حدود يك‌ماه و نيم پيش خبري در رسانه‌ها با عنوان تخريب كوه تاريخي «قلعه دختر» از سوي احمد نادعليان، هنرمند شناخته شده هنر محيطي مطرح شد كه بازتاب نسبتا گسترده‌اي در سايت‌هاي خبري و روزنامه‌هاي مختلف داشت.
 اما با وجود پيگيري‌هاي مختلف خبرگزاري‌ها و سايت‌هاي خبري، اين تخريب‌ها نه تنها پايان نيافت، بلكه با افزايش بيل‌هاي مكانيكي و كار شبانه‌روزي شاهد ادامه اين ماجرا بوديم تا به مانند بسياري پروژه‌هاي ديگر،  ثابت شود كه توجه به ميراث فرهنگي و هنري در كشور در كمترين حد انتظار است.

 پس از حدود يك ماه از اعلام تاريخي‌بودن اين تپه و تاييد سفال‌هاي ارائه شده از سوي احمد نادعليان به وسيله كارشناسان موزه ملي،  دكتر محمد مرتضايي،  رئيس پژوهشكده باستان‌شناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور در گفت‌وگو با ايسنا اعلام كرد: با پيداشدن بقاياي يك ديوار در محل ساخت كارخانه آب معدني و محوطه منتهي به قلعه دختر پلور، طرح ساخت كارخانه ديگر ادامه نمي‌يابد. محمد مرتضايي با اشاره به بازديد كارشناساني از سوي پژوهشكده‌باستان‌شناسي از اين محل، بيان كرد: در مجوزي كه به سازندگان كارخانه داده شده، ذكر شده است كه درصورت برخورد به آثار تاريخي بايد كار را تعطيل كنند.

البته در منطقه، آثار سطح الارضي وجود نداشت؛ ولي پس از آغاز كار، به آثاري برخورد كردند و كارشناسان استان نيز بازديد كردند و پس از صورتجلسه، كار تعطيل شد. وي با تأكيد بر اينكه اكنون ساخت كارخانه آب معدني متوقف است، گفت: در اين محل،  بقايايي از يك ديوار به اندازه حدود 5/1 متر پيدا شده است كه البته مشخص نيست‌ آيا ديواري وجود دارد يا خير.‌ مرتضايي در پايان نيز تأكيد كرد: طرح ساخت كارخانه در اين محل لغو شده است و به هيچ وجه ادامه نمي‌يابد. اما در پيگيري‌هاي بعدي،  ماجرا به اينجا ختم نشد و گفت‌وگوي رئيس پژوهشكده باستان‌شناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و اعلام توقف پروژه توسط او واكنش‌هاي جديدي را در پي داشت.

علي ماه‌فروزي، مدير پژوهشي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان مازندران در واكنش به اين خبر،  با بي اساس دانستن اين موضوع گفت: خبري از توقف اين پروژه ندارم ولي آخرين چيزي كه از وضعيت اين پروژه مي‌دانم،  تا پنجشنبه هفته گذشته همه چيز روال عادي خود را داشته است و از نظر من به عنوان يك كارشناس ميراث فرهنگي آنجا هيچ‌گونه تخريبي صورت نگرفته است.

ماه‌فروزي در ادامه در پاسخ به پيدا شدن بقايايي از يك ديوار به اندازه حدود 5/1 متر در محل تخريب،  اظهار داشت: به نظر من تا به امروز هيچ‌گونه تخريبي انجام نگرفته است و آنچه   به عنوان كشف ديواره يك ‌  و نيم متري در خبر عنوان شده،  پيش از اين نيز وجود داشته است اما با فاصله‌ 15 تا 17متري از محل كار. اين كارشناس ميراث فرهنگي با بيان اينكه پيداشدن چند تكه سفال نشانه باستاني بودن يك محل نيست،  گفت: عكس‌هايي كه آقاي نادعليان ارائه كرده‌اند ساخته فتوشاپ است! ماه‌فروزي پيشتر نيز در اين رابطه به خبرگزاري‌ها گفته بود: ‌به‌نظر مي‌رسد، افراد كوچ‌رو در زمان عبور و مرور بخشي از وسايل زندگي خود را باقي گذاشته باشند كه ممكن است‌ همين سفال‌هاي شكسته باشند.

تپه‌اي كه از آن ياد مي‌شود، يك تپه‌‌ طبيعي يا ناهمواري كوهستاني است كه در محور هراز قرار دارد و در كنار آن‌ يكسري سفال پيدا شده‌اند. نظر  احمد نادعليان ‌ دررابطه با اين موضوع و اظهار نظرهاي جديد جالب به نظر مي‌رسد. اين هنرمند مطرح محيطي كه سابقه بيش از  2دهه تدريس تاريخ هنر و سفر به بيشتر كشورهاي جهان را دارد،  با تعجب نسبت اين خبر جديد،  گفت: حرف‌هاي من هنوز هم همان حرف‌هاي پيشين است و نمي‌دانم به چه دليل افراد مختلف ميراث فرهنگي دوست دارند اينگونه جلوه دهند كه سفال‌هايي كه توسط مسئولين محيط‌زيست پلور پيدا شده است و خود من براي تاييد به موزه ملي ايران بردم، به جايي غير از محل تخريب‌ها تعلق دارد.

