سه شنبه 17 تير 1393-9:21
چهره به چهره با مدیرکل جدید فنی و حرفه ای مازندرانمردی بدون گذشته
رضا گرزین: شریعت نژاد مشاور من است/80 درصد انرژی مدیران، در جهت ابقای خودشان است/هیچ فشار سیاسی در عزل و نصبها نداشتم/نیرو و تجهیزاتی از شهرداری قائم شهر به ساری نیاوردیم/ وام های کارآفرینی که در زمان دولت قبل پرداخت می شد به بیراهه رفت/در هشت سال دولت قبلی، کشور تونل وحشت را گذراند/ربیع فلاح شخصی باتجربه اجرایی است و سیاسی نیست/اگر نگاه انتخاباتی داشتم هرگز به سازمان نمی آمدم.
مازندنومه؛ سرویس سیاسی، سردبیر+کلثوم فلاحی: «سال 89 وقتی مسئول فنی و حرفهای قائمشهر بودم در مراسم عزل من گفتند: «گرزین فرد بسیار توانمند و موفقی است، اما شرایط سیاسی کشور به ما اجازه نمیدهد از او استفاده کنیم».
این جمله مقدمه صحبت ها و طرح پرسش های ما از رضاگرزین -مدیرکل فنی و حرفه ای مازندران- بود. هر چند این اداره کل ارتباط ارگانیکی با سیاست ندارد، ولی حداقل سه مدیرکل اخیر آن از فعالان سیاسی استان بوده اند: علی صابری، عبدالرضا شریعت نژاد و رضا گرزین.
گرزین اما خود ادعا دارد که به هیچ وجه در فنی و حرفه ای کار سیاسی نخواهد کرد. او مردی بدون گذشته است و اکنون قصد انتقام گیری از آن چه بر سر او آوردند را ندارد: «بعد از عزلم، شرایط سیاسی اجازه نداد من در قائم شهر بمانم اما همیشه این مسئله در ذهنم بود که اگر زمانی مدیر شدم، عزل و نصب افراد بر اساس کارآمدی باشد نه بر اساس اعتقادات سیاسی.
با وجود اینکه خودم بسیار فرد سیاسی هستم، اما اعتقاد ندارم عزل و نصب مدیرانم بر اساس اعتقادات سیاسی آنها باشد. ما بنگاه آموزشی هستیم و بنگاه آموزشی نمیتواند بر اساس اعتقادات سیاسی کار کند، این مسئله به سازمان ضربه میزند. کارآمدی ملاک ما است.»
مدیرکل جدید فنی و حرفه ای مازندران خود می گوید: «من به اصلاحطلبی در سازمان شهره هستم» اما در ادامه توضیح می دهد: علی صابری که مسئول اصولگرایان استان بود، من را به عنوان رییس فنی و حرفه ای قائم شهر منصوب کرد.»
گرزین تاکید کرد: «خودم فرد سیاسی هستم، اما کت سیاست را هنگام ورود به سازمان درمیآورم و هنگام خارج شدن از سازمان دوباره به تن میکنم.»
وی برای اثبات اظهاراتش از انتصاب شریعت نژاد به عنوان مشاور خود می گوید: «موقعی که به مدیرکلی سازمان منصوب شدم، از مدیر قبلی تقاضا کردم مازندران را ترک نکند و او پذیرفت که به عنوان مشاور در کنار ما باقی بماند، چون مسیری را که من میخواهم طی کنم، مدیرقبلی طی چهار سال مسیر را رفته و برگشته است.»
گرزین که دانشجوی مقطع دکترای مدیریت منابع انسانی است، ادامه می دهد: «معتقدم سرمایهای بالاتر از سرمایه انسانی نداریم. تجربه تنها معلمی است که ابتدا امتحان میگیرد و سپس درس میدهد، ما قبل از امتحان پس دادن میتوانیم از این تجربیات درس بگیریم.»
