مازندنومه؛ سرویس اجتماعی، ایرج نیازآذری: جامعه به شدت عرفي ايراني چنان به مستحبات و خرده فرهنگ ها گره خورده است كه در بسياري از امور با آموزه هاي ديني فاصله مي گيرد.

خيلي از برنامه هاي آييني و مناسبتی اولويت اصلي شارع مقدس اسلام نيست، بلكه تاكيد شرع مقدس انور بر انجام واجبات و ترك محرمات است، چه آنکه در رساله عمليه مجتهدان و مراجع عظام چگونگي انجام تكاليف ديني هر فرد مسلمان و در كتب ادعيه و زيارات تعاليم مذهبي و چگونگي حفظ شعائر وبه خصوص وظايف اجتماعي مسلمانان انشا و ابلاغ شده است.

آنچه كه امروزه در جامعه مسلمين مي گذرد با تعاليم و آموزه هاي ديني تفاوت معناداري دارد و در طول تاريخ خرافات، تحريف و انحرافات مانع از اجراي صحيح امور ديني و مذهبي شده است.

با اين مقدمه كوتاه مي خواهم درباره يكي از آئين هاي پرهزينه و غير ضرور در جامعه مطلبي بنگارم و آن موضوع «مجالس ترحيم اموات» است! علي رغم اينكه در آموزه هاي ديني توصيه شده است از خانه فرد متوفي تا سه روز دودي بلند نشود يا حداكثر سه روز براي متوفي اقامه عزا شود، اما عرف ما كاملاً مغاير آموزه هاي ديني عمل مي كند.

هزينه هاي سنگين ناهاردهي در مجالس ترحيم، برگزاري مراسم متعدد در ساعات كاري(صبح) و خرج ساير هزينه هاي غير ضرور به يك آسيب فرهنگي و اجتماعي تبديل شده است و براي خانواده و بازماندگان معزّی دردسر جدیدی علاوه مصیبت وارده ايجاد مي كند؛ حال آنکه رسیدگی شرعی به اموال متوفی و ادای تکالیف شرعی پس از دفن میت مثل نماز،روزه وتعهدات متوفی تاکید و اولویت شارع مقدس است.

خوشبختانه در برخي محلات كليه مراسم ترحيم در عصرها انجام مي شود، اما همچنان خيلي از محلات و شهرها نتوانستند در اين خصوص تجديد نظر نمايند و قدرت تصميم گيري ندارند و عزمی عمومی نیاز هست تا این مسئله اصلاح شود.

متاسفانه بارها مشاهده شده است خانواده هاي كه صغيرهم داشته اند، به جبر عرف مجبورشدند بخشي از دارايي اندك شان را هم صرف پذيرايي مجالس ترحيم کرده، يا براي اينكه آبروداري كنند به قرض و وام افتاده اند.

شایسته است هموطنان خیر اندیش درصورت برخورداری وتوانایی مالی هزينه هاي برگزاري اینگونه مراسم را به نيابت از اموات صرف امور خيريه، فعاليت هاي آموزشي و فرهنگي يا ازدواج جوانان نيازمند کنند و همگان تلاش کنند تا چشم هم چشمی های کاذب در برگزاری مراسم های پر زرق و برق و غیر واجب کاهش یابد.

از ديگر آسيب هاي مجالس ترحیم و ولیمه در نوبت صبح كاهش و کسرساعت کاری كاركنان ادارات دولتي است.ملاحظه فرماييد مثلاً يكي از بستگان كارمندي به رحمت خدا مي رود. متأسفانه در آن روز كل اداره تحت شعاع مراسم ختم مذكور قرار مي گيرد. اگر به مراسم نروند براي كارمند بد مي شود يا اگر به مراسم بروند اداره تعطيل مي شود و ارباب رجوع سرگردان خواهد شد، در صورتي كه اگر مراسم در عصرها برگزار شود اين گونه نگراني ها به وجود نمي آيد.

سال فرهنگ و اقتصاد فرصت مغتنمي است تا شوراي فرهنگ عمومي با عارضه یابی و مطالعه برخي رفتارهاي نادرست فرهنگی و اجتماعي كه هيچ تناسبي با آموزه هاي ديني و مذهبي ندارد نسبت به اصلاح رويه ها و رفتارهاي نادرست بومي و عرفي اقدام کند. رفتارهايي كه بعضاً ماهيت ضد توليد دارند و كاهنده جريان کار و خدمت هستند.

صاحب اين قلم از همكاران فرهیخته رسانه اي، خطبا و فعالان فرهنگي و مذهبي درخواست مي کند در صورت موافقت با پيشنهاد نگارنده، نسبت به اشاعه آن اقدام کنند و برگزاري مجالس ترحيم و ولیمه در عصرها وغیرساعت اداری را ترويج کنند.