يکشنبه 28 مهر 1392-15:0
به روستاها نگاه ويژه داشته باشیم
امروز توجه به روستا نباید تنها به كشاورزي و دامداري محدود شود، روستاها محيط مناسبي براي رشد بخش هاي غير كشاورزي و فعاليت شركت هاي توليدي و خدماتي است، مشروط به آنكه رقابت پذير بوده و متكي بر منابع باشد.
مازندنومه؛ یادداشت مهمان، قربانعلی محمدي فولادي، كارشناس ارتباطات: امروز محور توسعه روستاها به طور سنتي، كشاورزي تعريف شده است و بر اين اساس روستا با فعاليت كشاورزي و دامداري شناخته مي شود، اما توسعه كشاورزي متكي بر منابع طبيعي بوده و محدوديت منابع طبيعي در برخي از روستاها باعث ركود اقتصادي شده و توسعه كشاورزي به توسعه اقتصادي همه روستاها منتج نشده است .
امروز توجه به روستا نباید تنها به كشاورزي و دامداري محدود شود، روستاها محيط مناسبي براي رشد بخش هاي غير كشاورزي و فعاليت شركت هاي توليدي و خدماتي است، مشروط به آنكه رقابت پذير بوده و متكي بر منابع باشد.
شركت هايي كه بر يادگيري – توليد رقابت مي كنند مي تواند اين خلاء را پر كنند. اين موضوع در واقع نوعي حركت از كسب و كارهاي مبتني بر منابع طبيعي به سمت كسب و كارهاي مبتني بر دانش است.
در اكثر كشورهاي آمريكا، اروپا و حتي آسيايي همچون چين و مالزي، سياست توسعه كارآفريني در حوزه هاي غيركشاورزي در روستاها اجرا شده است.
با توسعه كارآفريني و ايجاد شركت هاي كوچك كارآفرين، علاوه بر اشتغال و توليد، روستائيان به كالاها و خدمات مورد نياز خود دست مي يابند و اين امر تاثير زيادي در رشد اقتصادي روستاها و كاهش پديده مهاجرت به شهرها دارد.
وضعيت جامعه روستايي در مازندران نشان مي دهد كه با افزايش سطح سواد دانش و مهارت هاي علمي و عملي، گرايش به اشتغال در بخش هاي سنتي اقتصاد كمتر شده و ميل و رغبت براي اشتغال در بخش هاي مدرن و خدماتي بيشتر شده است. اين امر مي تواند مزاياي اقتصادي چشمگيري براي روستائيان به همراه آورد.
در روستاها عوامل و منابع ارزشمندي اعم از عوامل انساني و منابع طبيعي و اقتصادي به عنوان ذخاير استراتيژيك وجود دارد كه در پيشرفت جامعه نقش مهمي ايفا مي كند.
نقش و فرآوردها و توليدات روستايي در رفع نيازهاي رو به تزايد جامعه در خور توجه است، نظير توليد محصولات كشاورزي، زراعي، دامي و صنايع تبديلي كه نقشی بي بديل و منحصر به فرد است.
بسياري از دستاوردهاي روستائيان نقش استراتژيك داشته، اهرمي قابل اتكا در پشتيباني نظام اقتصادي كشور در عرصه جهاني از طريق صادرات و ورود كالاهاي ملي به بازارهاي پرظرفيت جهاني محسوب می شود، يعني در حقيقت شناسه قدرت اقتصادي كشور در نزد جهانيان تلقي شده، مضافاً اينكه تكيه بر اقتصاد تك محصولي نفتي را تقليل مي دهد.
فعال سازي ساكنان روستاها در مازندران مي تواند كمك شايان توجهي به تامين امنيت كسب و كار کند. كسب و كارهاي خانوادگي و گروهي در روستاها به دليل وجود پيوندهاي قوي اجتماعي و روحيه بالاي مشاركت بالاتر از شهرهاست.
روحيه كار و تلاش و مسئوليت پذيري و التزام و تعهد به پيشرفت در ميان جمعيت روستايي بيشتر از شهرنشينان وجود دارد.
به طور كلي توسعه روستايي فرآيند توسعه دادن و مورد استفاده قراردادن منابع طبيعي و انساني، تكنولوژي ، تسهيلات زيربنايي نهادها و سازمان ها، سياست هاي دولت و برنامه هاست.
در سال های گذشته مديران و سياست گذاران، صرفاً براي توسعه كشاورزي متمركز مي شدند كه امروز نتايج نشان مي دهد توسعه روستايي صرفاً از اين طريق محقق نمي شود .
روستا جامعه اي است كه داراي ابعاد اجتماعي مختلف است و نيازمند توسعه همه جانبه است نه صرفاً توسعه كسب و كار و نظامي به نام كشاورزي.
بايد گفت كه از طريق توسعه كشاورزي موفق نيز الزاماً توسعه روستايي محقق نمي شود، چون اولاً فوايد توسعه كشاورزي عايد روستائيان نمي شود (بيشتر عايد زمين داران، به خصوص مالكان بزرگ مي شود )
ثانيا افزايش بهروري كشاورزي باعث كاهش نياز به نيروي انساني مي شود و حداقل در درازمدت، و اين خود باعث كاهش اشتغال روستائيان و فقر روز افزون آنان و مهاجرت بيشتر به سمت شهر مي شود.
چالش هاي توسعه روستا هم به این شرح است:
1- عدم دسترسي به سرمايه و امكانات 2- شكل در عرضه كالاها و خدمات در بخش كشاورزي 3- تاكيد بر يك صنعت يعني فقط باغداري يا كسب كار خاص 4– تمايل شديد به مهاجرت 5-گسترش روزافزون تغيير كاربري اراضي زراعي 6- امكان ريسك كمتر در روستاها 7 – كمبود سازمانهاي حمايت كننده .
امید است استاندار محترم مازندران موانع توسعه روستايي راشناسايي كرده، به اين موضوع نگاه ويژه اي داشته باشد.