درخت انجيلي كه به دليل داشتن چوب بسيار سخت "چوب آهن" ناميده مي‌شود، با رنگ‌هاي متنوع برگهايش در فصل پاييز، زيباترين درخت جنگل‌هاي شمال محسوب مي‌شود.

كارشناسان معتقدند درخت انجيلي به علت اين كه فراواني زيادي دارد ، چندان مورد توجه نيست، در صورتي كه اين درخت از مناسب‌ترين درختان براي پارك‌ها و فضاي سبز است و بايد بيش از پيش از آن بهره گرفت.

كارشناس جنگل‌كاري سازمان جنگل‌ها و مراتع كشور مي گويد: انجيلي به راحتي زادآوري مي‌كند و براي همين نهال آن توليد نمي‌شود و در جنگل كاري‌ها استفاده نمي‌گردد.

" وحيد شقاقي " گفت: با وجود اين، انجيلي براي بوستان‌ها ارزش زيادي دارد و گذشته از اين، گونه‌اي انحصاري ايران و جمهوري آذربايجان است كه از آستارا تا گلي‌داغ در استان گلستان امتداد دارد.

وي ادامه داد : اين درخت از جلگه تا ميان بند جنگل‌هاي شمال گسترش دارد ولي در بعضي از مناطق مانند كلاردشت، تا ارتفاع يك هزار و ‪ ۴۰۰‬متري از سطح دريا ديده مي‌شود.

اين كارشناس با ذكراين كه ارتفاع درخت انجيلي تا ‪ ۲۰‬متري مي‌رسد، يادآور شد: ممكن است قطر تنه آن به بيش از يك متر برسد و باتوجه به پيوستگي ساقه و تنه اصلي با ساقه‌هاي فرعي، تنه آن شكل خاصي مي‌گيرد.

كارشناس جنگل‌كاري سازمان جنگلها و مراتع افزود: رنگ تنه‌در درختان جوان خاكستري و در درختان مسن، تيره و پوست آن صاف است و به صورت صفحه و ورقه جدا مي‌شود.

به گفته او انجيلي در اسفند ماه گل مي‌دهد كه رنگ گل‌هاي آن از ارغواني تا قرمز است و چون قبل از برگ ظاهر مي‌شود، جلوه خاصي به درخت مي‌دهد.

شقاقي تاكيد كرد: اين درخت ، متنوع‌ترين رنگ برگ را در پاييز دارد و به همين دليل، گونه‌اي بسيار زيبا و مناسب براي بوستان‌هاي جنگلي است.

اين كارشناس جنگل ادامه داد: چوب انجيلي، بسيار سخت است و به همين دليل به آن " چوب آهن " مي‌گويند و مقاومت زيادي در برابر آتش دارد.

وي درباره كاربردهاي چوب انجيلي تصريح كرد : در گذشته بيشتر به مصرف هيزم و تهيه ذغال مي‌رسيد ولي اكنون در صنايع فيبر و سلولز استفاده مي‌شود و از آن، بست درختان مركبات هم مي‌سازند.

شقاقي با بيان اين كه ‪ ۸۰‬درصد درختان بوستان جنگلي نور، انجيلي است، گفت: در نظر داريم اين درخت زيبا را وارد بوستان‌هاي جنگلي كنيم و الان اغلب پايه‌هاي آن، خودرو است.

كارشناس جنگل كاري سازمان جنگلها و مراتع تصريح كرد: به دليل كاربردهاي صنعتي چوب انجيلي و برنامه استفاده از آن در بوستان‌ها، قصد داريم نهال آن را توليد كنيم.

بنابرآمار، پنج درصد حجم درختان جنگل‌هاي شمال را انجيلي تشكيل مي‌دهد كه اين گونه از نظر تعداد، سومين و از نظر حجم، ششمين درخت در اين جنگل‌ها، محسوب مي‌شود.

رييس گروه توليد نهال دفتر جنگل‌كاري و پارك‌هاي سازمان جنگلها و مراتع بيان داشت : در گذشته، انجيلي درختي پست و كم اهميت تلقي مي‌شود.

