سه شنبه 25 دی 1386-0:0

شور حسيني

نگاهي به آداب دهه اول محرم در مازندران


 تعزيه خواني هم در روزهاي سوگواري حضرت امام حسين(ع) در ماه محرم و نيز در برخي از ماه ها برگزار مي شود.
اين مراسم به ويژه در روستاها در دو ماه آخر تابستان و فصل پايان كار و فعاليت هاي زراعي انجام مي شود.
در مازندران تعزيه خوان ها محلي هستند و مكان خاصي كه به منظور خواندن تعزيه ساخته شده باشد وجود ندارد، فضاي باز جلوي مسجد جايگاه اصلي برگزاري تعزيه است. 

*تكيه بستن
ماه محرم با مراسم و آداب و آئين هاي آن جايگاه برجسته اي در زندگي مردم دارد و آغاز اين ماه جلوه هاي نمايان و مشخصي دارد.
چند روز مانده به آغاز ماه محرم در مازندران بسياري از استان هاي ديگر كشورمان مرسوم است كه مردم محله به خصوص زنان محل دست به دست هم داده و شروع به تميز كردن تكايا و حسينيه ها كه محل اجتماع و عزاداري مردم در ماه محرم است مي كنند، تكايا را بر پرچم هاي سيا آذين مي بندند، فرش را مي شويند و جارو مي زنند.

*آداب دهه اول محرم
در دهه اول محرم كه از شب اول تا شب ششم را در بر مي گيرد همراه با روضه خواني، زنجير زني و سينه زني در داخل تكايا برگزار مي شود بدين شكل كه مجلس با سخنراني روحاني، خواندن زيارت عاشورا و نوحه آغاز مي شود و جوان هاي محل در داخل خود تكيه يا داخل حياط به صورت دايره وار جمع شده و شروع به عزاداري و سينه زني مي كنند، در طول اين شب ها بعد از مراسم عزادران بر سفره طعام حسين يذيرايي مي شوند.

*روضه خواني
محل روضه خواني در مازندران مسجد است اما در بعضي از از خانه ها هم بر حسب نذر و يا بنا بر وصيت و وقف روضه خوانده مي شود، بازاريان سراهاي بازار را هم براي روضه خواني سياه پوش مي كنند، در روزهاي دهه اول محرم موضوع روضه خواني هر روز تقريباُ مشخص است به ويژه در در روزهاي هفتم تا دهم به مرثيه خواني براي حضرت علي اكبر، حضرت قاسم، حضرت عباس و امام حسين(ع) اختصاص دارد.
روضه خواني معمولاُ تا آخر ماه صفر ادامه پيدا خواهد كرد، خطيبان و مرثيه خوانان اين مجالس اغلب روحانيان و مداحان محلي هستند، از مجالس روضه خواني نيز براي طرح مسائل و مشكلات اجتماعي و به خصوص در روستا ها براي جلب همياري مردم در امور عمراني استفاده مي شود.

*شب هفتم
غروب ششم محرم يا شب هفتم مرسوم است كه دسته هاي عزاداري از بعضي از تكايا راه افتاده و به تكايا و امام زاده هاي داخل و يا خارج از شهر مي روند.
در شب هفتم محرم مراسم علم بندان انجام مي شود، مردم به پاي علم رفته و به اصطلاح علم را لباس مي پوشند.
معمولاُ در شب هفتم به عنوان نذري به نيت امام حسين(ع) كه دشمن آب را بر روي آن ها بسته بود، شير در بين مردم خيرات مي كنند و يا بعضي ها مقداري پارچه اي سبز را تكه كرده و بين مردم تقسيم مي كنند.

*اعتقادات و باورها
مردم آمل معتقدند كه در مراسم شام دهي ماه محرم اگر مقداري برنج بردارند و به فرد بيمار دهند شفا مي يابد.
مردم اين منطقه برنج نذري را آورده و با برنج ساليانه مخلوط مي كنند به اين نيت كه بركت برنج زياد شود.
بعضي ها نذر مي كنند كه استكان و يابشقابي را از تكيه با خود ببرند و اگر نذرشان براورده شد سال بعد يك دست استكان و يا بشقاب خريداري كرده و به تكيه و يا مسجد هديه دهند.(farsnews)