توضیحات مقدماتی آقای مدیرکل که تمام شد، سئوال های خود را پرسیدیم و او شفاف به تمامی آن ها پاسخ داد:
* مازندنومه: شما رییسان چند مرکز را از افراد نزدیک به مدیرکل قبلی انتخاب کردید. تصور نمیکنید این گونه انتصابها باعث به وجود آوردن حلقه های محفلی و تشکیل گروه های غیر رسمی در سازمان شما میشود و ممکن است این افراد علیه مجموعه و شما دست به اقداماتی بزنند؟
گرزین: این بستگی به هنر مدیر دارد که چگونه از نیروهایش استفاده کند. در سازمان فنی و حرفهای نگاههای خودی و غیر خودی از حفره تبدیل به دره شده بود و به افراد خاصی بها داده میشد. تبدیل سازمان به گروههای رسمی و غیررسمی، کار را برای همان سازمان سخت میکند. باید تلاش کنیم این حفرهها از بین برود.
اعتقاد دارم سازمان مثل یک پازل است و هر کسی در پازل خود جای میگیرد و نقشی دارد. ممکن است نقش عدهای کمرنگ باشد اما اگر همان نقش را ایفا نکند پازل ناقص است. هر نیروی انسانی حتما خاصیتی دارد و باید در جای خود مورد استفاده قرار گیرد. خداوند هیچ انسانی را بیهوده و هیچ انسانی را همه کاره نیافریده است.
*مازندنومه: حال که معیار شما شایستگی و کارآمدی است، آیا انتصاب خود شما بر اساس شایستگی بود؟
گرزین: در سال 73 از پایینترین رده سازمانی کار را در فنی و حرفهای آغاز کردم و میتوانم ادعا کنم تنها نیرویی هستم که در تمام بخشهای اداره کل سابقه کار دارم. سلسله مراتب اداری را طی کردم و در مدت 20 سال مدیر شدم. این گونه نبوده که بدون طی مراحل و مسیرهای اداری و حرفه ای،| یک شبه مدیر شده باشم. از گلوگاه تا رامسر همه کارکنان را با نام کوچک میشناسم و انتصاب من هرگز یک انتصاب سیاسی نبود.
*مازندنومه: نظرتان درباره ارتباط و اتصال مدیران دستگاه ها با چهرههای سیاسی و مذهبی برای حفظ میز و ابقا در پست مدیریتی چیست؟
گرزین: از معضلات جامعه ما این است که 80 درصد انرژی مدیران، در جهت ابقای خودشان است. شاید به طور مستقیم بقای خود را دنبال نکند اما انرژی که در کارها صرف میکند برای بقای خودش است. اگر مدیر، توانمند کار کند نیاز به صرف انرژی برای ابقا نیست.
البته ارتباطات در دنیای امروز بسیار مهم است. مدیر حتما باید ارتباطاتی با دستگاهها، استاندار و ... در جهت تعالی سازمانی داشته باشد، نه برای منافع شخصی. ملاک و معیار برتری در دنیای امروز بر اساس دانایی است نه آگاهی، سازمانی که دارای افراد داناتر باشد برندهتر است.
*مازندندمه: تا چه اندازه در مقابل انتصابات از بالا و تحمیل نیرو در پست های سازمانی مقاومت میکنید؟
گرزین: تاکنون تمام معیارها در انتصابهایم بر اساس کارآمدی افراد بود. 20 سال در سازمان کار کردم و همه نیروها را میشناسم و بر مبنای نظر خودم عمل کردم. تاکنون هیچ فشار سیاسی در عزل و نصبها نداشتم. من مسائل سیاسی را چشیدهام و سعی میکنم تسلیم خواستههای سیاسی افراد نشوم. خودم را در حیطه سیاسی و انتخابات، صاحبنظر میدانم. معتقدم نمایندهها میتوانند در حیطه نظارت کار مدیران دخالت کنند، میتوانند بررسی کنند که اعتبارات در کجا هزینه شده اما در حیطه مسئولیت نمیتوانند به من دستور دهند، مسئولیت بر عهده من است.
