چه خوب گفته اند که يک سوزن به خود بزن و يه جوالدوز به ديگران؛ رسانه ها كه كارشان نقد ديگران براي اصلاح روش است؛بد نيست نقدي هم بر عملكرد اين صنف نوشته شود.

يادم نمي‌رود در زمان دولت هشتم كه براي تحصيل به دانشگاهي در تهران سفر مي‌كردم به توصيه يكي از دوستانم كه اكنون از فعالان مطبوعات ملي و محلي است، درخواست انتشار نشريه ملي ولي با مركزيت محلي را نمودم؛ به نظرم دليل ارائه پيشنهاد اين دوستم، اظهار تمايل و امكان‌پذير بودن به همكاري مشترك بود.

پس از سير مراحل اداري و تشكيل پرونده، كارشناسان اداره كل مطبوعات داخلي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي گفتند منتظر باشيد تا خبرتان كنيم؛ ولي با پيگيري‌هاي فراوان در عين حال كه مي‌ديدم اشخاصي بعد از من رفته و مجوزشان را گرفتند فكر كردم چون روابط بر ضوابط ترجيح دارد،از خير آن بگذرم.

 بعد از سالها دوستم از آن اقدام نااميد شده و خود وارد عرصه شد. خواستم با اين مقدمه، وارد بحث وضعيت انتشار مطبوعات محلي شوم.

با اين كه مطبوعات ملي با دريافت يارانه جاي پاي خود را در استان‌هاي مختلف باز كرده بودند،به همت حكومت، مطبوعات محلي شكل گرفتند.

  البته مشكلي كه همانند مطبوعات ملي در نشريات محلي نيز وجود دارد، ضعف در تأمين هزينه‌هاي اجرايي است؛ به همين منظور لازم است كيفيت مطالب ارتقا يابد. حداقل انتظار اين است كه استانداردها رعايت شود.

نشريات كاغذي، از لحاظ عملكرد محتوايي شامل مواردي چون نسبت اخبار و مطالب توليدي اختصاصي، تناسب شمارگان، مطالب علمي، آموزشي مرتبط با زمينه انتشار، ترويج ارزشهاي والاي اجتماعي و ديني، ترويج اتحاد ملي و انسجام اسلامي، رعايت اصول روزنامه‌نگاري و چاپ همزمان با انعكاس الكترونيكي نشريه بر اساس جداول امتيازبندي (تهيه شده توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي) محاسبه و طبق آيين‌نامه نحوه پرداخت يارانه در حوزه نشر و مطبوعات مصوب 1388 مورد حمايت ويژه قرار مي‌گيرند.

 با فراهم‌شدن امكان افزايش استفاده بيشتر عموم از فناوري ارتباطات و اطلاعات، مطبوعات مجازي هم وارد عرصه شدند.

 كار خوبي كه در دهه اخير براي صرفه‌جويي هزينه‌هاي مصرفي سرسام‌آور واردات كاغذ و چاپ و... انجام شد اين بود كه مطبوعات مجازي در كنار رسانه‌هاي چاپي،صوتي و تصويري راه اندازي شدند.

 برتري اين نوع مطبوعات علاوه بر صرفه‌جويي در هزينه‌ها، به روز بودن و امكان ارسال و دريافت فوري اطلاعات است،اما به مقوله نظارت بر اين رسانه ها بايد جدي تر نگريست.

نشريه الكترونيكي در چارچوب ‌تبصره 1 ماده 1 ‌آيين‌نامه اجرايي قانون مطبوعات مصوب 1364 و اصلاحات بعدي آن، بايد در محيط ديجيتال، شرايط و ظواهر يك‌نشريه چاپي و طي فرآيند فعاليت مرسوم روزنامه‌نگاري و تحريريه‌اي توليد و به طور منظم و تاريخ و ‌شماره رديف معيني در يك يا چند زمينه سياسي، اقتصادي و فرهنگي توليد و منتشر شود.

 برخي نيز امكان برداشت يا ذخيره مطالب به صورت word يا pdf را فراهم آوردند. بعضي‌ها هم امكاني فراهم آوردند تا هنگام ذخيره شدن، عنوان و تاريخ خبر در قسمت نام پرونده نوشته مي‌شود.

در قسمتي از نشريه كاغذي نام و نام خانوادگي صاحب‌‌امتیاز و مدیرمسوول، ســردبـیـــر، تـلـفـکـس‌ نشـریـه، سـازمـان آگـهـی‌هـا، سامانه پيام كوتاه يا تلفن همراه نشريه، نـشــانـی به همراه کدپستي دفتر مي‌آيد كه در نشريه الكترونيكي ناقص است.

بي‌پروا بگوييم ممكن است کمي از ‌موانع از بي‌تدبيري خودمان باشد؛ ولي بيشتر گرفتاري‌ها به بي‌پولي‌مان بر مي‌گردد.

 با اين كه دولت براي بيمه نمودن خبرنگاران، يارانه‌اي تخصيص داده مي‌طلبد نسبت به تأمين قسمتي از اعتبار پژوهشي براي پربارتر نمودن مطالب مطبوعات مجازي اقدام گردد.

بيشتر رسانه هاي مجازي استان توليد خبر و تحليل ندارند و يا حجم مطالب توليدي شان اندک است.برخي نيز به سرقت ادبي و روش هايي از اين دست مبادرت مي ورزند و بدون ذکر منبع  اصلي خبر و مطلب، در پي اطلاع رساني از نوع خود هستند که البته اين قضيه(قانون کپي رايت) در بسياري از کشورها بار حقوقي دارد.

يكي مي‌گفت برخي رسانه ها چشم‌تنگند! پرسيدم چگونه؟ پاسخ داد من وقتي مي‌بينم در يك رسانه از سريال پايتخت نقد مي‌شود همكار شما در مقابل آن قلم به دست قرار گرفته و سعي مي‌كند بيش از حد تعريف و تمجيد كند.

هنگامي كه همكاري از جداشدن فرودگاه از مركز استان مي‌نالد، رسانه اي ديگر مي‌خواهد بگويد اين مبارك است! آيا اين نشان از خودباختگي است يا رودست‌رفتن يا بازارگرمي؟

 هميشه ديدگاه‌ها مختلف است؛ امكان دارد گاهي از يك روي سكه موضوعي منفي تلقي شود؛ ولي از روي ديگر سكه وقتي مي‌بينيم متوجه مي‌شويم در آن نگاه مثبت هم وجود دارد.

به همين منظور خوب است ما در رسانه هاي مجازي در تحليل‌هاي مان هر دو روي سكه را ديده و منصفانه به آن برسيم كه نقاط قوي‌تر كدام است تا خط مشي اصلي را بيابيم.

 اميد است مديران محترم فرهنگي ملي قدري بيشتر به فكر اهل‌قلم‌هاي استاني و رسانه هاي مجازي باشند  تا بر بستر تعامل و حتي تقابل فكري بيفزايند.

ايميل نويسنده:(rezapost@yahoo.com)