شنبه 10 مرداد 1383-0:0

ابوالفضل پاشا:شاعران دو دهه گذشته به دنبال مفاهيم جديد هستند و كلمات مستعمل را ديگر برنمي‌تابد؛ ازجمله عشق

پاشا ، شاعر تنکابني: شعر ما بعد از انقلاب، به‌ويژه در دهه 70 برخوردهاي انتزاعي را در وجه غالب، كنار گذاشت.


ابوالفضل پاشا - شاعر برجسته تنکابني- اظهار كرد: برخورد انتزاعي با كلمه و مفهوم در هر دوره‌اي پيدا مي‌شود و مي‌توان در كارهاي هر شاعري اين امر را كمابيش مشاهده كرد؛ اما اين موضوع در بعضي از دوره‌ها بسامد بالاتري داشته است. وي يادآوري كرد: در شعر قبل از دهه 40 بعضي از شاعران برخورد انتزاعي داشته، مثلا سهراب سپهري در ”آوار آفتاب” و ”شرق اندوه“ با مفاهيم برخورد انتزاعي دارد؛ اما به طور كلي نمي‌توان مشخص كرد شاعري انتزاعي كار مي‌كند يا عيني و بديهي. اين قضيه با توجه به خلقيات و خواست‌هاي اجتماعي شاعري فراز و فرود دارد. پاشا يادآوري كرد: نمي‌توان مشخص كرد كه مفاهيم انتزاعي در اشعار متقدمان بيشتر بوده است يا در شعر امروز. شايد بتوان مشخص كرد با توجه به تاثير شاعران ما از شاعران غربي و از دادائيسم يا سمبوليسم‌ها در دوره معاصر اين برخورد انتزاعي به لحاظ كمي بيشتر است. اين شاعر عشق را شامل برخورد انتزاعي ندانست و ادامه داد: عشق يك مفهوم ازلي و ابدي است و با مفاهيم انتزاعي فرق مي‌كند. بعضي مفاهيم به خودي خود وجود عيني ندارند و با توجه به چيزهاي ديگر تعريف مي‌شوند؛ اما عشق درست است كه از اين قاعده مستثنا نيست؛ اما به قدري در ادبيات ما استفاده شده كه به عنوان يك خواننده تصور مي‌كنم كه ديگر عشق يك مفهوم انتزاعي نيست. زيرا هم در ادبيات و هم متون قديمي ما اين كلمه به انحاي مختلف استفاده شده است. سراينده ”از آن همه ديروز“ درباره كاربرد مفهوم عشق در شعرهاي گذشته و امروز گفت: عشق در مفهوم كلاسيك تعاريف متعددي داشت؛ از عشق مجازي گرفته تا عشق حقيقي، از عشق زميني تا عشق سماعي و آسماني تعريف مي‌شد. عشق در شعر كلاسيك مراتب داشت. اما از شعر نيما به بعد، عشق بلاواسطه خود را در دسترس خواننده قرار داده است. اگر امروز كلمه عشق مستقيماð به كار نمي‌رود، شايد به اين دليل باشد كه كمتر به آن نياز بوده است. در شعر دو دهه اخير همه به دنبال مفاهيم و تدابير جديد هستند و خيلي كلمات ديگر به صورت كاربردي به كار نمي‌رود و شاعران دنبال مفاهيم جديد هستند كه كلمات مستعمل را ديگر برنمي‌تابد. وي با اعتقاد به اينكه هر مفهوم انتزاعي در دوره‌اي خاص كاربرد دارد، ادامه داد: دوره‌هاي 60 نهادهاي شب، گل سرخ، لاله كاربرد دارد؛ ولي امروزه نماد و استعاره كاربرد نداشته و تعاريف جديدتري پيدا كرده و نوع به كارگيري آنها فرق كرده است.