 وي در ادامه افزود: چند روز ديگر به ايران بر مي‌گردم و هر خبرنگاري كه علاقه‌مند پيگيري اين ماجرا بود را با وسيله شخصي خودم به پلور مي‌برم و بدون استفاده از كلنگ در همان محل به او سفال تحويل مي‌دهم.

نادعليان همچنين با اشاره به صحبت‌هاي مرتضايي، گفت: اولا در پلور همه مردم از كسبه تا چوپان مي‌دانند كه آنجا قلعه است. دوم اينكه قبلا گفته بودم كه به گفته راننده لودر كارشناسان ميراث مازندران از تپه باستاني نمونه سفال برده‌اند.

نكته بعد هم اينكه نخستين نمونه سفال‌ها را آقاي ابراهيم مشايي،  مسئول سازمان حفاظت از محيط‌زيست مستقر در پلور كه دفتر آنها در 200 متري مكان تخريب شده مستقر است و آقاي منوچهر فيروزي از بومي‌هايي كه مسئول انجمن كوهنوردان پلور هستند، در تپه تاريخي جمع‌آوري كرده و طي صورتجلسه‌اي كار را متوقف كرده بودند. آنها سپس سفال‌ها را براي بررسي در اختيار من قرار دادند.

وي با تاكيد بر اعلام درست‌بودن مكان سفال‌ها، گفت: از اين آقايان سؤال شود كه سفالينه‌ها ازكجا پيدا شدند؟ در ضمن در روز بعد كه در ضلع شرقي مشغول كار بودم نمونه‌هاي بيشتري را با آقاي فيروزي جمع‌آوري كرديم و از اهالي محل آقايان گلرخسار و برادران رضا و ايرج عباسعليان و چند نفر بومي ديگر حضور داشتند. نكته ديگر اينكه كاركنان اداره راه كه در 50 متري تپه مستقر هستند به من گفتند در نخستين روز تخريب به ميراث فرهنگي تلفن زدند و ماجرا را اطلاع دادند و زماني كه من عكاسي مي‌كردم فكر مي‌كردند كه من از سازمان ميراث فرهنگي آمده‌ام. آقاي واحدي هم كه از ريش‌سفيدان پلور هستند به من گفتند كه به حراست ميراث فرهنگي تلفن زدند و به تخريب اعتراض كردند. در ضمن تخريب تا 3 متري ديواره ساروجي پيش رفته نه 15 متر.

ابراهيم مشايي، مسئول سازمان حفاظت از محيط‌زيست پلور نيز  با اظهار خوشحالي نسبت به توقف تخريب‌ها گفت: اگر مسئوليت اين بخش در اين محدوده بر عهده ما بود،  به هيچ عنوان اجازه اوليه تخريب را هم نمي‌داديم‌ اما متأسفانه استقرار صنايع مختلف كشاوزي يا غذايي مانند كارخانه آب معدني در اين منطقه با وجود آنكه از لحاظ جغرافيايي در حوزه ما قرار دارد اما از محدوده مسئوليت و حكم ما خارج است.

تاييدهاي كارشناسان موزه ملي ايران و پژوهشكده باستان‌شناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از يك سو و تكذيب‌هاي يكجانبه مسئولان ميراث فرهنگي مازندران و حمايت از اين تخريب‌ها از سوي ديگر،  سردرگمي‌اي را ايجاد كرده است كه طي آن يك تپه باستاني ديگر نيز بدون رعايت موازين علمي و اصولي تخريب شده و نه تنها پاسخگويي براي اين ماجرا وجود ندارد كه حتي خانم اسلامي يكي از مسئولين روابط عمومي سازمان ميراث فرهنگي تهران با رد پيداشدن سفال در محل تخريب،  نسبت به تاييد كارشناسان موزه‌ملي مي‌گويد: اين سفال‌ها متعلق به آن منطقه نيستند اما اين فرد(احمد نادعليان) مي‌تواند به خاطر در اختيار داشتن اين اشياي عتيقه مورد پيگرد قانوني قرار گيرد.

سؤال ديگري كه در اين ميان مطرح مي‌شود اين است كه با توجه به نامه و اظهارات مسئولين ميراث فرهنگي در مورد توقف پروژه تخريب در صورت مشاهده آثار باستاني در محل،  چگونه اين تخريب‌ها ادامه مي‌يابد و مسئولين ميراث فرهنگي مازندران با وجود ارائه اسناد و مدارك مختلف تنها به تكذيب اين قضايا مي‌پردازند؟ تكذيب‌هاي ميراث فرهنگي مازندران همچنين در حالي صورت مي‌گيرد كه هم اهالي منطقه پلور از كشف سفال و شيشه در محل تخريب خبر داده‌اند و هم اينكه راننده بيل مكانيكي نيز گفته است كه در زمان بازديد مسئولان ميراث، آنها تكه‌هاي سفال نيز به همراه خود برده‌اند.

اما نكته جالب و ناراحت‌كننده اين است كه با تمام تاييدها و تكذيب‌ها، بخش زيادي از اين تپه تاريخي تخريب شده و متوقف شدن يا نشدن اين پروژه شايد براي خود آن تپه چندان تاثيرگذار نباشد؛  هرچند كه در بلند مدت نبود يك كارخانه ديگر در اين منطقه از بسياري لحاظ مهم و مفيد خواهد بود چراكه علاوه بر دست نخورده ماندن محيط‌‌زيست و جلوگيري از آلوده شدن و تخريب آن،  شايد امكاني براي پژوهش و كار در زمينه‌هاي فرهنگي و گردشگري نيز ايجاد شود.(hamshahri)