پنجشنبه 21 مهر 1384-0:0
كشف كتيبه خط كوفي و نقاشي ديواري ايلخاني در فيروزكوه
صبا آذرپيک
كتيبه اي منقوش به خط كوفي و نقاشي‌هاي ديواري متعلق به دوره ايلخاني به دنبال لايه‌برداري سطوح سيماني ديوارهاي امامزاده يحيي روستاي هرانده فيروزكوه كشف شد.
باستان‌شناسان با اجراي طرح ساماندهي و مرمت بناي امامزاده 900 ساله فيروزكوه، به نقاشي‌هاي ديواري و كتيبه‌اي منقش درسطوح زيرين لايه سيماني ديواره داخلي دست يافته‌اند كه بر اساس گمانه‌زني هاي انجام شده قدمت اين اثر به دوره ايلخاني باز مي گردد.
«عبدالرضا برق‌دهنده» باستان‌شناس در مورد كتيبه كشف شده مي‌گويد: «در بخشي از كتيبه كه از زير لايه سيماني خارج شده ،«قال رسول‌الله» به خط كوفي و به رنگ آبي لاجوردي نوشته شده است.»
به گفته وي نقاشي‌هاي ديواري امامزاده يحيي نيز به ارتفاع 2 متر از سطح زمين و دور تا دور بقعه امتداد دارد و به نظر مي رسد نقاشي‌ها با مضمون مذهبي و آراسته به نقوش اسليمي است.
در همين حال «قدير افروند» معاون حفاظت فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران كشف كتيبه ايلخاني را حين عمليات ساماندهي و احياي بناي امامزاده يحيي فيروزكوه عنوان كرد و گفت :« به دليل تخريب‌هاي صورت گرفته در بخشي از بنا و مرمت غير اصولي آن از سوي اهالي منطقه، طرح احيا بناي امامزاده يحيي آغاز شد كه در اين ميان با برداشته شدن بخشي از سيمان ديوارداخلي، باستان شناسان به كتيبه اي با قدمت 700 ساله دست يافتند.»
به گفته وي در سالهاي اخير نماي بيروني بناي اين امامزاده با سيمان سياه و سفيد اندود شده كه اين لايه ضخيم بار سنگيني را روي بنا به وجود آورده است.
افروند فاز نخست اقدامات صورت گرفته را شامل لايه‌برداري ديوار سيماني عنوان كرده و افزود: «سنگيني لايه‌هاي سيماني به همراه گودبرداري صورت گرفته در چند سال اخير سبب تخريب تدريجي اين بناي تاريخي شده و بر اين اساس در فاز نخست اين طرح، لايه‌هاي سيماني و گچي از داخل و خارج بناي امامزاده، زدوده مي‌شود.»
در همين حال برق‌دهنده باستان‌شناس با بيان اين كه كتيبه و نقاشي‌هاي ديواري در سطح زيرين گچ‌ها قرار داشته و امكان هوازدگي آنها در صورت برداشته شدن پوشش گچي وجود دارد، اجراي اين پروژه را در يک دوره زماني و متناسب با شرايط آب و هوا عنوان مي‌كند.
بر اساس بخش ديگري ازكاوش‌هاي صورت گرفته ، گنبد اصلي امامزاده يحيي به شکل طبقه اي و دايره‌وار بوده و گنبد سيماني كنوني در سالهاي بعد ساخته و روي گنبد اصلي قرار گرفته است.
در اجراي طرح ساماندهي بناي اين امامزاده ، گنبد اصلي بر اساس مستندات موجود بازسازي مي شود.
معماري بناي امامزاده يحيي به قرن 7 هجري برمي‌گردد و به نظر مي‌رسد، ادامه يافتن كاوش‌هاي كنوني، منجر به بازيابي نمادهايي از هنر معماري ايلخاني در اين بقعه تاريخي شود.
نقاشي‌هاي ديواري اين بقعه به رنگ لاجوردي بوده و به گفته باستان‌شناس اين پروژه ،نقاشي كنوني كشف شده طرحي از يك محراب مزين به نقوش اسليمي است.
بقعه امامزاده يحيي در بخش جنوبي روستاي هرانده فيروزكوه به صورت برج سنگي با گنبد رك ( مخروطي ) قرار گرفته است.