*مازندنومه: درباره ابهاماتی که این روزها در رابطه با شورای شهر قائم شهر به وجود آمده است اگر توضیحاتی دارید ارائه کنید. قضیه کمک شهرداری قائم شهر به مرکز هتلداری چیست؟آیا انتصاب سعید میرزایی -عضو شورای شهر قائم شهر- در این مرکز بر مبنای شایستگی بود یا نگاه منطقه ای؟
گرزین: افتخار میکنم یکی از نیروهای فنی و حرفهای که خودم استخدامش کردم و همیشه در کنارم بود و مورد اعتماد من است وارد شورای شهر قائم شهر شد. از این فرد شناخت کافی دارم که توانایی انجام کار را دارد. توانمندیهایش بیشتر از مسئولیت در یک مرکز هتلداری است.
ما هیچ نیرو و تجهیزاتی از شهرداری قائم شهر به ساری نیاوردیم. اصل ماجرا این است که برخی اعضای شورای شهر قائم شهر بر سر عزل شهردار اختلاف داشتند و چون عضو شورا که از کارکنان سازمان فنی و حرفهای بوده تلاش در ابقای شهردار داشته، چنین پرونده کذایی برای او ساخته و پرداخته کردهاند. فضای مرکز هتلداری اصلا به گونهای نیست که بخواهد لودر و تجهیزات راه سازی را در خود جای دهد.
*مازندنومه: پس چرا سکوت کردید و هیچ توضیح و جوابیهای در مقابل این شانتاژ خبری ندادید؟
گرزین: من وقت ریز شدن در این موضوع و جواب دادن را نداشتم اما شهرداری قائم شهر میتوانست این مسئله را تکذیب کند.
*مازندنومه: بیشتر سازمان ها از نبود اعتبار و بودجه گله دارند، اوضاع مالی سازمان فنی و حرفهای چگونه است؟
گرزین: باید بپذیریم که کشور ما با تحریمهایی مواجه است و مشکلاتی در تامین منابع داریم و برنامهها را باید به تناسب شرایط تنظیم کنیم، با درنظر گرفتن شرایط موجود به فکر آینده مطلوب باشیم. هنر مدیر این است که با شرایط موجود کار کند.
سازمان ما یک سازمان آموزشی است و قابلیتها و ظرفیتهایی زیادی برای ایجاد درآمد دارد. طرح آموزش بازار محور را در دست اجرا داریم. هرچند که رسالت سازمان، دخالت در امور مربوط به اشتغال نیست اما در این طرح، چهار مولفه آموزش، تولید، بازاریابی و فروش را در دستور کار داریم و از این طریق درآمدی برای سازمان ایجاد میشود.
خودمان را محدود به منابع سازمانی و مرکز نکردیم، میتوانیم منابع بسیاری را برای خودمان جذب کنیم و اهداف آموزشی را پیش ببریم. در اجرای طرح قراردادهای آموزشی با شهرداری ها دو جلسه با استاندار مازندران نشست برگزاری کردیم و آقای فلاح دستور اکید بر اجرایی شدن این پیشنهاد داشت. با کلیه شهرداری ها قرارداد می بندیم که آموزش کارکنان و شهروندان را بر عهده بگیریم.
اعتقاد دارم فنی و حرفه ای به تناسب تجهیزاتی که دارد تنها بانی آموزش های مهارتی است. مدارکی که عده ای جمع می کنند هیچ اصالتی ندارد و به کار نمی آید، مهارت افراد است که اصالت دارد. اگر قرار است کارهای توسعه ای انجام دهیم نباید این اقدامات نمادین باشد، بلکه باید به دنبال برنامه های بنیادی باشیم. برای مثال آموزش رانندگان تاکسی برای خودروهای بنزینی یکی از آموزش هایی است که در دست اقدام داریم تا راننده تاکسی بتواند در این امور آگاهی داشته باشد.
*مازندنومه: همین جا از طرح ها و برنامه های خودتان بگویید و توضیح دهید که برنامه های هفته ملی مهارت را چگونه برگزار می کنید؟.
