مازندنومه:درباره مسایل روز استان،به خصوص ويژگی ها و مختصات استاندار مطلوب،با شعبان رستمی ساروکلایی-مدرس دانشگاه،مدیرکل سیاسی استانداری مازندران در دوران اصلاحات و فعال سیاسی-گفت و گو کردیم.متن پرسش و پاسخ ها در زیر آمده است:

* هر بار با انتخاب رئيس جمهوری جديد تب دغدغه انتخاب استاندار بالا مي رود ، اين بار چه تفاوتي با دفعات قبل وجود دارد ؟

دغدغه ها طبيعي است، ولي شرايط و فرصت ها متفاوت است. امروز درشرايطي هستيم كه دولت از اقبال عمومي خوبي برخوردار است ، دولت مشي اعتدالي دارد ، هماهنگي مابين دولت و ديگر دستگاه هاي نظام بهتر است ، جامعه از جمله سياسيون آمادگي همراهي و همكاري بيشتري با مديريت عالي استان دارند ، عناصر كارآمد و توانمند بيشتري در استان حضور دارند ، مجموعاّ فرصت جديدي را براي استان فراهم است كه نبايد به سادگي از دست برود .

در انتخاب استاندار در گذشته رويه مناسبي اتخاذ نمي شد . ولي امروز هم نبايد تعجيل و هم نبايد بر روي افراد خاص تأكيد شود.

تعجيل در انتخاب و تأكيد بر اشخاص ، باعث چالش بين سياسيون ، تضعيف افراد و شخصيت سازي هاي كاذب شده و نهايتاّ انتصاب فرد مطلوب را با مشكل مواجه مي كند . لذا بايد فرصت را غنيمت شمرد و بر شاخص ها ، روش و فرآيند مطلوب و منطقي انتخاب تكيه و از تفرقه پرهيز كرد و اين مشي را ناشي از رشد عقلانيت سياسي خود بدانيم .

شرايط استان ما از بسياري جهات با استان هاي ديگر متفاوت است ، به نظرم لازم است استاندار در بدو امر متعهد شود كليات طرح جامعي از استان تهيه کند كه سيماي توسعه يافتگي استان ، در يك نگاه در آن ترسيم باشد و در اختيار شهروندان قرار گيرد .

در اين كليات بايد براي چهار خواسته عمومي پاسخ روشني ارائه کند: درآمد استان ، اشتغال زايي ، رشد آگاهي اجتماعي و آرامش رواني شهروندان.

او همچون رياست جمهوري بايد بداند استان را در چه وضعي تحويل مي گيرد و چه چيزي را مي خواهد تحويل دهد . او چگونه مي خواهد منابع را به درستي شناسايي و به سمت هدف هدايت کند؟

لازم است استاندار بداند هدف استان از كشاورزي ، صنعت ، صادرات و... و رابطه متقابل و منطقي بين آنها چيست تا ضمن بهره وري مناسب ، خسارت هاي شديد در كشاورزي و جنگل و...بر استان تحميل نشود.

يا هدف استان در فرهنگ ، هنر ، سياست و... چيست كه دستاورد آنها ، علاوه بر آگاهي اجتماعي و آرامش رواني ، در اشتغالزايي و درآمد استان نيز تأثير مهمي دارد .

منظور ترسيم يك شماي كلي از استان ، به صورت شفاف و مختصر است، به گونه اي كه از زياده گويي هاي شعاري، پراكنده گويي و ابهام گويي پرهيز شود .

اين "طرح كلي" مي توان راهنماي مناسبي براي مجموعه مديران وهمچنين نهادها و فعالان اقتصادي ، اجتماعي ، فرهنگي و... باشد .

* توسعه جامع و پايدار استان،در توان يك فرد يا يك دستگاه نيست ، لازم است به موضوع وسيع تر وعميق تر نگاه كرد.

قطعأ همين طور است،توسعه جامع استان ، نيازمند عزم مجموعه مديريتي استان و نهادهاي مردمي است ، با يك استاندار ، هر چند توانمند ، كار به جايي نمي رسد.

استاندار بايد بتواند به كمك وزارتخانه هاي مربوط ، مديراني را در استان برگزيند كه ضمن اعتقاد به كليات طرح جامع استان (در چارچوب سياست هاي دولت) ، توان بهره گيري از استعدادهاي سازماني ، استاني و ملي را در حوزه مربوط به سازمان خود داشته باشد .

مجموعه فعاليت هاي هر دستگاه به گونه اي باشد كه هر گام مقدمه گام بعدي و مرتبط و مكمل دستگاه هاي ديگر باشد . و اين "روش" و"مسير" رشد و توسعه هماهنگ و پايدار در استان خواهد بود .

* يكي از موانع پيشرفت و مشكل مديريتي استان ، عمر كوتاه مديريت عالي است . چگونه مي شود در اين مورد فكري كرد؟

متأسفانه بعضي از استانداران به حدي ضعيفند كه هر روز ماندن آنها خسارتي براي استان است، ولي در مجموع ، تغييرات نابجا و زودهنگام مديريت ها در هر دستگاهي بهره وري را با مشكل مواجه مي كندغ به ويژه در مديريت هاي كلان ، و بالاخص در استانداري ها ، كه وظيفه هماهنگي دستگاه هاي متعدد و مختلف را برعهده دارد .

لازم است استاندار تعهد کند چنانچه استان با مديريت و همكاران او، با كارآمدي مطلوب به پيش مي رود و افكار عمومي هم بر آن اذعان داشته باشند ، او حاضر به تغيير اين فضاي مديريتي نباشد . حتي در صورت پيشنهاد ارتقا، حاضر به ترك و جابجايي از اين سمت نباشد ، يعني خود را ملزم به خدمت در يك دوره چهار و يا هشت ساله بداند. بي ترديد مردم و يا فعالان سياسي و اجتماعي نيز، در طول مدت از او حمايت خواهند كرد . اين رويه قطعاّ براي استان مفيد خواهد بود .

*چه كساني حاضر به چنين تعهدي هستند ؟

در حكومت هاي مردمي اعم از ديني يا غيرديني ، دو جايگاه و سمت ، به طور ويژه(رياست جمهوری و استاندار) ، علاوه بر دانش ، تجربه و تعهد ، كاملأ ماهيت سياسي دارد.

اين اشخاص از متن جامعه بروز و ظهور مي كنند ، در واقع سياستمدار بودن را در ميدان عمل سياسي ، رفاقت و رقابت با ديگران ، در جمعيت ها ، گروه ها ، تشكل هاي مردمي و خود جوش حاصل مي كنند.

اينها سياستمداران مسؤلي هستند كه در صورت لزوم انزوا را بر ارتقا و خانه نشيني را بر صدر نشيني و...ترجيح مي دهند. پذيرش مديريت ها بخشي از مسؤليت سياسي و اخلاقي اينهاست،لذا چنين تعهدي كاملاّ شدني است.

علي اي حال استان بايد با رويكرد به شاخص ها و رويه هاي جمع گرايانه و مشورتي ، به انتخاب استانداري همت گمارد كه ضمن داشتن ويژگي هاي لازم ، موانع و راهكارهاي بنيادي مشهود در استان را شناخته و راه حل مناسب ارائه دهند.