"علي‌محمد پورعسگري " افزود: اين گونه اغلب در مناطق جلگه‌اي مي‌رويد و در سابق، بيشتر از چوب آن هيزم تهيه مي‌شد.

وي ادامه داد: انجيلي به راحتي زادآوري مي‌كند و هم با بذر تكثير مي‌شود، هم با پاجوش و چون گونه‌اي جلگه‌اي به شمار مي‌رود، زياد قطع شده است.

اين كارشناس جنگل درباره بذر انجيلي گفت: بذر آن در اواخر شهريور مي‌رسد و هر كيلوگرم، حاوي ‪ ۱۶‬هزار عدد بذر است.

پورعسگري گفت : نهال انجيلي در يك سالگي قابليت انتقال به عرصه دارد و چون از ارتفاع ‪ ۴۰۰‬الي ‪ ۵۰۰‬متري بالاتر نمي‌رود، در نهالستان‌هاي جلگه‌اي توليد مي‌شود.

به گفته رييس گروه توليد نهال دفتر جنگل‌كاري و پارك‌هاي سازمان جنگل‌ها و مراتع كشور، چون انجيلي گسترش زيادي دارد، در زمينه توليد نهال و جنگل كاري با آن، فعاليت خاصي انجام نمي‌شود.

عضو هيات علمي دانشگاه‌آزاد واحد نوشهر و چالوس گفت: انجيلي در طبقه‌بندي جامعه‌شناسي گياهي در اتحاديه ‪ PARROTIO-CARPINION‬قرار مي‌گيرد.

" فرهنگ اسداللهي" افزود : اين درخت، يكي از گونه‌هاي بومي و جنگل‌هاي شمال كشور و باقي مانده دوران سوم زمين شناسي محسوب مي‌گردد كه ارزش و اهميت آن براي جامعه جنگل‌باني كشورمان هنوز شناخته شده نيست.

وي ادامه داد: در روند تخريب جنگل‌اي شمال، فشار واردشده برگونه انجيلي به قدري بوده است كه به نظر مي‌رسد باادامه آن، اين گونه را بايد در ذخيره‌گاه جستجو كرد.

اين استاديار دانشگاه اظهارداشت: انجيلي گونه‌اي گرما پسنداست كه بر روي خاك‌هاي سنگين و در مناطقي كه سفره آبي آن پايين است، همراه با گونه‌هاي جنگلي ديده مي‌شود.

اسداللهي تاكيدكرد: اين درخت، پسند رطوبتي ميانه‌اي دارد و در مناطق جلگه‌اي شمال كشور، در فصول مختلف، رنگ‌هاي خاصي به طبيعت مي‌بخشد.

عضو هيات علمي دانشگاه آزاد واحد نوشهر و چالوس افزود: درخت انجيلي به دليل سختي چوب، نمي‌تواند مانند راش، ملج، نمدار و بلوط در صنايع استفاده شود ولي از نظر زيبايي، ارزش و اهميت ويژه‌اي دارد.

وي گفت: اين گونه در برابر آلودگي هوا تاحدي مقاوم است و به‌دليل مقاومت زياد، چندان مورد حمله آفات و بيماريها قرار نمي‌گيرد.

اين استاديار جنگلداري يادآورشد: انجيلي در جنگل‌هاي شمال به صورت دانه‌زاد و شاخه‌زاد، همراه با بلوط، ممرز، آزاد، سياه‌ال، خرمندي، ليلكي، افرا، اوجا، ازگيل، وليك، ون و نمدار ديده مي‌شود.

اسداللهي افزود: شاخص‌ترين گونه‌هايي كه همراه با انجيلي ديده مي‌شوند، ممرز و بلوط هستند.

در جنگل‌هاي ‪ ۱/۸‬ميليون هكتاري شمال كشور ، دست كم ‪ ۱۵۰‬گونه درختي و درختچه‌اي شناسايي شده است. (irna)