مازندنومه: در سال‌های اخیر، به خاطر تمایزطلبی والدین ایرانی، مهمترین اصل مورد توجه در نام‌گذاری، «بی‌همتائی» (uniqueness) و منحصر به فرد بودن نام‌هاست. بیشتر خانواده‌های امروزی تلاش می‌کنند نامی برای فرزند خود انتخاب کنند که دست کم در میان بستگانِ نزدیک آنها وجود نداشته باشد.

هر چه این نام، نامأنوس‌تر باشد، شخص، بیشتر احساس متفاوت بودن می‌کند. این گرایش اکنون به اوج خود رسیده است، به گونه‌ای که برای بسیاری از خانواده‌ها، اصل بر این است که نام فرزندشان فقط به اصطلاح تک و منحصر به فرد باشد و چندان به معنای آن اهمیت نمی‌دهند. 

در حال حاضر، شدت گرایش به نوجویی، به «آوامحوریِ افراطی» منجر شده و اساساً «معنا» را تا حد زیادی به کناری نهاده است. این افراط به حدی رسیده که با شنیدن بسیاری از نام‌های جدید، نه می‌توان جنسیت فرد را تشخیص داد و نه می‌توان تلفظ و معنا و خاستگاه آن واژه را دریافت. به این ترتیب، هدف و کارکرد اصلی نام‌گذاری کاملا فراموش شده و نام‌ها به ابزاری برای نمایش تبدیل گردیده‌اند.

اصل نوجویی و نوگرایی، نیازی طبیعی و ارزشمند است که در ذات همه انسانها وجود دارد. هدف از نگارش این کتاب این است که چگونه می‌توان در عین توجه به این گرایش عمومی، امکان استفاده از نام‌های اصیل و ریشه‌دار را برای دوستداران نوگرائی فراهم کرد.

این اثر دارای دو بخش است: در بخش اول که به "نام‌شناسی" مربوط است، به این موضوع پرداخته می‌شود که چه عواملی از دیدگاه آوائی، معنائی و صرفی در انتخاب نام‌ها توسط مردم تأثیرگذار است. در این بخش، سه مفهوم: "خوش‌آوائی"، "معنای نمادین" و "تیره سازی"، با ذکر نمونه‌های بسیار توضیح داده می‌شود.

بخش دوم این کتاب به "نام‌گزینی" اختصاص دارد و شامل فهرستی است از مهمترین واژه‌های زبان تبری که ظرفیت به‌کارگیری در نام‌گذاری را دارند. این نام‌ها در سه دسته تنظیم شده‌‌اند: نام‌های دخترانه، نام‌های پسرانه و نام‌های عمومی.

منظور از نام‌های عمومی، واژه‌هائی است که می‌تواند برای نام‌گذاری هر چیز و هر مکانی به کار رود؛ از نام‌ اماکن مانند: کوچه‌ها، خیابان‌ها، مجتمع‌های مسکونی، شرکت‌ها، فروشگاه‌ها و همچنین محصولات تجاری و کالاها گرفته تا نام‌های فرهنگی و هنری مانند: کتاب‌فروشی‌ها، جشن‌ها و جشنواره‌ها، فیلم‌ها و نمایش‌ها و تولیدات رادیوئی و تلویزیونی.

 در همه بخش‌های این کتاب تلاش شده تا دیدگاه‌های مطرح‌ شده در آن، با مبانی علم زبان‌شناسی سازگار باشد.

 کتاب حاضر از طریق اندیشکده مهرگان در ساری در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

کتاب «فرهنگ نام‌های تبری با تکیه بر مبانی زبان‌شناسی» جمعه ۱۷ مرداد ماه ۱۴۰۴ساعت ۱۸ تا ۲۰ در اندیشکدۀ مهرگان ساری رونمایی می‌شود.

سخنران این برنامه جهانگیر نصری اشرفی -پژوهشگر و فرهنگ و زبان تبری- است.

نشانی اندیشکدۀ مهرگان: ساری- تقاطع داراب و پیوندی

شماره تلفن برای خرید کتاب: 09113531401