي به منظور ترويج مصرف و توسعه زمينه هاي صنايع دستي در زندگي روزمره، ايجاد موزه، شهرك و دهكده صنايع دستي در استان، ساماندهي مراكز فروش و عرضه محصولات صنايع دستي در مناطق گردشگري، هتل ها، پاركها، اماكن تفريحي و توريستي و سواحل و... شركت در نمايشگاههاي تجاري به منظور نمايش و فروش آثار، كمك و راهنمايي صنعتگران براي راهيابي به نمايشگاههاي بين المللي، ارتقاي جايگاه هنر و هنرمندان، شناسايي هنرمندان مبتكر، شناسايي ابداعات و ابتكارات هنري، ثبت طرح هاي اصيل مازندراني و... به مدد معرفي و شناساندن فرهنگ اصيل، غني ، بارور و آداب و رسوم و عادات مازندران از طريق مصرف و به كار بردن صنايع دستي اين سامان مي آيد و اين بازار را رونق مي بخشد.

عاطفه در دستان هنرمند
همچنين با مصرف و كاربرد فرآورده هاي دست ساز، عرضه بهتر توليدات هنري صنايع دستي كه حكايتگر هنر و عواطف انساني و هنر دست و دل انسان متعهد و مسؤول است، برخورداري از قيمت مناسب، افزايش ميزان فروش و... رفاه صنعتگران مازني كه دست هاي سازنده شان پيوندي ناگسستني و صميمي با دل هاي علاقمند به خودكفايي و استقلال اقتصادي سرزمين شان دارد را موجب مي شود.

ارزش افزوده
در شرايطي كه سرمايه گذاري براي ايجاد اشتغال در صنايع بزرگ به ميليون ها ريال اعتبار نياز دارد و اغلب نيز به دلايل زيست محيطي با اقليم مازندران منافات دارد، سرانه سرمايه گذاري جهت ايجاد شغل در حوزه صنايع دستي توسط كارشناسان اقتصادي كمتر از 10 ميليون ريال برآورد شده است.
و اين در حاليست كه ارزش افزوده صنايع دستي در شرايط مناسب به مراتب بيش از ساير فعاليت هاي توليدي است و اغلب تا 70 درصد ارزش كالا را، ارزش افزوده تشكيل مي دهد.

صنايع دستي ياريگر توسعه گردشگري
از اين رو پرداختن به توسعه و تدوين صنايع دستي در مازندراني كه اكنون يكي از محورهاي توسعه آن صنعت گردشگري با حضور گردشگراني است كه بي شك مبلغي از هزينه سفر را به خريد سوغات اختصاص مي دهند،
نه تنها موجب رونق صنعت گردشگري مي شود كه درماني است براي درد بي كاري در جامعه و البته و صد البته يكي از بهترين ابزارهاي انتقال مفاهيم و فرهنگ و تمدن اين سرزمين.

صنايع دستي به خاطر پيوند عميق با ويژگي ها و شاخصه هاي فرهنگي و مذهبي هر منطقه قابليت نگهداري و انتقال اين عناصر را نيز دارند.
ما در روزگاري بسر مي بريم كه مي خواهيم راه رشد و شكوفايي هنر و فرهنگ ايراني اسلامي را بشناسيم و آنها را به كار بگيريم پرداختن و توجه به صنايع دستي كه سنت هاي ما، كه زواياي نهفته فرهنگ غني اين مرز و بوم در تار و پود و وجود آنها نقش بسته اند و هنرمنداني كه با دستان دلشان، عشق، روح و احساس شان آفريننده مي شوند و خالق آثار، راهي است براي اينكه بتوانيم فرهنگ و هنر اصيل مان را با كمترين تحريف به دست فرزندان ميراث دارمان بسپاريم.

خيلي دير نيست؛ مي توانيم كاري كنيم كه خانه هاي شمالي بوي اسپند بدهد، عطر چارقد سفيد ململ مادربزرگ، بوي پشم، ابريشم، نخ، چوب، واش، گاله و...
و چراغ روستاها آن دورهاي دور هم روشن بشود و دستان ظريف زن سردوك را به حركت وادارد و پاهاي قوي مرد نمد بمالد و...

زن شمالي ميهمان دارد، او از صندوقچه اش جاجيمي بيرون مي كشد كه هنر دستان خودش است، زن جاجيم را به ميهمان هديه مي دهد و عشق را.
از خانه بوي چوب به مشام مي رسد، عطر... (bashirnews)