پنجشنبه 11 مرداد 1386-0:0
بورس کالای كشاورزى و توسعه پايدار
از مجموعه يادداشت هاي ميلاد محقق،متولد رامسر،دکتر در اقتصادسياسي.
توسعه واژه اى زيبا، دلنشين و اميد بخش براى ملت ها و دولت هاى جهان است و براى آنها افق هايى روشن و دلگرم كننده، به وجود مى آورد. ميل به تحول و پيشرفت و راضى نبودن از وضعيت فعلى اخلاق طبيعى انسان است كه در سطح كلان جامعه بشرى را بر آن وامى دارد تا براى رسيدن به شرايط بهتر اقدام به برنامه ريزى و اجراى انديشه هاى تحول گرا نمايد.
جهان امروز در زمينه هاى مختلف ميل به پيشرفت داشته و براى دست يابى به آن از ابزارهاى متعدد و متنوعى استفاده مى كند. روندرو به رشد توسعه در كشورهاى توسعه يافته و عقب افتادگى برخى ديگر از ممالك جهان باعث پديد آمدن شكاف ميان آنها گشته و اين موضوع وجود پاره اى از نگرانى هاى بين المللى را غير قابل انكار نموده است.
رفع نگرانى از طريق اتخاذ سياست هاى اقتصادى مورد استفاده در كشورهاى پيشرفته توسط ساير كشورها، علاوه بر ايجاد و برقرارى سيستم كاهش فاصله ميان كشورهاى مزبور، تقسيم بندى جديدى را نيز بوجود آورده كه كشورهاى در حال توسعه و نقش آنها در تأمين و تضمين دستاوردهاى ممالك پيشرفته در نتيجه اجراى مكانيزم هاى اشاره شده بوده است.
اگر با دقت به بررسى سير تحولات روبه جلوى جوامع پيشرفته بپردازيم توجه ويژه به امر كشاورزى و حلقه هاى متصل به آن از نمود بيشترى برخوردار مى گردد و خواهيم ديد كه برنامه ريزان كشورهاى مذكور با درك اهميت توليد محصولات كشاورزى و سهم آن در توسعه پايدار توانسته اند بسيارى از پايه هاى اصلى زندگى اجتماعى خود را ساخته و سپس مستحكم نمايند و يقيناً به همين دليل نيز هست كه اكنون نيز بر اجراى برنامه هاى توسعه و ترويج تأكيد مى ورزند.
به موازات دلايل ذكر شده، در كشورمان نيز برنامه هايى در زمينه هاى فوق در دست اجرا مى باشد كه از آن جمله مى توان به تأسيس و راه اندازى بورس كالاى كشاورزى اشاره نمود. طرح فوق از مواردى است كه در برنامه سوم توسعه معين گرديده بود وفعاليت اجرايى آن از 2 سال پيش آغاز شده است.
بورس كشاورزى اولين بازار محصولات كشاورزى درايران مى باشد كه كالاهاى عرضه شده در آن با گواهى كنترل كيفيت معامله مى گردد. اين امر در راستاى فرهنگ «حق با مشترى» است، صورت مى گيرد، اجراى اين فرهنگ اگر چه در ابتدا مشكلاتى را در بر دارد، ولى در آينده موجب اعتماد خريداران به اين بازار و همچنين نهادينه شدن توليد كالاى با كيفيت بالا و مطلوب در كشور مى گردد كه اين موضوع موجب كاهش ضايعات و بهبود صادرات محصولات و ارتقاى مزيت نسبى بخش كشاورزى در پيوستن به سازمان تجارت جهانى خواهد بود.
از طرفى، عرضه كالاى استاندارد در بورس و استقبال خريداران و پرداخت بهاى منطقى كيفيت انگيزه لازم را در كشاورزان جهت بكارگيرى فن آورى هاى جديد و روز آمد نمودن شيوه هاى توليد فراهم خواهد كرد.
بورس كالاى كشاورزى را مى توان بازارى سازمان يافته و متشكل به حساب آورد كه در آن محصولات كشاورزى به صورت نقدى و آتى مورد داد و ستد قرار مى گيرند و بورس كالا بر صحت انجام معاملات نظارت مى نمايد و اجراى قراردادها را تضمين مى كند و بالاخره آنكه با استفاده از مكانيزم اجراى طرح بورس تالار كشاورزى با دست يابى به اهدافى همچون: كنترل و تضمين كيفيت كالا، كشف قيمت واقعى، حذف فاصله مابين توليد كننده و مصرف كننده و كاهش هزينه هاى آنان و كنترل نوسان قيمت، امنيت لازم براى توليد كننده، توزيع كننده و مصرف كننده ايجاد خواهد شد.
- (drmohaqeq@gmail.com)