مازندنومه،دکتر رضا شاکری،متخصص درمان های غیر جراحی رهبیلیتیشن:اختراع MRIاین امید را برای بشریت به ارمغان آورد که قسمت های مختلف بدن را با وضوح بیشتری بتوان ارزیابی کرد.

 اگر بتوان معیارهای درمان را با استفاده از یافته های موجود در MRI تعیین کرد،از اشتباهات تصمیم گیری درمانی می توان پیشگیری کرد،ولی سوال مهم اینجاست که آیا واقعا MRI توانسته چنین خدمتی را به درمان دیسک و سیاتیک بکند؟

برای پاسخ به این سوال باید قضیه را به این شکل دید:اگر افراد سالم را جدا کنیم و از کمر آنها عکس MRIبگیریم چه توقعی داریم؟

اگر افراد سالم راجدا کنیم و عکس MRI ازکمرآنها بگیریم و سپس عکس آنها را با افرادی که بیماری کمردرد دارند مقایسه کنیم چه وضعی پیش خواهدآمد؟نکند انتظار داریم که همه کسانی را که کمر درد ندارند MRI ازکمرآ نها بی عیب باشد؟

 جالب است بدانید یافته های غیر طبیعی و دیسک در MRIکمر افراد سالم و بدون سابقه درد آن قدر زیاد است که به نظر من اگر بیمار یا پزشک متخصص تنها بر مبنای آنچه در MRIمی بیند تصمیم بگیرد،راه به خطارفته است.

بیماران بسیاری به من مراجعه کردند و توقع داشتند بر مبنای عکس MRI از کمرشان به آنها بگویم که راه حل و درمان بیماری آنها چیست ولی این توقع و تصمیم قطعا غیر علمی خواهد بود .

در بیمارستان امام خمینی و در دیگر بیمارستان های دانشگاهی همواره به پزشکان جوان تر تاکید کرده ام که هرگر نمی توان بر مبنای مشاهده عکس تصمیم گرفت بلکه باید بر اساس معیارهای علمی ، معاینه بیمار را به عنوان معیار اصلی تشخیص شناخت .

 هنوز هم کتابهای مرجع پزشکی ارزش و اولویت معاینه بیمار رابه مراتب بالاتر از عکس MRIو یافته های صرف آنها از دیسک کمر می دانند.

 عکس تنها و تنها کمکی کوچک به پزشک در کنار معاینات بالینی بیمار است .فکر می کنید به چه دلایلی چنین است ؟

سوالی را مطرح می کنم : اگرصد نفر انسان سالم و بدون سابقه ای از کمر درد را انتخاب کنیم و از کمر آنها MRIبگیریم ، MRIچند نفر از آنها در حالی که هیچ مشکلی و درد و ناراحتی از کمر ندارند،سالم نشان خواهد داد؟
 الف – همه آنها چون از نظر پزشک سالم هستند پس MRIسالم است .
ب- بیش از 60درصد افراد دارای MRIسالم وطبیعی هستند .
ج- کمتر از 40درصد آنها MRI سالم دارند.
د- همه آنها با وجود سلامت جسمی دارای MRIغیر طبیعی هستند.

جواب درست ج می باشد .یعنی از هر صد نفر انسان کاملا سالم فقط حدود 36نفرشان دارایMRIطبیعی هستند بنابراین باید با احتیاط با MRIبرخورد کرد و علی رغم ارزش های خاص آن نباید آن را ملکه ذهن خود نمود بلکه باید به شکل علمی از آن استفاده کرد و الا بیمار دچار مشکل در تصمیم گیری خواهد شد.

در واقع اگر به MRIنگاه غیر ممکن شود فقط در ذهن بیمار یک ارزیابی غیر منطقی از وضعیت خود بجای خواهد گذاشت.

از طرفی دیگر فکر می کنید همراهیMRIغیر طبیعی در افراد باسابقه کمردردچگونه است ؟آیا تنها با اتکا به یافته های غیر طبیعی درMRI افراد بیمار می توان به ارزیابی بیماری آنها پرداخت؟

پاسخ منفی است. تحقیقات علمی ثابت کرده است که با استناد صرف به یافته های MRIتنها نمی توان وضعیت بیمار به کمر درد را توجیه کرد.

بااین حال با مراجعه MRIبدون مراجعه بیمار چگونه می توانیم تصمیم به درمان دیسک بگیریم؟ از زمانی که به علت بیماری دیسک کمر دچار دردهای کمر و سیاتیک شده تا امروز که ابزارهایی نظیر MRIبه وجود آمده و از زمانی که نخستین انسان تحت عمل جراحی دیسک کمر قرار گرفته تا امروز همواره مبنای تصمیم گیری برای نجات بیمار ثابت شده معاینه بیمار و توجه به شرح حال بیمار است.

دستگاه های مختلف تشخیصی در دانش پزشکی مکمل روش های بالینی معاینه و تصمیم گیری برای نجات بیمار می تواند باشد ولی هرگز جانشین معاینه دقیق بیمار نشده است.

بسیاری از بیماران دارای درد شدید هستند.ممکن است اشتباه عکس MRI از کمر خود را جهت نظر خواهی از پزشکان بفرستند.

آنها می خواهند بدانند عکس چه چیزی را نشان می دهد . این امر به این دلیل است که آنها نمی دانند در ارائه نوع عکس توسط پزشک وضعیت بالینی خودبیمار از نظر علمی بر آنچه که در عکس مشاهده می شود اولویت دارد،در نتیجه به غلط فکر می کننداگر دریک عکس تخریب پارگی یا فتق دیسک مشاهده شود آنگاه پزشک می تواند بدون آنکه معاینه کند نوع درمان بیمار را تعیین کند.

به خاطر داشته باشیم جزئیات مشاهده در عکس MRIبه تنهایی نمی تواند جایگزین معاینه بالینی بیمار شود .

لازم است که هرنوع تصمیم به درمان بیمار برمبنای مشاهده آنچه که در بیمار حین معاینه دیده می شود گرفته شود و آنگاه به عکس مراجعه شود.

عکس MRIمی تواند به عنوان یک ابزار دقیق چون دیسک عمدتا توسط معاینه بیمار گرفته می شود و در این میان MRIیک وسیله کمکی برای پزشک است.

دنباله دارد...

***

گفتارهای پیشین دکتر شاکری:

 -پايان بي قراري من روزي ست... http://www.mazandnume.com/?PNID=V12847

-درمان بدون جراحی http://www.mazandnume.com/?PNID=V12133

-دیسک یا سیاتیک http://www.mazandnume.com/?PNID=V13729

-آرام باش،نگران نباش http://www.mazandnume.com/?PNID=V13773

-هر دردی نشانه سیاتیک نیست http://www.mazandnume.com/?PNID=V13805

-برای جراحی عجله نکنید http://www.mazandnume.com/?PNID=V13874

-برای کمردرد ساده عکس نگیرید http://www.mazandnume.com/?PNID=V13992

***

نشانی کلینیک:بابل،میدان کشوری،روبه روی بیمارستان شهید بهشتی،ساختمان بهزاد

تلفن:2257210-0111

وب سایت:http://www.kamardard.ir/