توسط دانشجوی دکتری علوم محیط زیست واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی بررسي آلاينده هاي زيست محيطي موثر در شيوع سرطان در غرب استان مازندران و تهيه نقشه پراكنش آن درمحيطGIS طرح ريزي شد.

مرجانه خراط صادقی عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد قائم شهر و دانشجوی دکتری علوم محیط زیست دانشكده محيط زيست و انرژي در رابطه با این طرح تحقیقاتی گفت: همواره واكنش انسان بر محيط زيست در سالهاي اخير مورد توجه بوده ليكن اثرات محيط زيست طبيعي بر سلامت انسان كمتر مورد توجه واقع شده است .

خراط صادقی ادامه داد: تحقيقات اوليه حاكي از آن است كه تشعشعات طبيعي رخنمودهاي زمين شناسي به همراه انتقال عناصر سنگين و سموم كشاورزي از طريق مواد غذايي مي توانند داراي اثرات سرطان زايي بر انسان باشند. با توجه به درصد بالاي سرطانهاي معده، مري و سينه در استان مازندران انجام تحقيق براي مشخص کردن عوامل موثر در بروز سرطان مهم است و این تحقیق در این راستا انجام شده است.

وی تصریح کرد : با توجه به اينكه اطلاعات اوليه نشان مي دهند پراكنش سرطان در سطح استان مازندران يكسان نيست اميد می رود با انجام اين گونه تحقيقات بتوان به علل زيست محيطي پي برد.

به گفته دانشجوی دکتری علوم محیط زیست واحد علوم و تحقیقات مشخص کردن عوامل طبيعي و انسان ساخت در بروز سرطان ، شناخت مناطق حساس و ارايه طريق جهت كاهش خطرات ، نحوه پراكنش مواد سرطان زا در واحدهاي مختلف زيست محيطي در سطح (آب، خاك زمين شناسي) استان مازندران از اهداف این طرح تحقیقاتی بوده است .

 وی افزود : در اين تحقيق عمده ترين عوامل تاثير گذار در بروز سرطان نظير زمين شناسي منطقه، مواد پرتوزا، عناصر سنگين در آب و خاك غرب استان بطور همزمان با روش دقيق و علمي براي نخستين بار در كشور ( مركز تحقيقات محيط زيست و انرژي واحد علوم و تحقيقات ) انجام مي شود .

 تا به حال در محيط زيست به بررسي آلاينده هاي انساني توجه مي شده است اما در طرح حاضر به اثرات محيط زيست بر انسان اشاره شده است و در سالهاي گذشته سعي شده به صورت پراكنده منشاء بالاي سرطان در استان مازندران مشخص شود ليكن تا كنون پاسخ قطعي به اين مسئله داده نشده است .

خراط صادقی ادامه داد : دغدغه هاي راجع به ارتباط بين سرطان و در معرض مواد سمي در محيط زيست قرار گرفتن، همواره مورد توجه علوم بوده است و فاكتور هاي مختلفي در ايجاد سرطان سهيم هستند به طور تخميني دو سوم سرطان ها مربوط به دلايل زيست محيطي هستند و اهميت محيط زيست در تفاوتهاي ميزان سرطان در سرتاسر جهان و تغيير ميزان سرطان هنگام مهاجرت مردم از يك كشور به كشور ديگر مشاهده مي شود .

وی گفت: مورد توجه ترين عوامل زيست محيطي درايجاد سرطان بنا به گزارشات NTP : تنباكو،رژيم غذايي،نوشيدني هاي الكلي،تشعشع امواج فرابنفش،ويروسها و باكتريها، اشعه يونيزه كننده،آفت كش ها، داروهاي پزشكي،محلولها،الياف و ذرات بسيار كوچك و گرد و خاك،دي اكسين ها، هيدروكربن هاي آروماتيك پلي سيكليك PAHS) ) ،فلزات، ذرات موجود در دود موتور گازوئيلي، سمهاي منتشره از قارچ ها،كلريد وينيل و بنزيدين است ولی مشخص نيست كه كداميك از موارد فوق ، در ايجاد سرطان از بخش بيشتري برخوردار است . به گفته دانشجوی دکتری علوم محیط زیست واحد علوم و تحقیقات فرسايش زمين، انحلال تركيبات معدني و مواد آلي ناشي از تجزيه گياهان و تخليه فاضلاب ها سبب شده است تا منابع آب و بويژه آبهاي سطحي به درجات مختلف به آلاينده هاي متعدد معدني، آلي و ميكروبي آلوده گردند.

وجود رگه هاي اورانيوم و توريم و دختران آنها در لايه هاي زيرزميني و انحلال برخي از تركيبات آنها در آب مي تواند آلودگي آبهاي زيرزميني را به مواد پرتوزاي طبيعي باعث گردد. در اثر فعاليت تاسيسات هسته اي و آزمايش سلاحهاي اتمي مقاديري از مواد پرتوزاي مصنوعي گازي شكل وارد جو مي شود كه انتقال آنها از طريق بارندگي ،باد ويا ساير عوامل جوي و نشست آنها بر روي آب و خاك مي تواند سبب آلودگي آبهاي سطحي به مواد پرتوزاي مصنوعي شود.

 وی ادامه داد: در سراسر دنيا سرطان مري هفتمين علت مرگ ناشي از سرطان است و در چين و بسياري از كشورهاي در حال توسعه ،سرطان مري بيشترين مرگ ناشي از سرطان را به خود اختصاص مي دهد. حتي در امريكا با وجود اينكه سرطان ركتوم از سرطان مري شايع تر است ،مرگ ناشي از سرطان مري بيشتر از سرطان ركتوم است .

 دانشجوی دکتری علوم محیط زیست واحد علوم و تحقیقات گفت: بروز سرطان مري با افزايش سن افزايش مي يابد و در مردان دو تا چهار برابر زنان است . ميانه سن تشخيص 66 سال و بروز سرطان مري در سياه پوستان بيش از سفيد پوستان است.

 خراط صادقی افزود: طبق گزارش UNSCEAR در سال 1993 در جهان مناطقي وجود دارند كه ساكنين آنها در معرض پرتوهاي طبيعي زمينه بالا هستند اين مناطق به(High Background Radiation Areas) HBRAs معروف هستند از جمله اين مناطق به كرالا و مدرس هند ، NiueIsland در اقيانوس آرام ،جيانگ يانگ در چين، رامسر در ايران مي توان اشاره كرد . 

 رامسر در اين ميان مقام اول را بر اساس دو مطالعه مجزا در 1990 دارا است . وي در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به سازمانها و نهادهاي بهره برداري از اين طرح گفت: سازمان حفاظت محيط زيست ، وزارت بهداشت ، سازمان زمين شناسي، سازمان آب، شركت آب و فاضلاب و مراكز علمي و پزشكي كشور مي توانند از نتايج اين طرح بهره برداري کنند.

شايان ذكر است بخشي از اين طرح تحقيقاتي ملي مورد حمايت سازمان حفاظت محيط زيست قرار گرفته است. ايشان اظهار داشتند در حال حاضر رايزني هايي در شرف انجام است تا بتوان اين طرح را در سطح گسترده تر و بصورت يك طرح ملي توسط مركز تحقيقات و مطالعات محيط زيست و انرژي (CEERS) وابسته به واحد علوم و تحقيقات و با حمايت نهادها و سازمانهاي ذيربط به انجام رسانيد.

فرستنده:يك خواننده پرپاقرص مازندنومه