مصالح به كار رفته در بناي بقعه سنگ لاشه ، ملات گچ و ساروج است كه در سالهاي اخير با سيمان سياه و سفيد پوشيده شده است .(chn)
باستان‌شناسان با اجراي طرح ساماندهي و مرمت بناي امامزاده 900 ساله فيروزكوه، به نقاشي‌هاي ديواري و كتيبه‌اي منقش درسطوح زيرين لايه سيماني ديواره داخلي دست يافته‌اند كه بر اساس گمانه‌زني هاي انجام شده قدمت اين اثر به دوره ايلخاني باز مي گردد.
«عبدالرضا برق‌دهنده» باستان‌شناس در مورد كتيبه كشف شده مي‌گويد: «در بخشي از كتيبه كه از زير لايه سيماني خارج شده ،«قال رسول‌الله» به خط كوفي و به رنگ آبي لاجوردي نوشته شده است.»
به گفته وي نقاشي‌هاي ديواري امامزاده يحيي نيز به ارتفاع 2 متر از سطح زمين و دور تا دور بقعه امتداد دارد و به نظر مي رسد نقاشي‌ها با مضمون مذهبي و آراسته به نقوش اسليمي است.
در همين حال «قدير افروند» معاون حفاظت فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران كشف كتيبه ايلخاني را حين عمليات ساماندهي و احياي بناي امامزاده يحيي فيروزكوه عنوان كرد و گفت :« به دليل تخريب‌هاي صورت گرفته در بخشي از بنا و مرمت غير اصولي آن از سوي اهالي منطقه، طرح احيا بناي امامزاده يحيي آغاز شد كه در اين ميان با برداشته شدن بخشي از سيمان ديوارداخلي، باستان شناسان به كتيبه اي با قدمت 700 ساله دست يافتند.»
به گفته وي در سالهاي اخير نماي بيروني بناي اين امامزاده با سيمان سياه و سفيد اندود شده كه اين لايه ضخيم بار سنگيني را روي بنا به وجود آورده است.
افروند فاز نخست اقدامات صورت گرفته را شامل لايه‌برداري ديوار سيماني عنوان كرده و افزود: «سنگيني لايه‌هاي سيماني به همراه گودبرداري صورت گرفته در چند سال اخير سبب تخريب تدريجي اين بناي تاريخي شده و بر اين اساس در فاز نخست اين طرح، لايه‌هاي سيماني و گچي از داخل و خارج بناي امامزاده، زدوده مي‌شود.»
در همين حال برق‌دهنده باستان‌شناس با بيان اين كه كتيبه و نقاشي‌هاي ديواري در سطح زيرين گچ‌ها قرار داشته و امكان هوازدگي آنها در صورت برداشته شدن پوشش گچي وجود دارد، اجراي اين پروژه را در يک دوره زماني و متناسب با شرايط آب و هوا عنوان مي‌كند.
بر اساس بخش ديگري ازكاوش‌هاي صورت گرفته ، گنبد اصلي امامزاده يحيي به شکل طبقه اي و دايره‌وار بوده و گنبد سيماني كنوني در سالهاي بعد ساخته و روي گنبد اصلي قرار گرفته است.
در اجراي طرح ساماندهي بناي اين امامزاده ، گنبد اصلي بر اساس مستندات موجود بازسازي مي شود.
معماري بناي امامزاده يحيي به قرن 7 هجري برمي‌گردد و به نظر مي‌رسد، ادامه يافتن كاوش‌هاي كنوني، منجر به بازيابي نمادهايي از هنر معماري ايلخاني در اين بقعه تاريخي شود.
نقاشي‌هاي ديواري اين بقعه به رنگ لاجوردي بوده و به گفته باستان‌شناس اين پروژه ،نقاشي كنوني كشف شده طرحي از يك محراب مزين به نقوش اسليمي است.
بقعه امامزاده يحيي در بخش جنوبي روستاي هرانده فيروزكوه به صورت برج سنگي با گنبد رك ( مخروطي ) قرار گرفته است.
مصالح به كار رفته در بناي بقعه سنگ لاشه ، ملات گچ و ساروج است كه در سالهاي اخير با سيمان سياه و سفيد پوشيده شده است .(chn)