گرزین: امسال بنا داریم نمایشگاهی از دستاوردهای سازمان دائر کنیم. بسیاری از خانواده ها، فرزندان خود را در تابستان در کلاس های متعددی ثبت نام می کنند اما آموزش مهارت در سبد زندگی خانوار جایگاهی ندارد. اگر قرار است جوانان ما آینده را بسازند این آموزش ها باید در سبد خانوار شکل بگیرد.
طرح آموزشی تابستانه اوقات فراغت را برای فرزندان کارکنان سازمان برای پایه اول تا ششم ابتدایی درنظر گرفته ایم که از ابتدای تیرماه آغاز شده است. این طرح های آموزشی شامل کامپیوتر، آشنایی با گل و گیاه، سجاده بافی، پرورش ماهیان زینتی، نقاشی روی شیشه، قرآن و ساخت جعبه های زینتی است. بچه ها باید از سنین پایین آموزش های مهارتی را فرا بگیرند.
*مازندنومه: درباره تسهیلات اشتغالزایی چه نظری دارید؟ آیا شما هم این تسهیلات را پرداخت می کنید؟
گرزین: اعتقاد دارم وام های کارآفرینی که در زمان دولت قبل پرداخت می شد به بیراهه رفت. چون مردم در شرایط بسیار بد اقتصادی بودند و این وام ها نمی توانست به درستی در مسیر خود هزینه شود.
بسیاری از این وام ها به سمت تهیه مایحتاج اولیه زندگی افراد رفت و خرج شد. هر یک از کارآفرینان و افرادی که در فنی و حرفه ای مهارت آموزی کردند اگر طرح قابل قبول داشته باشند ما به بانک مهر و بانک توسعه تعاون برای دریافت تسهیلات معرفی می کنیم و استاندار هم از این موضوع حمایت کرده است.
*مازندنومه: دولت احمدی نژاد در بخش های مختلف کشور را با چالش مواجه کرد و عملکرد ضعیفی داشت. در حوزه کاری شما چه اتفاقاتی افتاد؟
گرزین: در هشت سال دولت قبلی، کشور تونل وحشت را گذراند. سیاست های کاری احمدی نژاد به سمت و سویی بود که خیلی به نفع مردم ما نشد. وظیفه دولت است بهزیستی، سلامت و درآمدهای جامعه را تامین کند و ارتقا دهد. این مسائل در دولت قبل محقق نشد و به خاطر عملکرد رئیس دولت سابق، مشکلاتی در سیاست خارجی، بازار جهانی و ... به وجود آمد و این مشکلات باعث شد وزارتخانه ها در تامین منابع مالی دچار مشکل شوند.
فنی و حرفه ای سازمان هزینه ای است. قطعه کوچکی را شاید ما به مبلغ یکصد هزار تومن خریداری کنیم و ظرف مدت پنج دقیقه در اختیار کارآموز باشد و بعد تمام می شود. وقتی نتوانیم مواد اولیه خوبی برای کارگاه تهیه کنیم مردم هم به ما اعتماد نمی کنند. ما در هشت سال گذشته در تامین مواد مصرفی کارگاه ها با مشکل مواجه بودیم و این مسئله ما را با افت متقاضیان مهارتی روبه رو کرد.
*مازندنومه: هجمه زیاد و به احتمال برنامه ریزی شده علیه تیم دولت در استان وجود دارد. علت این هجمه را که از روزهای نخست ورود تیم جدید شروع شد، در چه می دانید؟
گرزین: این هجمه بیشتر رقابت برای کسب قدرت است تا خدمت. آنها که به این مسائل دامن می زنند تشنگان قدرت هستند. یک هفته بعد از روی کار آمدن استاندار مازندران، تخریب ها علیه آقای فلاح شروع شد و این تخریب ها همچنان ادامه دارد. چطور ممکن است بتوان یک استاندار را در عرض یک هفته ارزیابی کرد و رو به تخریب آورد؟ اینها دلسوزان استان نیستند و اگر هجمه وارد شده بر مبنای دلسوزی بود، مسائل را به صورت مشاوره با استاندار مطرح می کردند، استاندار مازندران در بدو ورود به استان همه را دعوت به مشاوره کرد و برخورد و حذف سیاسی هم نداشت. مدیران استان را جناحی انتخاب نکرد و توجه استاندار به کارآمدی افراد بود. تخریب کنندگان تیم دولت به دنبال منافع شخصی خود هستند. در انتخابات 24 خرداد جرات بروز موضع خود را نداشتند و بعد از انتخابات، از حالت دفاعی خارج شده و امروز مدعی کسب موقعیت سیاسی در استان هستند.
ربیع فلاح شخص باتجربه اجرایی است، فرد سیاسی نیست. استان ما استانی کشاورزی است و استاندار هم تجربیات و تحصیلاتی در این زمینه دارد و این امتیازی برای استان است، فلاح استاندار خوبی برای مازندران است.
دولت روحانی با شعار اعتدال، روی کار آمد و جناح مخالف و موافق تصور می کردند این شعار را برای پیروزی در انتخابات، انتخاب کرده و در اعماق دل خود، به اعتدال اعتقادی ندارد. اما وقتی دولت را شکل داد اعتدال را رعایت کرد. کسانی که دولت را تخریب می کنند -از جمله بعضی از نمایندگان مجلس- دلسوز نظام نیستند. .
*مازندنومه: به عنوان یک کارشناس و تحلیل گر مسایل سیاسی و انتخاباتی، بفرمایید دورنمای شما از نتیجه مذاکرات هسته ای چیست؟
گرزین: انقلاب اسلامی ما بر مبنای باورهایی شکل گرفته است و شاید از معدود انقلاب هایی است که با نام خدا آغاز شده و اعتقادات و خط قرمزهایی هم داریم. ماهیت انقلاب ما بر اساس استکباری ستیزی و مبارزه با زورگویان بوده است. عده ای تصور می کنند در مذاکره باید ماهیت انقلاب ما عوض شود در حالی که این امکان وجود ندارد. می توانیم در مذاکرات به مسائلی که به سطح تعاملات کمک می کند دست یابیم و غرور ملی ما خدشه دار نشود اما خوش باوری است که تصور کنیم در مذاکرات با همه زورگویان در همه مسائل، کنار می آییم، این امکان ندارد و شدنی نیست. بعضی ها برداشت بدی از مذاکره دارند، قرار نیست با دشمنان خود دوست شویم و اعتقادات خود را زیر پا بگذاریم. در مذاکره همه چیز نسبی است و می توان موقعیت برد برد را متصور شد.
*مازندنومه: با وجود حمایت های رهبری از تیم مذاکره کننده اما عده ای به تخریب تیم هسته ای می پردازند. در این باره چه نظری دارید؟ به نظر می رسد این تخریب ها با شعار ولایتمداری شان همخوان نیست!
گرزین: رهبری اعلام کردند که از آقای روحانی و ظریف در مذاکرات حمایت می کنند و اگر حمایت های ایشان نبود کسانی که موضع گیری های احساساتی دارند مانع کار می شدند. هدف این عده میز مذاکرات نیست بلکه صرفا دشمنی با دولت است. دنبال اهداف دیگری هستند که می خواهند در قالب مذاکره به آن اهداف خود برسند وگرنه چه حکمی بالاتر از حکم رهبری وجود دارد؟
*مازندنومه: الان بخشی از مجلس با دلواپسی و مخالف خوانی های مستمر، چوب لای چرخ دولت می گذارد. این ها به هیچ صراطی هم مستقیم نیستند و به قول آقای صالحی امیری چشم شان را می بندند و هرچه به نفع دولت باشد، این ها موضع مخالف می گیرند. از طرفی انتخابات مجلس بعدی هم پیش روست و هم فکران و حامیان دولت باید نیم نگاهی به کسب کرسی های مجلس داشته باشند. یکی از طیف های حامی دولت در کنار اعتدالیون، اصلاح طلب ها هستند که حداقل در استان ما نسبت به برخی عزل و نصب ها حرف دارند و مدعی هستند از نیروی فکری و اجرایی اصلاح طلب های مازندران به خوبی بهره گیری نشده است. این وضعیت در انتخابات مجلس آینده چگونه ارزیابی می شود؟
گرزین: معتقدم کسانی که به هر دلیل انتخابات را تحریم می کنند سخت در اشتباه هستند چراکه اگر حرفی برای گفتن دارند باید سر صندوق ها حرف خود را بگویند. اگر در انتخابات شرکت نکنند گروه رقیب با اندک رای، پیروز می شود و این مشکلات را دوچندان می کند.
انتخابات میدان بسیار سختی است و با اینکه عده ای آن را کار جمعی می دانند اما اعتقاد دارم انتخابات کاری فردی است. فرد باید آن قدر توانمند باشد که در این بزرگترین پروژه روی زمین پیروز شود. باید از حفره های متعددی عبور کند و گاهی این حفره ها حقارت است و همه این مسائل، شخصی است.
بحث حمایت جناح ها و گروه ها می تواند در انتخاب فرد اثر بگذارد اما فرد باید سختکوش باشد تا بتواند پیروز انتخابات شود. افرادی که قصد کاندیداتوری دارند باید از الان برنامه های خود را تنظیم کنند اگر منتظر زمان باشند رقیب پیشی می گیرد.
*مازندنومه: قصد کاندیداتوری در انتخابات مجلس را دارید؟حرف هایی بیرون سازمان زده می شود.
در ذهن خیلی ها این سوال به وجود آمده که آیا گرزین قصد کاندیداتوری در انتخابات مجلس دارد، اگر نگاه انتخاباتی داشتم هرگز به سازمان نمی آمدم، من اصلا به این مسائل فکر نمی کنم. در این مدت کمی که تا انتخابات باقی مانده معنا ندارد بخواهم از این فضا برای پیشبرد انتخابات استفاده کنم و انجام این کار، خیانت بزرگی است. نظام هزینه های سنگینی پرداخت کرده تا فردی مدیر شود و نباید از هزینه های نظام برای منافع شخصی استفاده کنیم.
من برای مهارت جویان برنامه دارم و بر روی این برنامه ها سخت پافشاری می کنم. سازمان محل بسیار خوبی برای خدمت است چرا تصوی می کنیم لباس خدمت صرفا در نماینده شدن است؟ اگر تمام مشکلات جامعه ما از بی کاری است، کلید حل این مشکلات در سازمان فنی و حرفه ای نهفته است. 70 درصد از جویندگان کار از مهارت آموزشی برخوردار نیستند و این در حالی است که 60 درصد از مهارت آموزان ما بلافاصله وارد بازار کار می شوند. کشورهای توسعه یافته از مسیر مهارت آموزی به این سطح رسیده اند.
در همه جای دنیا به جای اصالت دادن به مدرک، به مهارت افراد اصالت داده اند و مسیر را تبدیل به اتوبان هموار کردند با قابلیت دادن به فرد نه با مدرک دادن. بسیاری از افراد دانش آموخته برای شغل به ما مراجعه می کنند اما از هیچ مهارتی برخوردار نیستند. افتخار من رسالتی است که دنبال می کنم.
در انقلاب 57 کشور حدود 175 هزار دانشجو داشت و امروز تعداد دانشجویان ما به مرز چهار و نیم میلیون نفر رسیده و حالت ایده آل این است که تحصیل کرده های ما مشکل اشتغال نداشته باشند اما در ادارات کاریابی تعداد افراد تحصیل کرده 10 برابر افراد دیپلم و زیر دیپلم است. به تناسب واحدهای درسی دانشجویان به توقعات آنها برای اشتغال و نشستن در پشت میز و شغل های یقه سفید اضافه می شود در حالی که دولت توان به کار گیری این افراد را ندارد. در جامعه ما مدرک دارای ارزش است نه مهارت.
انسان عامل آفرینندگی و هم هدف آفرینندگی است، این خصوصیت را هیچ موجود دیگری ندارد. اگر می خواهیم به توسعه برسیم باید به انسان ها قابلیت بدهیم. در کشورهای توسعه یافته 70 درصد از آموزش ها مهارتی و 13 درصد تئوری و در کشور ما برعکس است. نظام آموزشی ما نیازمند تغییر است.